Əsgərov Elməddin Firudin oğlu “ Azərbaycanda maşınqayırma sənayesinin yenidən qurulması və inkişaf prespektivləri

Cədvəl 3 
Azərbaycanın maşınqayırma sahəsinin əsas istehsal fondlarının vəziyyəti 
İllər 
Göstəricilər 
 
2010 
2014 
2015 
2016 
Əsas sənaye-istehsal fondlarının mövcud-luğu, 
ilin sonuna ( min manat) 
210,1 262,5 396,0 365,8 
Əsas sənaye-istehsal fondlarının mövcudluğu, 
ilin sonuna ( ümumi dəyərinə nisbətən faizlə ) 
3,5 
18,7 
3,2 
6,4 
Əsas sənaye-istehsal fondlarının mövcudluğu, 
ilin sonuna ( ümumi dəyərinə nisbətən faizlə ) 
0,7 
1,3 
1,3 
0,4 

---

56 
Mənbə: Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsi . 
Azərbaycan maşınqayırma sahəsində əsas istehsal fondların fiziki və mənəvi
sınması kritik səviyyəyə çatmışdır ( 35%- dən 50 %- ə qədər). Hər il 0,5-1,5 % əsas 
fond istismardan çıxır. Yeniləşmə də çox aşağı səviyyədədir. Belə vəziyyət istifadə 
olunan dəzgah, maşın, mexanizmlər və s. parkının təzələnməsi üzrə tədbirlər 
kompleksinin həyata keçirilməsinin zərurətini yaradır. Bunula bərabər vaxt amili 
xüsusi əhəmiyyət kəsb edir, xüsusilə də nəzərə alsaq ki, inkişaf etmiş ölkələr
sənayelərini hər 7-10 ildən bir yenidən silahlandırırlar. 
Sahənin istehsal potensialında olan çatışmamzlıqlar maşınqayırmada qapalı 
çıxılmaz vəziyyət yaradır: aşınmış fondlar – istehsal olunan məhsulun aşağı keyfiyyəti- 
rəqabətqabliyyətliliyin aşağı səviyyəsi – satışın kiçik həcmi – kifayət olmayan maliyyə 
dövriyyəsi – avadanlığı yeniləşdirilməsinə pul vəsaitinin çatışmamsı. Nəticə kimi
nəinki innovasiyalara, hətta istehsalın kifayət qədər yüksək səviyyədə saxlanılması 
üçün imkanların olmaması. 
Təəssüflə qeyd etmək lazımdır ki, mövcud vəziyyətdə ölkənin maşınqayırma 
müəssisələri yalnız dar seqment üçün rəqabətqabliyyətli məhsul istehsal etmək 
iqtidarındadır. ( Cədvəl 4)