O`zbеkiston rеspublikasi xalq ta'limi vazirligi navoiy davlat pеdagogika instituti

Ijtimoiy pedagog faoliyatining modeli. 
Ijtimoiy ish bilan har kim ham shug`ullana olmaydi. Ijtimoiy pedagog turli xil 
harakterdagi insonlar bilan muloqatda bo`ladi. Bu insonlar o`zlarining muammolari bilan, 
albatta, ijtimoiy pedagog shaxsiga qarshi ta'sir ko`rsatadi. Mijozlarga yordam beruvchi 
mutaxassisdan esa ularga o`z ta'sirini o`tkaza bilishi talab etiladi. Bu muloqat negativ va 
pozitiv bo`lishi mumkin. Ijtimoiy pedagogning vazifasi birinchidan,negativ ta'sirga qarshi 
tura olishi, ikkinchidan madaniy empatiyani amalga oshirgan holda vaziyatdan chiqib 
ketish talab etiladi. Bunga mijozga ta'sir o`tkazish, ishontirish,
singdirish, xissiy zararsizlantirish kabi metodlardan foydalaniladi. 
Ijtimoiy pedagogga qo`yilayotgan barcha talablarni inobatga olib, ijtimoiy 
pedagog faoliyatining kasbiy modeli yaratilgan. U quyidagi jadvalda o`z aksini topgan. 
Model komponentlari 
Faoliyat yo`nalishlari nisbatan: 
1.Kasbiy bilim 
2.Kasbiy malakalar
3.Kasbiy sifat va fazilatlar 
O`ziga 
bolaga 
kattaga 
jarayonga 
Ijtimoiy pedagogikaning asosiy kategoriyalari 
Hammamizga ma'lumki, pedagogika fanining asosiy kategoriyalariga “ta'lim”, 
“tarbiya”, “ma'lumot” singari tushunchalar kiradi. Shu kategoriyalar asosida “shaxs”, 
“rivojlanish”, “faoliyat”, “jamiyat”, “ijtimoiylashuv” singari ijtimoiy-gumanitar fanlar 

---

195 
uchun umumiy bo`lgan tushunchalar qo`llaniladi. So`nggi yillarda «pedagogik faoliyat” 
kategoriyasi ham keng qo`llanilmoqda. Ijtimoiy pedagogika fani pedagogikaning 
yo`nalishlaridan biri sifatida “Ijtimoiy pedagogik faoliyat”, “Ijtimoiy ta'lim” va “Ijtimoiy 
tarbiya” singari kategoriyalarga ega. Pedagogika va ijtimoiy pedagogika fani 
kategoriyalarining bir-biridan farqli jihati quyidagi jadvalda aks etgan.