25
- Marselь, Yaponiyada- Simonoseki, Osaka, Kobe, GFRda - Gamburg,
shuningdek, Rotterdam, Antverpen, Singapur, Port-Said, quvaytda - Man-al-
Axmad, Rossiyada - Sankt-Peterburg va boshqalar.
Bu portlarni maqsadli xizmat ko’rsatish xolatiga ko’ra quyidagi
gruppalarga ajratish mumkin:
1. Xarbiy-dengiz portlari (CHatem, Portsmut, Pirl-Xabor, Gibraltar,
Sevastopol). Bu portlarning bir qismi tijorat maqsadlariga xam xizmat
qiladi (AqSHda - San-Diego, Yaponiyada - Yokosuka, Rossiyada (Sankt-
Peterburg, Kronshtad).
2. Baliq ovlash va baliqni qayta ishlash xamda panoxgox portlar.
3. Parom aloqasiga ega portlar (Gavr, Duvr, Folkston).
4. Tranzit portlar va erkin gavanlar - London, Amsterdam, Kopengagen,
Rotterdam, Antverpen, Marselь, Lissabon, Singapur. Erkin gavanlarda boj
solig’i olinmaydi. Bunday gavanlar Gamburg, Bremen, Kopengagen,
Malьmyo, Stokgolьm, Triest, Rio-De-Janeyroda mavjuddir.
5. Avan portlar port oldi ya’ni yirik tonnajli kemalar uchun maxsus qurilgan
portlar. (Gamburg uchun Kuksxafen, Nant uchun Sen-Nazer, Ruan uchun
Gavr).
6. qirg’oq bo’yi va yaqin aloqalarga (kabotaj
2
) xizmat qiluvchi portlar.
(Gretsiya, Daniya, Norvegiya, Baltika bo’yi davlatlari, Rossiya, Italiya),
O’rta dengiz xavzasi, Karib dengiz xavzasida).
7. Maxsus portlar (ko’mir, ruda, neftь, va neftь maxsulotlari, o’rmon va
boshqa yuklarga mo’ljallangan).
Xalqaro kema katnovida Atlantika okeani yetakchi o’rin tutadi. Bugungi
kunda Atlantika soxil bo’yida (Evropa, Afrika, SHimoliy va Janubiy Amerika) 70
mamlakat va 1,5 mlrd. aholi joylashgan bo’lib dengiz yuk tashishining kariyib
50% to’g’ri keladi. Dunyodagi 70% ga yaqin portlar, ayniqsa eng yirik universal
Dostları ilə paylaş: