Qiyomat alomatlari. Muhammad Salamat Jabar
www.ziyouz.com kutubxonasi
26
Alloh taolo Muso alayhissalom qavmini buzoq bilan imtihon qilgan edi. Qavm buzoq
sababli fitnalanib halok bo‘ldi. Faqat Alloh asragan va hidoyatda sobit etgan
bandalargina omon qoldilar. Ibn Sayyodning kofirligi va ulg‘ayganidan keyingi ahvoli
haqida xilma-xil rivoyatlar bor. Ba’zi rivoyatlarda uning tavba qilgani va Madinada vafot
etgani hikoya qilinadi. Aytishlaricha, Ibn Sayyodga janoza namozini o‘qimoqchi bo‘lgan
musulmonlar uning yuzini ochib ko‘rdilar va «(Uning Dajjol emasligiga) Guvoh
bo‘linglar!» deyilgan. Yana bir rivoyatda esa, Harra jangi kunida Ibn Sayyod yo‘qolib
qolgani va hech kim uni topa olmagani aytilgan. Vallohu a’lam!»
(Xattobiy so‘zi tugadi)
«Ibn Sayyod Madinada o‘ldi», degan gap noto‘g‘ri, chunki Jobirdan (r.a.) sahih sanad
bilan rivoyat qilinishicha, u Harra kunida yo‘qolgan.
Demak, Xattobiy fikricha, Ibn Said Dajjol emas balki, bir sehrgar yoki folbin edi.
Barcha folbin yoki kohinlar kabi u ham jin-shaytonlari keltirgan xabarni aytgan. Uning
xabarlari ba’zan rost, ba’zan yolg‘on bo‘lib chiqqan. Vallohu a’lam.
Ibn Hajar «Fathul Boriy»da yozadi: «Qurtubiy aytadi: «Ibn Sayyod kohin-folbinlar
odatiga ko‘ra, o‘zicha g‘oyibdan xabar berar va uning xabarlari ba’zan rost, ba’zan
yolg‘on chiqar edi. Uning xabari atrofga tarqaldi, (lekin) u haqda vahiy nozil bo‘lmadi».
Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) Ibn Sayyodning aynan kim ekanini tekshirib
ko‘rmoqchi bo‘ldilar.
Ahmad Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Bir yahudiy ayoli bir ko‘zi ko‘r, boshqa ko‘zi
esa bo‘rtib-turtib chiqqan bola tug‘di. Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) uning Dajjol
bo‘lib chiqishidan xavotir oldilar».
Termiziy Abu Bakradan (r.a.) quyidagi marfu’ hadisni rivoyat qiladi:
«Dajjolning ota-onasi o‘ttiz yil yashab farzand ko‘rmaydilar...» (61-raqamli hadis
takrorlangan).
Yana Ahmad va Bazzorlar Abu Zar G‘iforiydan rivoyat qilishadi: «Rasululloh (sollallohu
alayhi vasallam) meni uning onasi oldiga yubordilar.
– So‘ra-chi, onasi uni necha oy qornida ko‘tarib yuribdi, – dedilar.
– Uni 12 oy ko‘tarib yurdim, – dedi onasi, – tug‘ilgan vaqtida u xuddi bir yashar
go‘dakdek chinqirdi».
Demak, Qurtubiy ham xuddi Xattobiydek Ibn Sayyodni Dajjol emas, balki kohin-
folbinlarning biri deb bilgan. Vallohu a’lam.
Dostları ilə paylaş: