M.M.Is`hoqov,I B. Xudaynazarov, Yordamchi tarixiy fanlar T.: “Noshir”, 2019.25-bet
Tifinag yozuvi. Miloddan avvalgi III mingyillikka oid bo`lgan tifinag
yozuv sistemasi yoki, “lybiko-berber” deb ataluvchi qoyatosh rasmlari Janubiy
Jazoirdagi yozuv madaniyatidan darak beradi. Hozirgi kunda Mali, Nigeriya, Chad,
Janubiy Jazoir va Janubiy Liviya kabi hududlarni o`z ichiga olgan G`arbiy
Afrikaning katta hududida istiqomat qilgan tuareglar tomonidan tifinag yozuvi
foydalanilgan. Qadimgi davrdan buyon mavjud bo`lgan tifinag yozuvi tamazit tilida
so`zlashuvchi Sahara hududida antik davrlardan beri saqlanib qolgan
.
1
Vai yozuvi. Vai-dunyodagi eng qadimgi alifbo belgi yozuvi hisoblanadi.
Bugungi kundagi Liberiya va Serra-Leonda 150.000 aholi foydalanib keladi. Vai tili
bu juda yaxshi rivojlangan bo`g`inli tizim bo`lib, qariyb 210 ta turli xildagi
konsanant belgilar va unli tovushlarni yaqqol namoyon qiladi (qadimgi Mande
avlodi). Miloddan avvalgi 3000 yillikka oid bo`lgan Goundaka, Malidan Sahara
hududidagi qadimgi Tifinag va Proto-Sahara tillariga o`xshagan va aloqasi bo`lgan
tosh sirtiga yozilgan Vai yozuvi hujjatlari topilgan
2
.
Dostları ilə paylaş: 
