267
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi
14(4) 267-269 (2007)
Behçet Hastalığı ve Parkinsonizm
Özden Kamışlı*, Nilgün Pala Açıkgöz**, Sibel Altınayar***, Cemal Özcan***
*Malatya Beydağı Devlet Hastanesi, Malatya
**Malatya Devlet Hastanesi, Malatya
**İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji AD, Malatya.
Behçet hastalığı etyolojisi bilinmeyen, oral ve genital ülserler ve uveit ile kendini gösteren multi-sistemik bir
hastalıktır. Oftalmik, deri, gastrointestinal ve nörolojik tutulum görülebilir. Santral sinir sistemi tutulumu nadiren
Behçet hastalığının başlangıç bulgusu olarak görülür. Nörobehçet hastalığında sıklıkla meningoensefalit ve beyin sapı
sendromu tanımlanmıştır. Bazal gangliyon tutulumu nadirdir. Literatürde Behçet hastalığına bağlı parkinsonizm az
sayıda yayınlanmıştır. Bu nedenle nörobehçet hastalığı ve parkinsonizm tablosu olan vakamızı sunuma değer bulduk.
Anahtar Kelimeler: Behçet hastalığı, Parkinsonizm, Hareket bozuklukları.
Behçet Disease and Parkinsonism
Behcet’s syndome is a multi systemic disease of unknown etiology characterized by oral and genital ulcers, and
uveitis. Ophtalmological, dermatological, gastrointestinal, and neurological involvement can be seen. Central
nervous system involvement is rarely an initial presenting manifestation of Behçet's disease. In Neurobehcet
syndrome brainstem syndrome and meningoencefalitis are mostly described. Basal ganglia involvement is rare in
Neurobehcet. Parkinsonism with Neurobehcet syndrome is rare in literature. Therefore we report a case of
neurobehcet disease and parkinsonism
Key Words: Behçet disease, Parkinsonism, Movement disorders.
Behçet hastalığı (BH), etyolojisi bilinmeyen relapslarla giden kronik multisistem bir hastalıktır. İlk kez 5.yy da
Hipokratın dikkatini çekmiş
1
ve bir Türk dermatolog, Hulusi Behçet tarafından 1937’de tanımlanmıştır.
2
Hastalık
sıklıkla genç erişkinleri etkiler ve tipik olarak yaşamın 3. dekadında başlar fakat herhangi bir yaşta da başlayabilir.
1,2
İlk tanımlandığından bu yana deri, santral sinir sistemi, böbrek ve akciğer tutulumu şeklinde organ tutulumları
bildirilmiştir. Subkutanöz tromboflebit, derin ven trombozu, epididimit, arteriyel oklüzyon ve/veya anevrizmalar,
artralji, artrit, gastrointestinal tutulum ve amiloidozis, Behçet hastalığında görülebilen semptom ve bulgulardır.
3
Klinik
özelliklerine göre mukokutanöz, kas-iskelet sistemi, oftalmik, vasküler ve santral sinir sistemi tutulumu olarak
sınıflandırılabilir.
4
Behçet hastalığının etyopatogenezi tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik olarak yatkın bireylerde hücresel ve
hümoral immunite bozukluğunun yol açtığı inflamasyonun neden olduğuna dair bulgular vardır.
4
En çok kabul edilen tanı kriterleri Uluslararası Behçet Hastalığı Çalışma Grubunun belirlediği kriterlerdir. Bu kriterler,
tekrarlayıcı aftöz veya herpetiform oral ülserasyon, tekrarlayıcı genital ülserasyon, anterior ve posterior üveit, vitreusta
hücreler veya retinal vaskülit ve eritema nodosum veya papülopüstüler lezyonları içerir.
5
Behçet hastalığında nörolojik tutulum (nörobehçet hastalığı) çalışmalarda %2,2 ve %50 gibi farklı oranlarda
bildirilmiştir.
2
Behçet Hastalığı sinir sisteminde herhangi bir alanı etkileyebilir. Parankimal tutulumda en sık beyin sapı olmakla
birlikte, hemisferler, meninksler ve spinal kord da tek başına veya ek olarak tutulabilir. Hastalığın ileri dönemlerinde
Kamışlı ve ark
268
beyin atrofisi ortaya çıkabilir.
6
En sık görülen klinik
bulgular sırasıyla bilateral piramidal bulgular, baş
ağrısı, mental bozukluklar (hafıza problemleri,
disinhibisyon ve apati), hemipareziler, sfinkter
problemleri ve piramidoserebeller sendromdur.
4
Nörolojik tutulumu olan hastaların yaklaşık %30’unda
terminal dönemde demans gelişir.
7
Nörobehçet hastalığında ekstrapiramidal bulgular
oldukça nadirdir. Kore, distoni gibi ekstrapiramidal
semptomların ayırıcı tanısında Behçet genellikle
düşünülmez.
8
Literatürde Behçet hastalığına bağlı
hareket bozuklukları sınırlı sayıda olgu sunumu
şeklinde yayınlanmıştır. Nörobehçet hastalığında
parkinsonizmin çok nadir olarak bildirilmesi
nedeniyle olgumuz sunuma değer bulundu.
OLGU
MO. 36 yaşında, erkek. Dokuz yıl önce ağız ve genital
bölgede yaralar, bir sene sonra ellerinde titreme,
hemen arkasından dengesizlik ve hareketlerde
yavaşlama yakınmaları ortaya çıkmış. Behçet Hastalığı
tanısı konularak Kolşisin tedavisi başlanmış. Son 6
yıldır idrar inkontinansı, prematür ejekülasyon, acil
idrar yapma ihtiyacı, yersiz ağlama ve gülmeler, yutma
güçlüğü ve konuşmada bozulma yakınmaları
eklenmiş, yürüyüş ve hareketlerindeki yavaşlama
giderek artmış.
Özgeçmişi ve soygeçmişinde özellik olmayan olgunun
fizik muayenesinde ağız içinde her iki taraf yanak
mukozasında aftlar ve genital bölgede skarlar
gözlendi.
Nörolojik muayenesinde serebellar dizartri, faringeal
reflekste azalma vardı. Kas gücü tam bulundu, alt
ekstremite derin tendon refleksleri canlı, taban cildi
refleksi plantardı. Sol üst ekstremitede dismetri,
bilateral postüral tremor saptandı. Myerson refleksi
müspetti. Belirgin bradimimi, bilateral simetrik
bradikinezi, rigidite, dişli çark bulgusu ve postural
dengesizlik tespit edildi.
Rutin laboratuar tetkikleri (tam kan sayımı ve
sedimentasyon, karaciğer fonksiyon testleri, tam idrar
tahlili), serolojik testler (VDRL, Brusella testleri,
ANA, RF) normal bulunan hasta dermatoloji ve göz
hastalıkları bölümleri tarafından konsülte edildi.
Behçet hastalığı tanısı onaylandı ve diğer sistemik
tutulumlar ekarte edildi.
Kranial MR normal bulundu. Bazal ganglionları
içeren Single Voxel MR Spectroskopi incelemesinde
Cho/Cr oranı minimal artmış bulundu. SPECT
incelemesinde frontal lob sol anterolateral alanda
küçük bir odakta ve sol parietal lob
posterosuperolateral bölgede aktivitede azalma
saptandı.
Düşük doz L-Dopa (300 mg) başlanan olgu tedaviden
yarar gördü. Dört yıllık izlemde simetrik parkinsonien
tablonun minimal progresyon ile devam ettiği
görüldü.
TARTIŞMA
Nörobehçet hastalığı genellikle 3 klinik görünümde
ortaya çıkar; beyinsapı sendromu, meningoensefalitik
sendrom veya organik konfüzyonel sendrom.
9
Ancak
ekstrapiramidal bulgular son derece nadir görülür.
Bussone ve ark.
10
1982 de , Kimura ve ark.
11
2001 de
Nörobehçet hastalığına bağlı kore semptomu bulunan
birer olgu yayınladılar. Revilla ve ark.’nın
8
sunduğu
Nörobehçetli bir olguda kore ve çene açma distonisi
saptandı. Bu olgunun MR’ında T2 sekansli kesitlerde
beyin sapı, bilateral bazal ganglionlar ve derin beyaz
cevherde hiperintensite bulundu.
İlk kez 1998 yılında Bogdanova ve ark.
12
tarafından
Behçet hastalığının nörolojik bir bulgusu olarak
parkinsonizm gelişen bir olgu bildirildi. Bu olgunun
nörolojik muayenesinde psödobulber palsi, ılımlı ve
asimetrik bilateral piramidal sendrom, rigidite,
bradikinezi, maske yüz ve postüral reflekslerde
bozulma, ekstremitelerde postüral tremor, yüz kasları
ve dilde myoklonik jerkler vardı. Kranial MRI’da
periventriküler beyaz cevherde, beyin sapında ve
bazal ganglionlarda bilateral multifokal hiperintens
küçük lezyonlar vardı.
12
Bizim olgumuzda da
pseudobulber palsi ve parkinsonizm bulguları bu
olguyla benzerlik gösteriyordu ancak MR normal
bulundu.
Nörobehçet hastalığında radyolojik olarak beyaz
cevher, beyin sapı, bazal ganglionlar ve talamus
tutulumu görülür. Nörolojik semptomlar genellikle
tutulan bölgeyle korele olarak ortaya çıkar.
9,13-15
MR
bulguları tipik olarak T2 sekanslarda multipl, küçük,
nodüler ya da irreguler hiperintens odaklar
tarzındadır.
8
Al-Araji ve ark.’nın,
2
Nörobehçetli
hastalarda yaptığı bir MR çalışmasında talamus ve
basal ganglia tutulumu %33, Lee ve ark.’nın
9
2001
yılında yaptıkları çalışmada %43 oranında
saptanmıştır. Bu iki çalışmada da oldukça yüksek
oranda bazal ganglia tutulumu olmasına rağmen klinik
olarak ekstrapiramidal bulgu yoktu.
Behçet Hastalığı ve Parkinsonizm
269
SPECT ile yapılan bölgesel serebral kan akımı
çalışmaları, semptomatik Nörobehçet hastalarında
MR bulgusu olsa da olmasa da, hatta Nörobehçet
bulgusu olmayan Behçet hastalarında bile perfüzyonel
değişiklikler olduğunu göstermiştir.
13
Bu bulgu
subklinik beyin tutulumunun da olabileceğini
düşündürmüştür. Bazı yazarlar serebral hasarın temel
sebebinin vasküler orijinli olmayıp, beyin dokusunun
nötrofilik ve eosinofilik inflamasyonuna bağlı
olabileceğini öne sürmüşlerdir.
13
Olgumuzda
parkinsonizm bulgusu olmasına rağmen, MR’ın
negatif olması ve SPECT’te frontal lob sol
anterolateral alanda küçük odakta ve sol parietal lob
posterosuperolateral bölgede hipoperfüzyon
saptanması bu düşünceyi desteklemektedir.
Vignola ve ark.
13
juvenil Behçetli ekstrapiramidal
bulgusu olmayan 7 hastada yaptıkları SPECT
çalışmasında 4 hastanın kaudat nukleusunda
hipoperfüzyon saptamışlardır. Bu bulgu
asemptomatik hastalarda da ekstrapiramidal sistem
tutulumunun varlığını desteklemektedir. Lee ve ark.
9
21 hastanın 8’inde radyolojik olarak gerileme tespit
etmişlerdir. Gerber ve ark.
16
Nörobehçet
hastalığındaki kranial lezyonların %40’ının
kaybolduğunu, % 35’inin gerileme gösterdiğini
bildirmişlerdir. Sonuçta lezyonların gerilemesi
Nörobehçet için bilinen bir özelliktir
9
. Aynı şekilde
olgumuzdaki daha önce var olan parankimal
lezyonların da gerilemiş olma ihtimali vardır.
Olgumuzda parkinsonizm semptomlarının
alışılmıştan genç yaşta ve Behçet hastalığı ile birlikte
başlaması ve ekstrapiramidal semptomların tamamen
simetrik olması (İdiopatik Parkinson Hastalığı için
atipik), klinik olarak daha önce sunulan
parkinsonizmli Behçet olgusuna benzemesi ve
nörolojik tutuluma bağlı diğer bulguların eşlik etmesi
nedeniyle Nörobehçet hastalığının bir bulgusu olarak
kabul edildi. Aile öyküsünün olmaması ve sekonder
parkinsonizm nedenlerinin ekarte edilmesi de bu
düşüncemizi destekledi.
Sonuç olarak Behçet hastalığında parkinsonizm çok
nadir görülmekle birlikte, parkinsonizm ayırıcı
tanısında Behçet hastalığının da göz önünde
bulundurulması gereken hastalıklardan biri olduğunu
düşünüyoruz.
KAYNAKLAR
1.
Kontogiannis V, Powell R J. Behcet's disease. Postgrad Med J 2000;76:629-38.
2.
Al-Araji A, Sharquie K,Al-Rawi Z. Prevalance and patterns of neurological
involvement in Behcet’s disease: A prospective study from Iraq. J Neurol Neurosurg
Psychiatry 2003;74:608-13.
3.
Akpolat T, Danacı M, Belet Ü, Eren ML, Akar H. MR Imaging and MR Angiography
in vascular Behcet’s disease. Magn Reson Imaging 2000;18:1089-96.
4.
Saylan T, Mat C, Fresko İ, Melikoğlu M. Behcet’s Disease in the middle east. Clin
dermatol 1999;17:209 -23.
5.
International study group of Behcet’s disease. Lancet 1990;335:1078–80.
6.
Serdaroğlu P. Behcet’s disease and the nervous system. J Neurol 1998;245(4):197-205
7.
Sakane T, Takeno M, Suzuki N, Inaba G. Behcet's disease. N Engl J of Med
1999;41(17):1284-92.
8.
Revilla FJ, Racette BA, Perlmutten JS. Chorea and Jaw-Opening Dystonia as a
manifestation of NeuroBehcet’s syndrome. Mov Disord 2000;15(4):741-4.
9.
Lee SH, Yoon PH, Park SJ, Kim DI. MRI Findings in Neuro-Behcet’s Disease. Clin
Radiol 2001;56:485–94.
10.
Bussone G, La Mantia, Boiardi A. Chorea in Behcet’s syndrome. J. Neurol
1982;227:89–92.
11.
Kimura N, Sugihara R, Kimura A, Kumamoto T, Tsuda T. A case of neuro-Behçet's
disease presenting with chorea.
Rinsho Shinkeigaku. 2001;41(1):45–9.
12.
Bogdonova D, Milanov I, Georgiev D. Parkinsonian syndrome as a neurological
manifestation of Behçet's disease. Can J Neurol Sci 1998;25(1):82–5.
13.
Vignola S, Nobili F, Picco P, Gottorno M, Buoncompagni A.Brain Perfusion Spect in
juvenile neuro-Behcet’s Disease. J Nucl Med 2001;42(8):1151–7.
14.
Jager HR, Albrecht T, Curati Alasonalti WL, Williams EJ, Haskard DO. MRI in
neurobehcet syndrome:comparison of conventional spin-echo and flair pulse
sequences. Neuroradiology 1999;41:750–8.
15.
Kocek N. Islak C. Siva A. CNS involvement in neurobehcet syndrome: an MR study.
AJNR 1999;20:1015–24.
16.
Gerber S, Biondi A, Dormont D, Wechsler B, Marsault C. Long-term MR follow-up
of cerebral lesions in neuro-Behçet's disease. Neuroradiology. 1996;38(8):761–8
Yazışma Adresi:
Uzm. Dr. Özden Kamışlı
Malatya Beydağı Devlet Hastanesi, Malatya.
Tel : 532 7062090
E-posta : drozdenkamisli@yahoo.com
Dostları ilə paylaş: |