68
IX. Neft-qaz ixtisas fənlərinin mahiyyəti haqqında qısa məlumat
1733-cü ildə Bakıya gəlmiş və Xəzər dənizi ilə səyahət etmiş akade-
mik Lerxe öz yol qeydlərində belə yazır:
«Bakı yaxınlığındakı Balaxanıda əlli iki quyu var idi. Bunlardan
neft çıxarılırdı. Neft tez yanmır, o tünd boz rəngdədir. Bu nefti
distillə etdikdə o açıq-sarı rəng alır. Ağ neft bir qədər tutqundur,
lakin onu distillə etdikdə spirt kimi şəffaf olur və çox tez alışıb
yanır.
Buradan aydın görünür ki, Bakıda neft, 1733-cü ildən daha əvvəl
distillə edilirmiş, yəni ilk emal olunurmuş. Deməli tarixi material-
lara görə neftin ilk emalının vətəni Azərbaycandır.
Sovet İttifaqı güclü neft və qaz sənayesinə malikdir. Hazırda
sənaye əhəmiyyətli neft və qaz yataqları SSRİ-də çox geniş ərazidə
Şimal buzlu okeanından Orta Asiya düzənliklərinə, Karpat dağları
ətəklərindən Şərqi Sibirə qədər geniş ərazidə aşkar olunmuşdur.
Yeni açılan yataqlar və onların istismara verilməsi ölkəmizdə çox
böyük sürətlə davam edir. Hazırda ölkəmizdə 610 milyon ton neft
və qaz kondensatı istehsal olunur və 11-ci beşilliyin sonunda neft
və qaz hasilatının uyğun olaraq 620–640 milyon tona və 640 mil-
yard kub metrə çatdırılacağı nəzərdə tutulmuşdur. Hazırda neft
istehsalında ölkəmiz dünyada birinci yer tutur, neftlə zəngin ABŞ
və başqa ölkələri geridə qoymuşdur.
İndi bir neçə söz neftin və qazın əhəmiyyətindən qeyd edək.
Dostları ilə paylaş: