Reja: Mehnat xavfsizligi ishlarini tashkil etishdagi mutaxassis va rahbar shaxslaming

5.7.Mehnat xavfsizligini targ’ibot va tashviqot qilish 
Qishloq xo’jaligida mehnat xavfsizligining targ’iboti ishlab chiqarish 
targ’ibotining bir turi hisoblanadi, bu asosan jismlar va mehnat vositalari bilan 
insonning aloqasini eng yuqori darajada xavfsiz va zararsiz sharoitni ta’minlashga 
yo’naltirilgan. 
Targ’ibotning tuzilish elementlariga manbalar, uslublar, tashkiliy shakllar, 
ma’lumotli va texnikaviy targ’ibot vositalari va boshqalar kiradi. Mehnat 
xavfsizligini targ’ibot qilishdan maqsad, odatdagi uslublar va ma’lumotli vositalar 
ta’siridan keng foydalanish tufayli jarohatlanish va kasallanishlarni yo ’qotish yoki 
kamaytirishdan iboratdir. 
Mehnat xavfsizligini targ’ibot qilish qishloq xo’jalik mehnatkashlarini 
xavfsiz va zararsiz mehnat sharoitlarini yaratish bilan tanishtiradi. Mehnat 
xavfsizligi bo’yicha targ’ibot ishlari xo’jalik rahbarlari va mutaxassislarga, tarmoq 
rahbarlari hamda oliy va o’rta maxsus bilim yurti o’qituvchilariga va mehnat 
muhofazasi fani mutaxassislari zimmasiga yuklanadi. Mehnat xavfsizligini 
targ’ibot-ma’lumot fondi ma’lumotni tashuvchi materiallar-kino va magnit lentasi, 
videokassetalar va targ’ibot qilish vositalariga standartlar, kino va videofilmlar, 
qo’llanma va talabnomalar, ko’rgazmali vositalar, broshyuralar hamda eslatmalar 
kiradi. 
Mehnat xavfsizligi bo’yicha yo’riqnomalar o’tkazish va malaka oshirish 
mehnat muhofazasiga o’qitishni tashkil qilish va bilimlarni tekshirish bo’yicha 
namunaviy Nizomda (N°272, 14.08.1996) barcha korxona, tashkilot, muassasa, 
insitut, ilmiy-tadqiqot tashkilotlari, birlashma, assotsiatsiya, korporatsiya, xolding, 
tarmoq, vazirlik va boshqa mulk shaklidan qat’iy nazar malaka talablari hajmida 
ishchilar, rahbarlar, mutaxassislar, muhandis-texnik xodimlar uchun mehnat 
muhofazasidan bilimlarni majburiy nazorat qilish tartibi belgilangan va bu 
mehnatni muhofaza qilish to’g’risidagi qonun va mehnat kodekslarida quyidagicha 
o’z aksini topgan: 
19-modda. Xodimlarni mehnatni muhofaza qilish bo’yicha o’qitish va ularga 
yo’l- yo’riqlar berish. 

---

Korxonalarning barcha xodimlari, shu jumladan rahbarlari o ’z kasblari va ish 
turlari bo ’yicha davlat nazorat idoralari belgilagan tartib va muddatlarda o 
’qishlari, yo ’l-yo ’riqlar olishlari, bilimlarini tekshiruvdan o ’tkazishlari hamda 
qayta attestatsiyadan o ’tishlari shart. 
Ma ’muriyat barcha yangi ishga kirayotganlar, shuningdek boshqa ishga o 
’tkazilayotganlar uchun ishlarni bajarishning xavfsiz usullarini o ’rgatishni tashkil 
etishlari, mehnatni muhofaza qilish va baxtsiz hodisalarda jabrlanganlarga yordam 
ko ’rsatish bo ’yicha yo ’l-yo ’riqlar berishlari shart. 
O’ta xavfli ishlab chiqarishlarga yoki kasbiy tanlov talab qilinadigan ishga 
kirayotgan xodimlar uchun mehnatni muhofaza qilish bo ’yicha imtihonlar 
topshiriladigan va keyin vaqti-vaqti bilan qayta attestatsiyadan o ’tiladigan o ’quv 
o ’tkaziladi. 
Mehnatni muhofaza qilish bo ’yicha belgilangan tartibda o’qitish, yo’l-
yo’riqlar berish va bilimlarni tekshirishdan o ’tmagan shaxslarni ishga qo ’yish 
taqiqlanadi. 
Ma ’muriyat xodimlarning mehnatni muhofaza qilish masalalari bo ’yicha 
malakasi muntazam oshirib borilishini ta’minlashi shart. (Ozbekiston