O’zbekiston respublikasi xalq ta’lim vazirligi namangan viloyat xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi aniq va tabiiy fanlar metodikasi kafedrasi

Komponentlar xususiyatlari

Komponentalar xususiyati uning tashki kurinishi va uzini tutishini aniklab beruvchi atribut xisoblanadi. Komponentning xususiyatlar kolonkasidagi kupchilik xususiyatlari xech kanday surovsiz rostlanadigan xolatga ega buladi (masalan tugmaning balandligi). Komponentning xususiyati xususiyatlar (Properties) saxifasida kursatiladi. Ob’ektlar inspektori komponentning ommalashgan (published) xususiyatlarini kursatib turadi. (published) xususiyatlardan tashkari komponentlar kuprok umumiy (public) fakat ish bajarish mobaynida murojaat kilish mumkin bulgan xususiyatlarga ega buladi. Ob’ektlar inspektori loyixalash vaktida xususiyatlarni belgilash uchun ishlatiladi. Xususiyatlar ruyxati ob’ektlar inspektorining xususiyatlar saxifasidan urin olgan buladi. Xususiyatlarni loyixalash vaktida aniklash mumkin yoki ilovani taxrirlash vaktida komponent xususiyatlarining kurinishini uzgartirish maksadida kod yozish mumkin.

Loyixalash jarayonida komponent xususiyatlarini aniklashda shakl oynasidagi komponentni tanlab olish, ob’ektlar inspektorida xususiyatlar saxifasini ochib olish va kerakli xususiyatni tanlab uni xususiyatlar muxarriri yordamida uzgartirish kerak buladi (bu – matn yoki sonlar kiritish uchun oddiy maydon, sirgalib tushadigan ruyxat, ochiladigan ruyxat, dialogli panel va boshkalar bulishi mumkin).

Xodisalar

Ob’ektlar inspektorining xodisalar (Events) saxifasi komponent kabul kiladigan xodisalar ruyxatini kursatib turadi (foydalanuvchining grafik interfeysiga ega bulgan operatsion tizimlar, xususan Windows 95 yoki WindowsNT lar uchun dastur tuzishda ilovaning u yoki bu xodisaga reaktsiyasini tasvirlash ma’kul kuriladi, operatsion tizimning uzi esa biror bir xodisa kutilayotganini aniklash maksadida kompyuterga doimiy ravishda surov yuborish bilan shugullanadi). Xar bir komponent uzining xodisalar ishlab chikuvchi tuplamiga ega. C++ Buildermuxitida xodisalar ishlab chikuvchi deb nomlanadigan funktsiyalar yozish va xodisalarni bu funktsiyalar bilan boglash kuzda tutiladi. U yoki bu xodisaning ishlab chikuvchisini yarata turib siz dasturga agar shu xodisa sodir bulsa, yozilgan funktsiyani bajarishga topshirik berasiz.

Xodisalar ishlab chikuvchini kushish uchun sichkonchaning tugmasi yordamida shakl oyonasida xodisalar ishlab chikuvchisi kerak bulgan komponentni ajratib olib, ob’ektlar inspektorining xodisalar saxifasini ochib, C++ Builder ni xodisalar ishlab chikuvchisining prototipini generatsiya kilish va uni kod redaktorida kursatishga majbur kilish uchun xodisa yonida kursatilgan kiymatlar kolonkasiga sichkonchaning chap tugmasi bilan ikki marta bosamiz. Bunda avtomatik ravishda bush funktsiyaning matni generatsiyalanadi va kodni kiritish kerak bulgan joyda muxarrir ochiladi. Kursor operator kavslari{ ... } ichida joylashtiriladi. Shundan sung xodisaning keltirilishida bajarilishi kerak bulgan kodni kiritish kerak. Xodisalar ishlab chikuvchisi funktsiya nomidan keyin kavslar () ichida kursatiladigan parametrlarga ega bulishi mumkin.

Rasm.4. Xodisalar ishlab chikuvchisining prototipi