186
XI-bob. KORXONA HARAJATLARINING HISOBI
11.1. Korxona harajatlarining turlari, mohiyati
va ular hisobining vazifalari
Korxonalar moliyaviy-xo‘jalik faoliyatining muhim ko‘rsatkichi bo‘lib harajatlar
hisoblanadi. Ushbu ko‘rsatkichning
mohiyati, tasnifi va tavsifi,
tan olinishi, schyotlar
tizimi va ular bo‘yicha buxgalteriya yozuvlari ushbu
bobning oxirida keltirilgan
me’yoriy hujjatlarda,
shu jumladan, «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish va
sotish harajatlari hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish to‘g‘risida Nizom» da,
atroflicha ochib berilgan.
Ushbu me’yoriy
hujjatlarga muvofiq harajat deganda, umumiy olganda,
hisobot
davrida korxona aktivlarini kamayishi yoki uning majburiyatlarini ko‘payishi tushuniladi.
Korxonalarning barcha harajatlari respublikamizda qabul qilingan BHMS lar va
«Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish
harajatlari hamda moliyaviy
natijalarni shakllantirish to‘g‘risida Nizom» ga va unga kiritilgan o‘zgartirishlar va
qo‘shimchalarga muvofiq ikkita guruhga va oltita quyi guruhga ajratilgan (13-chizmaga
qarang).
Asosiy faoliyatga doir harajatlar deganda korxona
ustavida belgilangan asosiy
faoliyat bilan bog‘liq harajatlar tushuniladi. «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish
va sotish harajatlari hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish to‘g‘risida Nizom» va 21-
son BHMS ga muvofiq korxonalarning asosiy faoliyati bilan bog‘liq harajatlarni, o‘z
navbatida, quyidagi to‘rtta quyi guruhga ajratiladi:
•
Sotish tannarxiga kiritilgan harajatlar – bularga
sotilgan mahsulotlar, tovarlar,
ishlar va xizmatlarning tannarxiga kiritilgan harajatlar kiradi.
•
Dostları ilə paylaş: 
