Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə56/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

ад-, ok-, a§-, bak-, gor-, koy-
kabi. Lekin bu f e ila r bir biriga qo'shilib, f e i negizini tashkil etadi. 
Turk tilida f e i negizlarining aksariyat qism i bir b o 'g 'in lid ir. Ularni 
tovush xususiyatlariga k o 'ra quyidagi guruhlarga ajratish mumkin:
1

Unli+undosh
tovushdan tashkil topgan bir b o 'g 'in li fe ila r: 
ад-, ag-, al-, an-, as-, at-, eg-, er-, es-, ig-, ov-, dp-, ug-, um-, iiz-
va b /1.
2. 
Unli+undosh+undosh
tovushdan tashkil topgan bir b o 'g 'in li 
fe ila m in g soni k o 'p emas: 
art-, ort-, dig-, iirk-
kabi.
3. 
Undosh~unli
- undosh
tovushdan tashkil topgan bir b o 'g 'in li 
f e ila r turk tilidagi o 'z a k fe ila rn in g salm oqli qismini tashkil etadi: 
bak-, bil-, bin-, bul-, gal-, gik-, giz-, dik-, dur-, gez-, giil-, kaq-, kal-,
ko§-, kur-, kiis-, pi.s-, san-, sil-, $i§-, tak-, tap-, tut-, vitr-, yan-, yut-,
yuz-
va b.
6 Undosh-unli tovushdan tashkil topgan bir bo'g'inii feilar: de-, ye-, VU'
73


4. 
Undosh
+
unii
+
undosh+ undosh
dan tashki 1 topgan bir bo ‘ g ‘ inli 
fe’llarning soni ham cheklangan: 
qarp-, dur!-, kalk-, kork-, tart-, yirt-
va b. Ular fe ’lga kuchaytiruv m a'nosi beruvchi qo ‘shim chaning o 'zak
bilan birlashishi natijasida yasalgan b o'lishi mumkin.
Turk tilida iki b o ‘ginli so'zlam ing b a’zilari fe’l negizi 
hisoblanadi va ajratilmaydi: 
aci-, ara-, daya-, do$e-, eski-, ok.?a-. oku-

solu-, siipiir-, iire-, щи-, yala-, yalvar-, у ama-, yasa-
va b. A slida 
nisbat qo'shim chalari bilan kengaygan, hozirgi turk tilida o ‘zak shak­
lida qo‘llanilm ayotganligi uchun o 'z a k fe ’l hisoblangan bir qator qotib 
qolgan fe ’llar ham bor. Bular: 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin