Samarqand davlat tibbiyot universiteti buxoro davlat tibbiyot instituti

Gospital xirurgiyasi
103 Sahifa 
tomirlar angioplastikasi, aorta ichi kontrpulsatsiyasi, aorta-toj tomirlarini 
shuntlash amaliyotlari qo’llanilishini talab etadi. 
Yurakning surunkali ishemik kasalligi 
Yurak ishemik kasalligining asosiy va tez-tez uchrab turadigan 
simptomi to’sh sohasida jismoniy harakat vaqtida yuzaga chiqishi va 
tarqalishi jihatidan oshib boradigan bosimni his qilish hisoblanadi. Odatda 
og’riq, ko’krakda yoqimsiz sezgi bilan o’tadi, u chap elkaga, ko’lga yoki 
ikkala ko’lga, bo’yin, jag’, tishlarga o’tadi. Bu paytda bemorlarda odatda 
nafas olish qiyinlashadi, vahima paydo bo’ladi. Ular harakatdan 
to’xtaydilar va xuruj o’tib bo’lguncha qimirlamay turadilar. Ularning teri 
koplamlari oqarib ketishi mumkin, kuchli xurujda peshonadan sovuq ter 
chiqadi. Nitroglitserin qabul qilingandan yoki jismoniy zo’riqish bartaraf 
etilgandan so’ng tasvirlangan belgilar odatda yo’qoladi.
Stenokardiya xurujining necha marta tutishi bilan aterosklerozga 
uchragan toj tomirlar darajasi o’rtasida bog’liqlik borligi aniqlangan. 
Stenokardiya xurujlari tutishi bilan toj tomirlar aterosklerozining og’ir-
engilligi o’rtasida ham xuddi shunday bog’liqliklar borligi ma’lum. 
Yurak ishemik kasalligining eng xatarli ko’rinishlaridan biri yurak 
etishmovchiligi bo’lib, u mehnat qobiliyatining vaqtinchalik yoki batamom 
yo’qotilishiga, nogironlikka va o’limga sabab buladi. 
Stenokardiya diagnostikasida kasallik anamnezini aniqlashning 
muhim ahamiyati bor. Biroq ayrim bemorlarda kasallik boshqacha, atipik 
simptomatika bilan yoki simptomlarsiz o’tishi mumkin. 
Diagnostik usullar orasida EKG muhim o’rin tutadi, u kasallikni 
diagnostika qilish, uning og’ir-engilligiga baho berish, joylashgan sohasini 
va 
miokardda 
qon 
aylanish 
etishmovchiligi 
va 
postinfarkt 
kardiosklerozning qancha joy egallaganini aniqlashga imkon beradi. 
YuIKga (yurak ishemik kasalligi) shubha qilingan barcha bemorlarda 
12 nuqtada EKG tekshiruvini o’tkazish lozim. Yurak ishemik kasalligi 
bo’lgan 35% bemorlarning tinch turgan holatida qayd qilingan EKGda 
miokard ishemiyasi belgilari aniqlanmaydi. Bunday bemorlarda tashxisni 
aniqlash va toj tomir qon aylanishining rezerv imkoniyatlarini bilish uchun 
bir qator qo’shimcha elektrokardiografik tekshiruvlar: jismoniy ish bilan 
sinamalar (veloergometriya) va EKGda 24 soatlik uzluksiz monitoring 

---