Oriental Renaissance: Innovative

MUHOKAMA VA NATIJALAR 
Boshlang’ich sinflarda masalalarni o‘rganish yangi tushunchalarni shakllantirish, 
sodda masalarni yechishdan murakkablarni yechishga o‘tish yordamida amalga 
oshiriladi. Bunda qo‘shish, ayirish, ko‘paytirish va bo‘lishga doir har xil sodda 
masalalar ya‘ni bir xil qo‘shiluvchilarning yig’indisini topishga karrali va teng 
bo‘laklarga bo‘lishlarga doir sonni bir necha kattalashtirish va kichiklashtirishga oid 
masalalar sonlarni taqqoslashga amallarning noma‘lum konponentlarni topishga doir 
sodda masalalar shuningdek turli murakkab masalalar shu jumladan keltirib 
echiladigan masalalar, ikki ko‘paytuvchining yig’indisini topishga doir va unga 
teskari masalalar yig’indisini so‘ngra ko‘paytirish bo‘lishga keltiradigan va boshqa 
masalalarni ko‘rib chiqamiz. 
Agar berilgan masala o‘zining murakkabligi bilan sinfda echilgan masalalarga 
mos yoki o‘xshasa u holda o‘quvchilar taklif qilingan masalaning echilishi yo‘lini 
mustaqil topishga o‘rgatish kerak. Shu maqsadda o‘quvchilar masalalar yechishga 
yaqinlashishning eng sodda umumiy usullarini egallashlari lozim. 
Sahnalashtirilgan masalalar. Sahnalashtirilgan masalalarga katta e’tibor 
beriladi. Bu masalalarda bolalarning kuzatgan, ko‘pincha o‘zlari bevosita bajargan 
harakatlari aks ettiriladi. Bu erda savolga javob berish emas, balki bu berilgan sonlar 

---

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 2 | ISSUE 3 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor
 
 SJIF 2022: 5.947 
Advanced Sciences Index Factor 
 ASI Factor = 1.7 
1409 
w
www.oriens.uz
March
2022
 
ko‘rgazmali asosida ko‘rinib turishi mumkindir. Birinchi sinf bolalari ko‘pincha 
masalani yechishni bilmaydilar, chunki ular u yoki bu harakatni ifodalovchi (sarf 
qildi, bo‘lishib oldi, sovg’a qildi va hakozo)so‘zlarning ma‘nosini tushunmaydilar. 
SHunning uchun maktabda, tayyorlov guruhida u yoki bu harakatni ifoda etuvchi 
so‘zlarni mazmunini ochib berishga alohida e‘tibor berish kerak. SHu maqsadda 
masala asosiga qanday amaliy harakatlarni kiritish zarurligini hisobga olish kerak. 
Bunda qarama- qarshi harakatni: keldi-ketdi, yaqin kelishdi-uzoqlashdilar, oldi-
berishdi, ko‘tarishdi-tushirishdi, olib kelishdi- olib ketishdi, uchib ketishdi nazarda 
tutuvchi yig’indi va qoldiqni topishga oid masalalarni taqqoslash maqsadga 
muvofiqdir.