Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


Bog‘Iovchisiz bogiangan qo‘shma gap



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə244/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

Bog‘Iovchisiz bogiangan qo‘shma gap. 
Ikki va undan ortiq 
sodda gapning o‘zaro ohang orqali bo‘lanishidan hosil bo'ladigan 
qo'shma gapga 
bog‘lovchisiz bogiangan qo'shma gap 
deyiladi. 
Ohang yordamida yasalgan qo'shma gaplar o'zaro vergul, nuqtali 
vergul, ikki nuqta kabi tinish belgilar orqali bog'lanadi. Masalan: 
Dogru soyle Nejat
(1 -sodda gap), 
hig mizihninden gikmiyorum
(2-sodda 
gap)? 
— To'g 'risini ayt, Nejat, hech xayolmgdan chiqmayapmanmi?
Bir hazin hakikati ben size soyleyeyim
(1 -sodda gap); 
bir kalbe
malik olmak, sevebilmek hakkini kazanmak igin her §eyden evvel
zengin, muhim, me§hur bir adam olmak lazim
(2-sodda gap). —
Bir
g 'amgin haqiqatni men sizga aytay, bir qalbga molik bo ‘hnoq, sevmoq
haqqiga ega bo ‘lish uchun hamma narsadan avval boy, muhim,
mashhur odam bo ‘lish kerak.
Bog‘langan qo'shma gap. 
Ikki va undan ortiq sodda gaplarning 
o'zaro m aium bir bog'lovchilar vositasida birikishidan hosil 
bo'ladigan qo'shma gaplarga 
bogiangan qo‘shma gap 
deyiladi. 
Bunday qo' shma gaplar 
ve, fakat, ama, lakin 
kabi bog'lovchilar orqali 
shakllantiriladi. Masalan, quyidagi gap 
fakat - ammo 
bogiovchisi 
orqali birikkan ikki sodda gapli qo'shma gapdir: 
istemiyordum
(1-sodda 
gap); fa k a t size kugtik bir serzeni§te bulunmaktan kendimi
menedemeyecegim
(2-sodda gap). -
Istamayotgan edim, ammo sizga
ozgina tanbeh berishdan о 'zimni tiya olmayman.
Keyingi gap 
ama - ammo 
bogiovchisi orqali birikkan ikki 
sodda gapli qo'shma gapdir: 
Saat ona geliyordu(
1-sodda gap) 
ama
Hannah 'yi gormek igin hemenyola giktim{
2-sodda gap). -
Soat о ‘nga
yaqinlashayotgan edi, ammo Hannahni ко ‘rish uchun darrov yo ‘Iga
chiqdim.

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin