Yurttaşlığa Dayalı M illiyetçilik Etno-Kültürel M illiyetçilik Siyasî millet
Kültürel/tarihsel millet
Kapsayıcı
Dışlayıcı
Evrenselcilik
Partikülarizm/parçalanmacılık
Eşit milletler
Biricik milletler
Rasyonel/ilkeli
Mistik/duygusal
Milî egemenlik
Millî 'ruh'
Gönüllülük esasına bağlı
Organik
Vatandaşlığa dayalı
Soya dayalı
Vatandaş sadakâti
Etnik sadakât
Kültürel çeşitlilik
Kültürel birlik
leri, gelenekleri ve pratikleri yüceltir. Bir etnik gruba “katılma’ nın mümkün olmamasından dolayı
(etnik gruplar arası evlilik hâriç), etnik milliyetçilik açık bir biçim de dışlayıcı bir karaktere sahiptir.
Batının pek çok bölgesinde siyahı milliyetçiliği güçlü bir etnik karaktere sahiptir. A B D ’deki ve
Batı yerlileri arasındaki siyahiler kendilerinden kölelik yapmaları beklenen ve aşağılanmaya alıştı
rılmış bir kültür içinde büyüyen kölelerin torunlarıdır. Siyahı bilinci ve millî gururunun gelişmesi,
siyahilerin kendilerini beyaz kültürünün üzerinde görmeleri ve kendi kültürel kökenlerini Afrikada
yeniden keşfetmelerini gerektirdi. Jamaikalı siyasî düşüaür ve eylemci Marcus Garvey (1887-1940),
Amerikadaki siyahilere anayurt olarak Afrika’yı işaret eden ilk kişi oldu. 1960’larda A B D ’deki siyahi
politikası, Siyahi Güç (Black Power) adlı siyasî hareketin doğması, büyümesi ve Siyahı Müslüman-
lar’dan (Black Muslims) Malcolm X ’in (1 9 2 6 -1 9 6 5 ) liderliğinde yeniden İslâm Milleti (Nation of
İslam) adıyla ortaya çıkmalarıyla daha da radikalleşti. Bununla birlikte, siyahi milliyetçiliği bilincin
yükseltilmesi ve kültürel gurura vurgu yaparken etnik milliyetçilik, aynı şekilde, daha karanlık bir
yana sahiptir. Yükseltilen etnik bilinç atavistik korku ve nefretle ve yabancı halklara odaklanır. Bun
dan dolayı etnik milliyetçilik sıklıkla şovenizm ve ırksalcılık (bkz. s. 226) ile birlikte anılır. Milliyet
çiliğin bu yüzü, ilerde, yayılmacı milliyetçilikle bağlantılı bölümde daha geniş olarak irdelenecektir.