O’zbekiston Respublikasi Xalq
Yüklə 2,4 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
«Olimlar raisi»
unvoni bilan taqdirlandi. Uning yirik asarlariga quyidagilarni kiritish mumkin «Tib qonunlari», «Ash-Shifo», «Al-qonun», «An-Najot», «Donishnoma» va boshqalar. 31 Ibn Sino о‘zining ta’lim-tarbiyaga oid qarashlarini ijtimoiy-falsafiy qarashlari bilan bog‘liq holda ifodalangan va maxsus risolalarda talqin qilgan. Shuningdek fanlarni tasnif etadi. Bunda u birinchi о‘ringa tibbiyot fanlarini qо‘yadi. Ibn Sino bilim olishda bolalarni maktabda о‘qitish zarurligini qayd etar ekan, ta’limda quyidagi tomonlarga rioya qilish zarurligini ta’kidlqaydi: 1. Bolaga bilim berishda birdaniga kitobga band qilib qо‘ymaslik; 2.Ta’limda yengildan og‘irga borish oraliq bilim berish: 3.О‘qitishda jamoa bо‘lib maktabda о‘qitishga e’tibor berish; 4.Bilim berishda bolalarning qiziqishi va qobiliyatini hisobga olish; 5.О‘qitishni jismoniy mashqlar bilan qо‘shib olib borish; Bu talablar hozirgi davr tamoyillariga ham mos kelishi bilan qimmatlidir. Ibn Sino о‘qituvchining qanday bо‘lishi kerakligi tо‘g‘risida qator fikrlarni bayon etadi. Ular quyidagilardir: 1.Bolalar bilan muomulada bosiq, jiddiy bо‘lish; 2.Berilayotgan bilimni talabalar qanday о‘zlashtirib olayotganiga e’tibor berish; 3.Ta’limda turli metod va shakllardan foydalanish; 4.Talabaning xotirasi, bilimlarini egallash qobiliyati, shaxsiy xususiyatlarini bilishi; 5.Fanga qiziqtira olish; 6.Berilayotgan bilimlarni eng muhimlarini ajratib bera olish; 7.Bilimlarni talablarga tushunarli, uning yoshi, aqliy darajasiga mos ravishda berish; 8.Har bir sо‘zning bolalar hissiyotini uyg‘otish darajasida bо‘lishiga erishish zarur, deydi olim. Ibn Sino ta’limotida bilishda qaysi metodlardan foydalanilmasin u og‘zaki ifodalash, tajribalarini baribir talabada haqiqiy bilim hosil qilish mustaqil, mantiqiy fikrlash qobiliyatini rivojlantirish, olgan bilimlarini amaliyotga tadbiq eta olish 32 qobiliyatini tarkib toptirish asosiy maqsad bо‘lgan. Ibn Sino aqliy, axloqiy tarbiya bilan bir qatorda inson kamolotida jismoniy tarbiyaning muhim ahamiyatini ham nazariy, ham amaliy jihatidan tahlil qiladi. Ibn Sinogacha insonning kamolga yetishida jismoniy tarbiyaning ta’siri haqida bizlarda bir yaxlit ta’limot yaratilmagan edi. Jismoniy mashqlar, tо‘g‘ri ovqatlanish, uyqu, badanni toza tutish, tartibga rioya etish, inson sog‘lig‘ini saqlashda muhim omillardan ekanini ham ilmiy ham amaliy jihatidan asosladi. Xulosa qilib aytganda, Ibn Sinoning ta’lim-tarbiyaviy qarashlarida insonning ham aqliy, ham ahloqiy estetik hamda jismoniy tomondan rivojlanishi uning kamolga yetishining asosiy mezoni sifatida talqin etiladi. Yüklə 2,4 Mb. Dostları ilə paylaş:
|