Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


bizim elimizdedir — Bo 'Imasa kelib kehnasligi bizning qo ‘limizdadir. Ben



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə162/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

bizim
elimizdedir — Bo 'Imasa kelib kehnasligi bizning qo ‘limizdadir. Ben
hemen hemen bu qocugun 
babasi olacak yapayim . -M e n bu bolaning
otasi bo ‘ladigan yosltdaman.
Fe’l tipidagi iboralar bilan ifodalangan kesim 
m urakkab
fe’l 
kesimlardir. Masalan: 
Babam arzularini 
yerine getirdi. - Otam
orzularini 
amalga oshirdi. Mirza Ulugbey onun dillere destan
guzelligi, §ahane guzelligi karpsinda adete 
dill tu(ulmu$ti. — Mirzo
U lug‘bek uning bo ‘lakcha husnidan, xayoliy go ‘zalligidan 
lol qolgart
edi.
2.2.2. EGA VA UNING IFODA MATERIALLARI
Tayanch so‘z va iboralar: ega, sodda ega, tarkibli ega,
murakkab ega, eganing ifoda m ateriallari
Ega gapdagi fikr, hukm o'ziga qaratilgan predmetning - nutq 
predmednmg nomidir. Demak, ega fikr obyektini, gap, fikr o'zi 
haqida borayotgan predmetni bildiradi. Bunda predmet keng ma’noda 
tushuniladi va u narsa, shaxs, voqea-hodisa, belgi-xususiyat, harakat- 
holat, son-miqdor va hokazolarning nomini ham o 'z icbiga oladi. Ega 
kim? - kim?, ne? - nima?, nere? - qayer? 
savollariga javob beradi. 
Masalan:
Insan (kim?) 
Allah’m en biiyiik yaratigidir. - Inson Allohning 
eng buyuk mavjudotidir.
Hayat (ne?) 
giizeldir. -H a y o t go'/aldir.
Tashkent (nere?) 
Ozbekistan’m baskentidir. -T o sh k en t 0 ‘zbe- 
kistonning poytaxtidir.
Ega bir so‘z yoki so‘z birikmasi yoki so‘z qo'shilmasi bilan
167


ifodalanishi mumkin. Yuqorida keltirilgan gaplarning egalari bir so'z 
bilan ifodalangan.
So'z birikmalari bilan ifodalanagan egalar:

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin