Mahalla va oila

Xudbinlik tug‘ma xislatmi?
Yoki hayot davomida shakllanadimi? Ayrim yurtdoshlarimizning mavzu 
yuzasidan mulohazalarini bilish maqsadida shu savollar atrofida so‘rov 
o‘tkazdik. 
Tabiatan olganda, hammamizda ham xudbinlik bor. Busiz bo‘lishi 
mumkin emas, - deydi iqtisodchi Sherali Ergashev.- Ayrimlarning xudbinlik 
hissi juda kuchliligiga esa, ular tug‘ilib o‘sgan muhit, ota-onasining tarbiyasi 
sabab bo‘ladi. Ayrimlar farzandlarini haddan ortiq erkalashadi, ularning 
nuqsonini ko‘pda o‘zlariga aytmay, aksincha, ozgina yutuqlarini ham ko‘pirtirib 
maqtashlari va shunga o‘xshash ko‘p holatlar bolaning xudbin bo‘lib 
ulg‘ayishiga xizmat qiladi.
Mafkuraviy immunitetning yetishmasligi: 
“Mafkuraviy immunitet ma’naviy barkamol, irodasi baquvvat, 
iymoni butun shaxsni tarbiyalashda, har qanday reaksion, buzg‘unchi 
xarakterdagi g‘oyaviy tashabbuslarga bardosh bera oladigan yoshlarni 
tarbiyalashda qo‘l keladi”.
 
Mafkuraviy immunitet
– davlat va millatning ma’naviy birligi, ma’naviy 
sog‘lomligini himoya qiluvchi g‘oyaviy qalqon vazifasini bajaradi. Xo‘sh, 
mafkuraviy immunitet nimalardan shakllanadi? Eng avvalo, bilim va xalqning 
milliy o‘zligini anglashidan qaror topadi. Ahmad Yugnakiyning fikriga ko‘ra aql-
zakovatli insonni bilimdan, bilimni esa aqlli kishidan ajratib bo‘lmaydi. Inson 
bisotidagi barcha nodonliklarning, uning kundalik amaliy faoliyatidagi barcha 
noxushliklarning sababini bilimsizlikdan qidirmoq darkor. 
O‘z xalqi tarixini bilmaslik. 
Har qanday mamlakatning qudrati, uning mustaqilligi, davlat 
chegaralarining daxlsizligi o‘sha mamlakat fuqarolarining o‘z yurtiga mehr – 
muhabbatli qilib tarbiyalanganliklari, milliy istiqlol uchun kurashda zarur bo‘lsa 
jon fido qilishga ham tayyor bo‘lishdek olijanob fazilatlarga ega bo‘lishliklariga 

---

72
bog‘liqdir. O‘zbekiston tarixini bilmaslik o‘zbek xalqining milliy qadriyatlari va 
urf – odatlaridan uzoqlashish oqibatida jamiyatda shunday avlod vakillari 
shakllandiki, ularning aksariyatida milliy ong va milliy g‘urur tushunchalari 
so‘nib ketdi. Ularning ongida O‘zbekiston taqdiriga, o‘zbek millati taqdiriga, 
madaniyatimiz, tariximiz va tilimiz, dinimiz taqdiriga loqayd va befarqlik 
munosabatlari g‘oyasi ustuvor mavqeni egalladi.