O‘zbekistonda NNT rivojlanish dinamikasi 3. Jamoat birlashmalari fuqarolik jamiyatining muhim sharti. Ma’lumki, istiqlol
yillarida milliy qadriyatlar, madaniy an’analarni jahonning ilg‘or demokratik tamoyillari bilan
boyitgan holda davlat-jamiyat hamkorligiga tatbiq etishning o‘zbek modeli tajribasi yaratildi.
Bugun ko‘plab davlatlar davlat va jamiyat munosabatlarini tartibga solishning eng maqbul yo‘li
sifatida qarayotgan bu amaliyot davlatimiz asosiy qonunlari shakllanishidayoq e’tiborga olindi.
Xususan, bosh Qomusimizning 56 moddasida “O‘zbekiston Respublikasida qonunda belgilangan
tartibda ro‘xatdan o‘tkazilgan kasaba uyushmalari, siyosiy partiyalar, olimlarning jamiyatlari,
xotin-qizlar, faxriylar va yoshlar tashkilotlari, ijodiy uyushmalar, ommaviy harakatlar va
fuqarolarning boshqa uyushmalari jamoat birlashmalari sifatida e’tirof etiladi
60
” deb, uning
huquqiy ob’ekti o‘z ifodasini topgan.
SHuningdek,
O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasida “Davlat jamoat
birlashmalarining huquqlari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishini ta’minlaydi, ularga ijtimoiy
hayotda ishtirok etish uchun teng huquqiy imkoniyatlar yaratib beradi.
Davlat organlari va mansabdor shaxslarning jamoat birlashmalari faoliyatiga aralashishiga,
shuningdek jamoat birlashmalarining davlat organlari va mansabdor shaxslar faoliyatiga
aralashishiga yo‘l qo‘yilmaydi”
61
kabi normalarning mustahkamlanganligi mamlakatimizda
jamoat
birlashmalarining
shakllanishi
va
rivojlanishi
davlat
tomonidan
to‘laqonli
ta’minlanganligi hamda uning organlari bilan teng huquqda hamkorlik qilishini ko‘zda tutadi.
YUrtboshimiz “Mamlakatda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik
jamiyati rivojlantirish” Konsepsiyasi yuzasidan qilgan ma’ruzasida fuqarolik jamiyati
institutlarining yanada rivojlanishiga erishish bir qator qonunlarni qabul qilish bilan bog‘liqligini
59
Маҳсумов С., Зоҳидова М.Ислоҳотларга дахлдорлик ҳисси ошиб бормоқда // “Халқ сўзи”, 2013 йил 15 март.
60
Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. Т.: Ўзбекистон. 2014. 19 б.
61
Ўзбекистон Республикаси Конституцияси, Т.: Ўзбекистон. 2014. 20 б.
95
2585
6000
8250
1991 й.
2000 й.
2013 й.
2015 й.
63
ta’kidlab o‘tdi. Unda, jumladan, «Ijtimoiy sheriklik to‘g‘risida»qonunda davlat hokimiyati va
fuqarolik jamiyati institutlari munosabatlarida bir qator o‘zgarishlar vujudga keladi.