Milliyetçilik İçindeki Gerilimler (2) [Liberal -Yayılmacı] m y r Liberal M illiyetçilik Yayılm acı Milliyetçilik Millî self-determinasyon
Millî şovenizm
Kapsayıcı
Dışlayıcı
Gönüllülüğe dayanan
Organik
İlerlemeci
Gerici/Tepkisel
Rasyonel/ilkeli
Duygusal/Güdüsel
insan hakları
Millî çıkar
Eşit milletler
Milletlerin hiyerarşisi
Anayasalcılık
Otoriterlik
Etnik/kültürel çoğulculuk
Etnik/kültürel saflık
Kozmopolitlik
Emperyalizm/Militarizm
Kolektif güvenlik
Güç siyaseti
Milletüstücülük
Milletlerarası anarşi
ayırmaz. Bunun yerine milliyetçilik, her milletin içinde birliği ve hem de tüm milletler arasında millî
hakları karşılıklı saygı temelinde sağlamaya muktedirdir. Özetle, liberalizm, bu bölüm içinde daha son
ra tartışacağımız üzere, milleti kozmopolitlik (bkz. s. 185) ve milletlerarasıcılık açısından da ele alır.
Liberal milliyetçiliğin eleştirileri, ortaya koyduğu fikirlerin naif ve romantik oldukları noktası
na odaklanmaktadır. Liberal milliyetçiler, milliyetçiliğin ilerlemeci ve özgürleştirici yüzünü görür
ler; onların milliyetçiliği rasyonel ve hoşgörülüdür. Bununla birlikte onlar belki de milliyetçiliğin
karanlık yüzünü, irrasyonel bağı, “ biz”i tehdit eden yabancı “onlar’dan ayırt edici kabilecilik y ö
nünü göz ardı ederler. Liberaller milletiyetçiliği evrensel bir ilke olarak görürler, ancak milletlerin
adâlet ve haklılıklarına bakmaksızın bireylerine ölme ya da öldürmeye ikna edişindeki duygusallığı
daha az gündeme getirirler. Liberal milliyetçilik, millî-devletin siyasî ve milletlerarası uyumun sağ
lanması için kilit bir role sahip olduğu inancıyla yanlış yönlendirilmektedir. Wilsoncu milliyetçi
liğin yanlışı, milletlerin coğrafî alanlarla uygun ve örtüşen bir şekilde yaşadıklarına olan inançtı.
Hâlbuki, pratikte, “sözde” millî-devletlerin geniş bir yelpazeye uzanan dilsel, dinsel, etnik ya da
bölgesel gruplardan müteşekkil olmalarına rağmen bunların çok azı gerçekte “millet” olarak nite
lendirilebilir. Örneğin, 1918’de yeni kurulan Çekoslovakya ve Polonya millî-devletleri Almanca
konuşan çok sayıda insanı içinde barındırır ve Çekoslovakya, Çekler ve Slovaklar olmak üzere iki
ana etnik grubun bileşimidir. Versaille (Versay) Antlaşmasıyla kurulan Eski Yugoslavya’da millet
olma emelini taşıyan şaşırtıcı çeşitlilikte etnik grup -Sırplar, Hırvatlar, Slovenler, Boşnaklar, Arna-
vutlar ve diğerleri- vardır. Gerçekte, siyasî olarak birleşmiş ve kültürel açıdan hom ojen millî-devlet
ideali ancak azınlık gruplarını yurtdışı ederek ve göçü açıkça yasaklayarak başarılabilir.