O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti baxtiyar Ergashev manbashunoslik va tarixshunoslik darslik
Yüklə 2,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
partiyalarning o‗rnini belgilab, ularning o‗zaro munosabatlari, yangilanayotgan jamiyatda tutgan mavqei, vazifalri va huquqlarini kafolatlaydi. Oliy Majlis tomonidan «Kichik va xususiy tadbirqorlikni rivojlantirishni rag‗batlantirish to‗g‗risida»gi (1995 yil dekabr), «Konsessiyalar to‗g‗risida»gi (1995 yil dekabr), «Erkin iqtisodiy zonalar haqida»gi (1996 yil aprel), «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlar huquqlarini himoya qilish to‗g‗risida»gi Qonunlarning qabul qilinishi iqtisodiy islohatlarni huquqiy jihatdan ta‘minlash yo‗lidagi jiddiy tadbir bo‗ldi. Pul-kredit tizimini, soliq siyosatini yanada takomillashtirish, milliy valyutani mustahkamlash, pulning qadrsizlanishini kamaytirish, narxlarning barqarorligini ta‘minlash maqsadida Oliy Majlis tomonidan «O‗zbekiston Respublikasining 173 Markaziy banki to‗g‗risida»gi, «Muddatida to‗lanmagan soliqlar va boshqa majburiy to‗lovlarini undirib olish to‗g‗risida»gi Qonunlar qabul qilindi. Respublika parlamenti agrar islohatlarni huquqiy jihatdan ta‘minlash maqsadida «Yer to‗g‗risida», «O‗simliklarning karantini to‗g‗risida», «Naslchilik to‗g‗risida», «Yer kodeksi», «Qishloq xo‗jalik shirkatlari», «Fermer xo‗jaligi», «Dehqon xo‗jaligi» to‗g‗risitdagi yangi Qonunlarni qabul qildi. Ushbu hujjatlar O‗zbekiston Respublikasining Inson huquqlarini kafolatlovchi siyosiy partiyalar, iqtisodiy islohatlarning huquqiy asoslarini yaratish, ma‘naviy yangilanishni ta‘minlash borasida manba rolini o‗ynaydi. Shu tarzqa manbalar bazasi shakllanmoqda. Oltinchi manbaga ilmiy – publisistik va maxsus asarlar kiradi. Bunday asarlarga I.A.Karimov va Sh.M.Mirziyoyev asarlarini kiritish zarur. I.Karimov mustaqilluikning dastlabki davrida o‗zining qat‘iy, ilmiy jihatdan yashovchan xulosalarini o‗rtaga tashladi. Ayni choqda mustaqil taraqqiyotning dastlabki yilida tahlil qiladi. Xuddi shunday asarlardan birinchisi 1992 yil 2-iyulda O‗zbekiston Oliy Kengashining X-sessiyasida «Istiqlol yo‗llari va muammolari» mavzusidagi nutqi hisoblanadi. Bu asarda islohatlarni amalga oshirish borasidagi dastlabki tamoyillarni belgilab berdi: 1-tamoyil: Bozor iqtisodiyotiga o‗tishda milliy-tarixiy turmush tarzimizni xalqimiz, urf-odatlarni, an‘analarimizni hisoblga olish; Ikkinchidan: respublikadagi o‗ziga xos ma‘naviy-ruhiy vaziyatdan kelib chiqib ish tutildi. Chunki, O‗zbekiston aholisi va mehnat resurslari yildan-yilga o‗sib boruvchi mintaqa hisoblanadi. Ushbu omilning ahamiyatiga etibor berar ekan I.Karimov shunday deydi: «Xalqimizning 60 va hatto undan ko‗proq foizi qishloq joylarida istiqomat qiladi va ularning asosiy qismi dehqonchilik sohasida ishlaydi. Xulosa shuki, qishloq joyda va rayon markazlarida mavjud bo‗lgan ortiqcha ishchi kuchini shaharga olib kelish shart emas, balki yangi, ixcham, zamonaviy korxonalarni qishloq joylariga, tuman markazlariga olib borb qurishimiz zarur. Sodda qilib aytganda, odamlarni ishxonaga emas, ishhonalarni odamlarga yaqinlashtirish lozim». Uchinchidan: O‗zbekiston taraqqiyot yo‗lini ishlab chiqishda respublikaning jo‗g‗rofiy-siyosiy imkoniyati hisobga olinadi, demakki, mintaqalararo aloqalar, dunyoviy integrasiyani yo‗lga qo‗yishga kirishiladi. To‗rtinchidan: O‗zbekistonning bozor munosabatlariga o‗tishida ijtimoiy ong, ijtimoiy psixologiya masalalasini hisobga olish lozimligi ham ko‗rsatib berildi. Chunki sho‗rolar davrida kishilar ongida ijtimoiy tenglik tushunchasi, ya‘ni yaxshi ishlasam ham, yomon ishlasam ham davlat baribir boqadi, degan fikr shakllanib, boqimandalik paydo bo‗lgan edi. Islohatlar davrida xususiylashtirish jarayonining chuqurlashishi, mamlakatda mulkdorlar sinfini shakllanining sari dadil qadamlar qo‗yilishi mana shu omildan kelib chiqqan xulosadir. 174 Beshinchidan: I.Karimov mustaqil O‗zbekiston siyosatini belgilashda islom diniga munosabatini tubdan o‗zgartirish lozimligini qayta-qayta uqtirdi va «din turmush tarzimizga o‗chmas muhrini bosgan. Xudoga qarshi kurashganlarning ahvoli nima kechishini ko‗rdik. Endi bu xil besamar va quruq inkor yo‗li yaramaydi. Dinga nisbatan ijobiy munosabat tashqi siyosatimizda, ayniqsa musulmon davlatlari bilan o‗zaro aloqalarimizni kengaytirishda katta ahamiyatga ega», - deb ko‗rsatdi. Oltinchidan: O‗zbekiston Respublikasining iqtisodiy va siyosiy mustaqilligini himoya qilish va ta‘minlash imkoni beradigan boy moddiy-ma‘naviy hamda ishlab chiqarish potensialiga va kadrlar qudratiga ega mamlakat ekanligidir. Endi hamma gap ana shu imkoniyatlardan unumli foydalainshda edi. Ushbu xulosalar I. Karimov tomonidan muntazam to‗ldirib, qadam-baqadam yangi qoida va yo‗l-yo‗riqlar bilan boyitib borildi. Xususan, 1992 yil avgust oyi oxirida O‗zbekiston mustaqilligining bir yilligi tantanalari arafasida Prezidentning «O‗zbekistonning o‗z istiqlol va taraqqiyot yo‗li» nomli O‗zbekiston istiqlolining, demokratik jamiyat ko‗rishning nazariy asoslari chuqur tahlil etilgan asari nashrdan chiqdi. Ushbu risola keng jamoatchilik tomonidan, ma‘naviy hayotdagi yangilik va qo‗llanma sifatida kutib olindi. Unda O‗zbekiston istiqlolining nazariy ham amaliy muammolari ilmiy jihatdan o‗rganilib, jamiyat siyosiy xo‗jalik faoliyatiga bevosita aralashuvidan voz kechishni bildiradi. Ijtimoiy va ma‘naviy sohada bu: -insonparvarlik g‗oyalariga sodiqlikni, inson, uning hayoti va shaxsiy daxlsizligi, erkinligi, qadr-qimmati, yashash joyini tanlash huquqi saqlanib qolishini; - ma‘naviyaini qayta tiklashni; - o‗zbek tilini rivojlantirishni; - hurfikrlilik, vijdon va din erkinligini qaror toptirishlik; - ijtimoiy adolat qoidalarini ro‗yobga chiqarish, aholining eng nochor qatlamlari – keksalar, nogironlar, yetim-yesirlar, ko‗p bolali oilalar, o‗quvchi yoshlarning davlat tomonidan iqtisodiy muhofazaga bo‗lgan kafolatli huquqlarni ta‘minlashlik; - odamlarning iste‘dod qobiliyatlarini namoyon etish uchun shart-sharoit yaratish, ma‘naviy mulkni himoya qilishni bildiradi. Prezident I.Karimovning O‗zbekistonning huquqiy demokratik davlat sifatida qaror toptirishining yuqoridagidek dasturiy qoidalari demokratik, insonparvar jamiyat ko‗rish borasidagi jahon tajribasini yanada rivojlantirdi va yangi qoidalar bilan boyitdi. Prezident yangilanayotgan jamiyat mazmun-mohiyatini ko‗rsatish bilan birga, dolzarb vazifa qilib, eng avvalo bozor iqtisodiyotiga o‗tish masalasini 175 qo‗ydi. Chunki, faqat iqtisodiy baquvvat davlatgina kuchli bo‗ladi va har qanday islohatlarga qodir bo‗lishini u yaxshi tushunar edi. Shuning uchun ham, I.Karimov «O‗zbekiston – bozor munosabatlariga o‗tishining o‗ziga xos yo‗li» risolasida O‗zbekiston davlat qurilish va iqtisodiyotini isloh qilish dasturning o‗zagi sifatida qo‗yidagi beshta asosiy qoidani o‗rtaga tashladi. Birinchidan, iqtisodiy islohatlar hech qachon siyosat ortida qolmasligi kerak, u biror mafkuraga bo‗ysundirilishi mumkin emas. Buning ma‘nosi shuki, iqtisodiyot siyosatidan ustun turishi kerak. Ham ichki, ham tashqi iqg‗tisodiy munosabatlarni mafkuradan xoli qilish kerak. Ikkinchidan, o‗tish davrida bosh islohatchi bo‗lishi lozim. U islohatlarning ustivor yo‗nalishlarini belgilab berishi, o‗zgarishlar siyosatini ishlab chiqishi va uni izchillik bilan o‗tkazishi shart. Uchinchidan, qonun ustivorligiga erishish, qonunlarga qa‘tiy rioya lozim. Buning ma‘nosi shuki, demokratik yo‗l bilan qabul qilingan yangi Konstitusiya va qonunlarni hech istisnosiz hamma hurmat qilishi va ularga oqishmay rioya etishi lozim. To‗rtinchidan, aholining demografik tarkibini hisobga olgan holda kuchli ijtimoiy siyosat o‗tkazish. Beshinchidan, bozor iqtisodiyotiga o‗tish ob‘ektiv iqtisodiy qonunlar talablarini hisobga olgan holda, yaqin o‗tmishimizdagi «inqilobiy sakrash»larimiz, ya‘ni evolyucion yo‗l bilan puxta o‗ylab bosqichma-bosqich amalga oshirilishi kerak. O‗zbekistonning bozor munosobatlariga bosqichma-bosqich o‗tishi, bir tomondan, avvaldan meros bo‗lib qolgan barcha ijtimoiy tajribalarni chuqur o‗zlashtirish imkonini beradi. Ikkinchi tomondan isloh qilishning asosiy bosqichlarini aniq, ajratib beradi. Bu bosqichlarning har biri uchun aniq maqsadlarni, ularga erishish vositalarini belgilab olishga sharoit yaratadi. Prezident I. Karimov har bir risola va nutqida O‗zbekiston taraqqiyotiga doir tajribalarni mushohida qiladi, ularni boyitib borib, yangi-yangi qoidalarni ishlab chiqadi. I.Karimov «O‗zbekiston iqtisodiy islohatlarni chuqurlashtirish yo‗lida» kitobida iqtisodiyotni tubdan isloh qilishga doir beshta tamoyilining ahamiyatiga yana bir bor to‗xtaladi. Xususan, bozor munosabatlariga bosqichma-bosqich o‗tishning O‗zbekiston uchun naqadar afzalliklariga alohida urg‗u beradi. Jumladan, «bir bosqichni tamomlaganidan keyingina zarur shart – sharoitlarni yaratib, yangi bosqichga o‗tish mumkin, - deydi I.Karimov. Har bir bosqichda tafakkurimizni o‗stirib, erishilgan real natijalar bilan yangi tuzumning afzalligiga ishontiribgina islohatlarni oxirigacha amalga oshira olamiz. Dastlabki yakunlarni 176 chiqarish navbatdagi bosqichning vazifalarai va ustivor yo‗nalishlarini belgilash zarur». Shuning uchun I.Karimov ushbu kitobining ikkinchi qismida mamlakatni iqtisodiy rivojlantirish borasidagi asosiy vazifalar – xususiylashtirish va raqobatchilik muhitni shakllantirish jarayonlarini chuqurlashtirish, mikroiqtisodiy barqarorlikka erishish, milliy valyutani mustahkamlash, ijtimoiy kafolatlari kuchli bo‗lgan demokratik davlatni shakllantirish vazifalarini belgilab beradi. Jumladan, uning fikricha, mazkur masalaning ustivor yo‗nalishlari qo‗yidagicha bo‗lmog‗i lozim: Birinchidan, iqtisodiy siyosatda dehqonchilikka, umuman qishloq hayotiga yetakchi tarmoq sifatida qarash; Ikkinchidan, milliy valyutaning qadrini muttasil oshirib borish; Uchinchidan, mulkchilikning barcha shakllariga erk berish, shaxsiy tashabbus va ishbilarmonlikka yo‗l ochish tadbirqorlikni qo‗llab-quvvatlash; To‗rtinchidan, iqtisodiy jonlantirish uchun korxonalarni xususiylashtirish, bu jarayonni tobora chuqurlashtirish; Beshinchidan, o‗tmish madaniyat va qadjriyatlarni tiklash ishlarini yo‗lga qo‗yish va bu borada izchil tadbirlarni amalga oshirish mustaqil O‗zbekistonda davlat mustaqilligini amalga oshirishning jamiyat rivojining hozirgi bosqichidagi ustivor yo‗nalishlaridir. Birinchi Prezidentimiz I.Karimov tomonidan ishlab chiqqilgan, yuqorida keltirilgan bessh tamaoyilning ma‘naviy davomi sifatida 2017 yil Prezident Sh.Mirziyoyev tomonidan 2017-2021 yillarga mo‗ljallangan harakatlar strategiyasi ishlab chiqildi va amaliyotga tadbiq etilayapti. Taraqqiyot va yuksak rivojlanishga erishgan davlatlar tajribasiga kora, har bir xalq o‗z oldiga ulug‘ va istiqbol maqsadlarni qo‗yishi hamda uni amalga oshirish salohiyatlari bilan jahon hamjamiyatida munosib o‗rin egallaydi. Bugun O‗zbekiston ham o‗z tarixining ana shunday masuliyatli chorrahasida turibdi, desak, mubolag‘a bo‗lmaydi. Binobarin, Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ishlab chiqilgan Harakatlar strategiyasi istiqbolimiz taqdirini hal etuvchi muhim va yangi davr bosqichini ifodalovchi milliy g‘oyaga aylanmoqda. Strategiya — bu ta‗limotni izlash, ifodalash va rivojlantirish tizimi bo‗lib, u izchillik bilan va to‗liq amalga oshirilganda uzoq muddatli muvaffaqiyatni ta‗minlaydi. XXI asrga kelib strategiya tushunchasi ancha kengaydi. Strategiya deb, dunyo miqyosida va davlat ichki hayotidagi iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy hamda boshqa sohalarda vujudga kelgan inqiroziy vaziyatlarni prognozlashtirish va bartaraf etishga qaratilgan boshqaruvni tashkil etish masalalariga doir tushunchalarni qamrab oladi. Shundan kelib chiqib, davlat strategiyasi bir biri bilan 177 o‗zaro bog‘liq, lekin alohida xususiyat kasb etuvchi ko‗plab tushunchalarda ifodalanadi. Strategiyaning mohiyati taktik vazifalarni belgilashdan iborat. Siyosat, strategiya va taktika-strategik rahbarlik va boshqaruv jihatlari bilan bog‘liq uchta mustaqil kategoriyadir. Ularning farqi shundan iboratki, strategiya tasdiqlangan va amalga oshirish uchun qabul qilingan bo‗lsa, uning joriy qilinishi strategiyalashtirilayotgan obyektning mayog‘iga aylanadi. Taktika esa strategik vazifalarni amalga oshirish bo‗yicha kundalik, oylik va yillik (joriy) rejalarni va ularning yechimi bo‗yicha tadbirlarni taqozo etadi. Siyosat-bu strategiya va taktikani yagona samarali amal qiluvchi tizimga agregatsiya va integratsiya qilinishidir. Ko‗rib turganimizdek, strategiyaning asl mohiyatida xalqimizning orzu- umidlari yo‗g‘rilgan g‘oyalardan tashkil topgan milliy mafkuraning ifodasi yotadi. Mafkuradan nusxa olib bo‗lmaganidek, davlatning strategik maqsadlarini ham boshqa davlat va xalqlarning tarixiy tajribasidan o‗zlashtirib yoxud nusxa olib bo‗lmaydi. Zero, har bir xalqning o‗ziga xos siyosiy-ijtimoiy, demografik, iqtisodiy, madaniy tarixi, tabiiy resurslari mavjud bo‗ladi. Aynan shu omillar ma‗lum ijtimoiy sharoit va imkoniyatlarni vujudga keltiradi. Davlat strategik rejalari aniq va o‗zgarmas tamoyillarga bo‗ysundirilishi muhim. Ular islohotlarning bir maromda, izchil yo‗nalishini taʼminlashga xizmat qiladi. Jumladan, rahbar o‗z vazifalarini amalga oshirishida turli ilmiy sohalardagi ma‗lumotlar va xulosalar bilan qurollanmog‘i, bundan tashqari, improvizatsiya qilmog‘i, qo‗yilgan vazifalar yechimini topishda individual va kreativ yondashuvlarni tashkil etishi lozim. Mazkur tamoyillar oldin qabul qilingan qarorni o‗zgartirish ehtimoli yoki o‗zgaruvchan vaziyatdan kelib chiqib, qayta ko‗rib chiqish imkoniyatini berishi zarur. Mazkur tamoyillar hokimiyat organlari faoliyatidagi ijro intizomining past sur‗atlariga, shaxsiy mas‗uliyatsizligiga barham beradi, kadrlar layoqati darajasini oshirishni talab qiladi, murakkab va chigal ish tartiblarini sodda hamda tezkor yondashuvlar bilan o‗zgartirishga xizmat qiladi. Eng muhimi, strategik yo‗nalishlarni belgilashning mavhum va noma‗lum jihatlarini oydinlashtirish orqali tartiblashtirishga erishiladi. Istiqbol maqsadlarni qo‗ygan davlatlarning aksariyati milliy strategik muvaffaqiyatlarni YAIMning o‗sishida, fuqarolarining farovonlik darajasining yuksalishida, deb qaraydi. Yaqin o‗tmishda davlatning birlamchi vazifalari hosildorlikni oshirish, oltin-neftni ko‗paytirish, armiyani mustahkamlash bilan izohlangan. Albatta, ushbu omillarni inkor etmagan holda bugun O‗zbekistonda milliy qadriyatlar bilan qurollangan davlatning strategik maqsadi fuqarolarning g‘oyaviy e‗tiqodi, bilim-salohiyati, jamiyatdagi mukammal qonunlar va barqaror 178 ijtimoiy institutlarning mavjudligini ta‗minlash asnosida amalga oshirish ko‗zda tutilmoqda. Strategik maqsadlarning aynan inson kapitaliga va u orqali adolatli qonunlarning, faol ijtimoiy institutlar harakati tashkil etilishiga qaratilayotganligi bejizga emas. Shuning uchun har qanday islohotlar inson kapitalini rivojlantirish bilan amalda uning tamal toshi mustahkamlanadi. Mamlakatimiz strategiyasi nafaqat ichki va tashqi siyosatdagi islohotlar sari tashlangan qadamda, balki, eng avvalo, davlatning xalqqa, xalqning davlatga bo‗lgan munosabatini o‗zgarayotganligida namoyon bo‗lmoqda. Yurtimizda yashayotgan har qaysi inson millati, tili va dinidan qat‗i nazar, erkin, tinch va badavlat umr kechirishi, bugun hayotdan rozi bo‗lib yashashi davlatning bosh maqsadi sifatida strategik yo‗nalishlar belgilanmoqda. Ular avvalo, rivojlantirilayotgan ijtimoiy sohalarda o‗z ifodasini topmoqda. Yoshlarga munosib ta‗lim berish, zamonaviy kasb-hunarlar bilan qurollantirish, aholining salomatligini taʼminlash, nogironligi bo‗lgan shaxslar, boquvchisini yo‗qotganlar, yolg‘iz keksalar, umuman, ko‗makka muhtoj qatlamlarni qo‗llab-quvvatlash davlatimiz rahbarining 2018 yil 28-dekabr kuni Oliy Majlisga yo‗llagan Murojaatnomasida o‗z tasdig‘ini topdi. Davlat va jamiyat qurilishi shunday bir murakkab tuzilmaki, uning tarkibidagi bir-biriga bog‘liq bo‗lgan va bir-birini to‗ldiradigan soha va jabhalarni bir vaqtning o‗zida jadal rivojlantirishni talab qiladi. Ularning har biri ikkinchisiga zamin yaratadi. Qaysidir asosiy soha avval rivojlanib, boshqa soha va tarmoqlar uchun lokomotiv vazifasini ham bajaradi. Albatta, bu jarayonda har bir sohaning o‗ziga xos xususiyatlarini inobatga olish, obyektiv tahlil qilish, o‗z vaqtida tegishli chora-tadbirlar qabul qilish, ularni rivojlantirishning huquqiy asoslarini yaratish, samarali ishlash mexanizmlarini yangi texnologiyalar asosida tashkil etib berish kabi vazifalarni hal qilishni talab qiladi. Davlatning harakatlar strategiyasi yetaklovchi lokomotiv kuchi — bu davlat va uning organlari. Islohotlarning garovi va kafolati hokimiyatning samarali faoliyati bilan bog‘liq hodisa. U boshqaruv mahorati bilan uzoqqa mo‗ljallangan maqsadlarni rejalashtiradi, siyosiy va ijtimoiy jarayonlarni idora qiladi, aholini safarbar etadi, mavjud resurslardan oqilona foydalanish va uni odilona taqsimot qilish vazifalarini amalga oshiradi. Shunday ekan, davlat va jamiyat boshqaruvi tizimlarini takomillashtirmasdan turib mamlakat hayotini modernizatsiya qilib bo‗lmaydi. Modernizatsiya o‗z umrini poyoniga yetkazgan boshqaruv usullarini yangi sifat va talablar darajasiga ko‗tarish bilan mamlakatni rivojlantirishga olib keladi. Bu jarayonlar bevosita mahalliy hokimiyatlarning hududlarni rivojlantirishga oid masalalarni hal etishda mustaqil qarorlar qabul qilishning huquqiy asoslarini shakllantirishni taqozo qiladi. 179 Boshqaruvda adolatli davlat idora tizimlari shakllanmas ekan, qonun ustuvorligini ta‗minlash va sud-huquq tizimini isloh qilishning ustuvor yo‗nalishlari — ikkinchi uzviy bog‘lanuvchi muhim tamoyil ta‗minlanmaydi. Ular sud hokimiyatining chinakam mustaqilligini ta‗minlash, sudning nufuzini oshirish, sud tizimini demokratlashtirish va takomillashtirish orqali amalga oshiriladi. Bunday tizimning samarali faoliyati fuqarolarning huquq va erkinliklarini ishonchli himoya qilishning real imkoniyatlarini vujudga keltiradi. Oliy sud — oliy hakam sifatida jamiyatning yaxshi-yomoni, foyda-ziyonini belgilab beruvchi ma‗naviy barometrga aylanadiki, bunday ijtimoiy muhitda jinoyat qilishdan ko‗ra bunyodkorlik qilish afzal bo‗ladi. Sud hokimiyatining chinakam mustaqilligini ta‗minlash maqsadida sudyalikka nomzodlarni tanlash va tayinlash tizimini yanada takomillashtirish lozimligiga ahamiyat berishi strategik maqsadlarning izchil amaliyotini joriy etishga qaratilmoqda. Jamiyatda adolatli boshqaruvning vujudga kelishi, shubhasiz, iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning ustuvor yo‗nalishlarini takomillashtirish imkoniyatini yaratadi. Ular makroiqtisodiy barqarorlikni mustahkamlash va yuqori iqtisodiy o‗sish sur‗atlarini saqlash, tarkibiy o‗zgartirishlarni chuqurlashtirish, milliy iqtisodiyotning yetakchi tarmoqlarini modernizatsiya va diversifikatsiya qilish, uning raqobatbardoshligini oshirish, ayniqsa, qishloq xo‗jaligini modernizatsiya qilish va jadal rivojlantirishning yangi innovatsion texnologiyalarining tatbiq etilishi imkoniyatlarini yaratadi. Jamiyatda ijtimoiy ongning o‗zgarishi bilan ijtimoiy munosabatlar ham rivojlanib boradi. Jamiyat va uning holati aslida inson ongining in‗ikosi. Fuqarolar qanday ezgu amallar ma‗rifati bilan qurollangan bo‗lsa, ana shu ruhiy qudrat istaklarining hosilasini oladi. Bu jarayon ulkan to‗lqin sifatida millatning mushtarak maqsadlarida namoyon bo‗ladi. U, o‗z navbatida, ijtimoiy hayotning barcha jabhalarida yangi tarmoqlarning, ishchi o‗rinlarning paydo bo‗lishiga, aholining real daromadi va shunga muvofiq turmush darajasining o‗sib borishiga xizmat qiladi. Yüklə 2,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|