15.4-jadval
2020 yil yanvar-aprel eksport-import tarkibi (
МSТК-2008
)
Х
SSТ
2
008
Nomi
EKSPORT
IMPORT
mln.dol
l
o‗sish
sur‘atla
ri,% da
ulushi,
% da
mln.dol
l
o‗sish
sur‘atlar
i,% da
ulushi,
% da
JAMI
4 416,9
89,4
100,0 6 406,3
89,2
100,0
1
Oziq-ovqat
mahsulotlari
275,4
75,9
6,2
481,0
91,3
7,5
1
Ichimlik va tamaki
9,6
147,6
0,2
11,9
80,4
0,2
2
Noiste‘mol xomashyo,
yoqilg‗idan tashqari
188,2
69,8
4,3
332,3
100,5
5,2
3
Mineral yoqilg‗i,
yog‗lash moylari
352,4
53,6
8,0
365,5
125,1
5,7
4
Hayvon va o‗simliklar
moylari yog‗lar va
mumlar
5,8
160,9
0,1
80,2
81,4
1,3
5
Kimyoviy vositalar va 251,9
90,7
5,7
848,2
106,6
13,2
200
mahsulotlar
6
Material turiga qarab
klassifikasiyalangan
sanoat tovarlari
753,8
83,7
17,1 1 055,3
84,2
16,5
7
Mashinalar va transport
asbob uskunalari
105,1
99,6
2,4
2 327,4
84,1
36,3
8
Turli xil buyimlar
159,8
121,3
3,6
365,9
87,0
5,7
9 Boshqa tovarlar
1 565,5 124,8
35,4
16,9
103,7
0,3
9
9
Xizmatlar
749,3
77,2
17,0
521,7
78,8
8,1
O‗z-o‗zini tekshirish va muhokama uchun savollar
1. Importga tariflarning kiritilishidan iqtisodiy natijalariga izoh
bering.
2. Ishlab chiqaruvchilarga subsidiyalarning importga tariflardan
afzalligi va kamchiliklari nimada ?
3. Import kvotalarini kiritilishining iqtisodiy oqibatlari nimalarda
ko‗rinadi?
4. Eksportni ixtiyoriy cheklash qachon qo‗llaniladi, va uning
oqibatlari qanday?
5. Savdoni cheklash tadbirlarining makroiqtisodiy ko‗rsatkichlarga
ta‘siriga izoh bering.
6 O‗zbekiston Respublikasi tashqi savddo siyosatining
maqsadlarini aytib bering.
7.Keyingi yillarda respublikamiz tashqi savdosi tarkibida ro‗y
bergan o‗zgarishlarga izoh bering.
201
XVI BOB. TO‗LOV BALANSI VA VALYUTA BOZORI
16.1. To‗lov balansi: tushunchasi, tuzilishi, tayyorlash
tamoyillari
To„lov balansi
— ma‘lum davr mobaynida mamlakat rezidentlari
va tashqi dunyo o‗rtasida bo‗ladigan bitimlar statistik qayd qilingan
hujjatdir. U mamlakatning iqtisodiy aloqalarini aniq-lo‗nda ifodalab pul-
kredit, valyuta, byudjet-soliq, xalqaro savdo siyosatining hamda davlat
qarzini boshqarish yo‗nalishlarini tanlash uchun indikator vazifasini
bajaradi.
Mamlakatning ma‘lum vaqtdagi barcha xalqaro iqtisodiy faoliyati,
shu jumladan, tashqi savdo, kapital va ishchi kuchi migratsiyasi ham
to‗lov balansida o‗z aksini topadi. Har qanday tashqi iqtisodiy bitim
valyuta ayirboshlash va valyuta operasiyalari orqali amalga oshiriladi.
Demak, mamlakatning jahon bozoridagi faoliyati natijalari pirovardida
xorijiy valyuta tushumlari va xarajatlarida ifodalanadi. Shuning uchun
ham to‗lov balansini bir tomondan, chetdan keladigan barcha tushumlar,
ikkinchi tomondan esa, chetga chiqariladigan barcha to‗lovlar
ko‗rsatilgan hujjatdir deb qarash mumkin. Tushumlarning to‗lovlardan
oshib ketishi to‗lov balansining
Dostları ilə paylaş: |
