O‘zbеkiston rеspublikаsi

Yp 
Bu yerda π - inflatsiyaning haqiqiy darajasi; πkut- inflatsiyaning kutilayotgan 
darajasi; 
Yh – Yp 
f 
(------------- ) - 
talab inflatsiyasi; 
Yp 
 
f - Fillips egri chizig‘ining og‘ish burchagini belgilovchi empirik koeffitsent; 
ε - 
tashqi baho shoki (taklif inflatsiyasi). 

---

298 
Ouken qonuniga ko‘ra YaIMning uzilishi, ya’ni (Yh – Yp) / Yp miqdor davriy 
ishsizlikning o‘zgarishiga bog‘liqligi sababli qisqa muddatli Fillips egri chizig‘ini 
tenglamasini quyidagicha tasvirlash mumkin: 
= πkut 
- β [ u –u*] + ε 
Keltirilgan tenglamadan ko‘rinib turibdiki, haqiqiy inflatsiya darajasi miqdori 
kutilayotgan nflyasiya darajasiga hamda tashqi baho shoklari darajasi bilan to‘g‘ri 
bog‘liqlikka, davriy ishsizlik darajasi bilan esa teskari bog‘likka ega ekan. 
Hukumat Fillips egri chizig‘iga asoslanib, qisqa davr uchun, iqtisodiy siyosat 
maqsadlaridan kelib chiqib ishsizlik va inflatsiya darajalarining istalgan 
kombinatsiyasini tanlashi mumkin. 
Qisqа хulosаlаr 
Inflatsiya ma’lum davr mobaynida mamlakatda baholar o‘rtacha (umumiy) 
darajasining barqaror o‘sishi va pulning xarid qobiliyatini uzoq muddatli pasayishini 
anglatadi. Inflatsiyaning iqtisodiyotga salbiy ta’siri normal iqtisodiy munosabatlarni 
izdan chiqarishida namoyon bo‘ladi. 
Inflatsiya darajasi baho indekslari vositasida o‘lchanadi. 
Kelib chiqish sabablariga kqra talab inflatsiyasi va taklif inflatsiyasi o‘zaro 
farqlanadi. Inflatsiyaning bu ikki turi ko‘pincha aralash holda yuzaga keladi. 
Kutilmagan inflatsiya daromadlarni debitorlar va kreditorlar, aholining turli 
qatlamlari hamda davlat va aholi o‘rtasida qayta taqsimlaydi. 
Ishsizlik va inflatsiya sur’atlari o‘rtasidagi teskari bog‘liqlik Fillips egri 
chizig‘ida aks etadi. 
Hukumat Fillips egri chizig‘iga asoslanib qisqa davr uchun ishsizlik va 
inflatsiya darajalarining istalgan kombinatsiyasini tanlashi mumkin. 
Antiinflatsiya siyosati-baholar umumiy darajasini barqarorlashtirish, inflatsion 
keskinlikni yumshatishga yo‘naltirilgan makroiqtisodiy siyosat. 
Antiinflatsiya siyosati o‘z ichiga quyidagilarni oladi: 
-yalpi talabni tartibga solish; 
-yalpi taklifni tartibga solish. 
O‘zbekiston Respublikasida ishlab chiqarishni modernizatsiya va texnik qayta 
qurollantirishni izchil davom ettirish, energetika tizimini modernizatsiya qilish, 
kommunal xizmatlar baholari o‘sishini cheklash mexanizmini shakllantirish, bank 
tizimini yanada takomillashtirish, ishlab chiqarishni mahalliylashtirish, qabul qilingan 
Inqirozga qarshi chora-tadbirlar dasturida ko‘zda tutilgan vazifalarni amalga oshirish 
inflatsiya sur’atlarini cheklash imkonini beradi.