O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asrgacha)

Xo-
razm 
aholisining asosiy qismi 
sug‘orma dehqonchilik 
bilan 
shu 
g‘ullanar edi. Sug‘orish tarmoqlari vositasida sug‘orilib 
obod etilgan serunum vohalarda 
g‘allakorlik, sholikorlik, pax­
ta chilik, sabzavotchilik, polizchilik 
va 
bog‘dorchilik 
yuqori da-
ra jada rivoj topgan edi. 
Dehqonchilik solig‘i – 
xiroj
dan xazinaga tushadigan daro-
mad davlat kirim-chiqimining kattagina qismini qoplar edi. 
Shuning uchun ham somoniylar mamlakatda dehqonchilik 
xo‘jaligini rivojlantirishga katta e’tibor berdilar.
IX–X asrlar
da 
Movarounnahr 
va 
Xuroson
da chorva-
chilik yuksak darajada bo‘lgan. Chorvachilik mam lakat aho lisini 
chorva mahsulotlari bilan ta’minlabgina qolmasdan, xo‘jalikning 
hamma sohalari uchun ot-ulovlar ham yetkazib bergan. Ayniqsa, 
davlatning harbiy qo‘shinlari, xususan, suvo riy qismlarni ot-ulov 
bilan ta’min etish muhim ahamiyat kasb etgan. 

---

49
Hunarmandchilik
.
Movarounnahr 
va 
Xorazm 
shahar-
larida 
to‘qimachilik, kulolchilik, chilangarlik, miskarlik, zar­
gar lik, shishasozlik 
va 
duradgorlik 
kabi kasb-hunarlar rivoj 
topadi. Nati jada shaharlarning umumiy qiyofasi tubdan o‘zga-
radi. Unda katta-katta gumbazli, toq-u ravoqli va peshtoqli 
imoratlar, ustaxonalar, masjid, madrasa, maqbara, xonaqoh va 
karvonsaroylar qad ko‘ 
tardi. endilikda shaharlar o‘ndan ortiq 
darvozali kattagina hunarmandchilik markaziga aylanib qoldi.
Samarqand
da yuqori navli 
qog‘oz 
ishlab chiqarilar edi. 
Shosh 
o‘zining 
ko‘nchilik mahsulotlari 
va 
charm mollari 
bilan, 
Eloq 
esa 
kumush 
va 
qo‘rg‘oshin konlari 
hamda 
ku 
mush tanga chiqaradigan zarbxonasi 
bilan mashhur 
edi. 
Xorazm
da 
qayiqsozlik 
taraqqiy topadi. Xorazm va 
Termizda ya 
sal 
gan qayiqlar Amudaryo bo‘ylab to Orol 
dengizigacha mut 
tasil mol tashib savdogarlarning yukini 
yengil, uzog‘ini yaqin qilgan. Bu davrda shaharlar bilan 
bir qatorda qishloqlar ham mamlakatning iqtisodiy hayotida 
katta o‘ringa ega edi. Buxoroning