Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


- Otasi ham ко ‘rinishda shunday edi. Ben size  layik miyim



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə247/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   243   244   245   246   247   248   249   250   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

 
-
Otasi ham ко ‘rinishda shunday edi.
Ben size 
layik miyim
? -
Men sizga loyiqmanmi?
• kesimi modal so'zlar bilan ifodalangan gaplar: 
Benim de sen-
den vazgegmeme imkan 
yok. 
— Sendan voz kechishimga imkon yo ‘q.
Senin de sevilmege ihtiyacin 
var.
 
-
Senda ham sevilishga ehtiyoj bor.
• kesimi harakat nomi yoki "harakat nomi + lazim - kerak
miimkim - mumkin” qolipidagi birikuvlar bilan ifodalangan gaplar: 
Ben diyorum ki du$mam evvela di^anda 
yen 
тек lazim.
-
Men dush-
manni tashqarida yengish kerak, deyapman.
Tarkibli yoki murakkab kesimli gaplar tarkibiga ko'ra yoki otli 
gap yoki fe’lli gap sanaladF. Masalan, ot, ot harakteridagi so'zlar,
32 F e 'l kesim lar fe 'Ili darak gaplarni, o t k esim lar otli darak gaplarni shakllantiradi.
K esim i tarkibli y o k i m urakkab ot kesim bilan ifodaqlangan gaplar otli darak gaplar
239


modal so‘zlar, harakat nomi, to‘liqsiz fe’llar ishtirok etgan, fe’lning 
“ot + yordamchi fe’l” tipidagi analitik shakli bilan ifodalangan tarkibli 
kesimli gaplar otli gaplarni yuzaga keltiradi: 
Benim biitiin olup biten-
denhaberim olmalidir. 
— Men bo ‘lib о 'tayotgan voqealardan xabar-
dor bo ‘lishim kerak.
SO‘ROQ GAPLAR
Tayanch so‘z va iboralar: 
so'roq gaplar, s o ‘год gaplarni
shakliantiruv chi vositalar, so 'roq yuklamalari.
So‘zlovchiga noma’lum bo‘lgan narsa, hodisa, xususiyatni 
savol berish yo‘li bilan aniqlash uchun ishlatiladigan gaplarga so‘roq 
gaplar deyiladi. So‘roq gaplar so‘roq olmoshlari vositasida tuziladi: 
Bu gece acaba 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   243   244   245   246   247   248   249   250   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin