EPİdural morfin uygulamasini takiben epidural hasta kontrollü bupivakaiN, levobupivakain ve ropivakaiNİn etkileri
R (2 mg) Median 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
R (2 mg) Median
0.0 0.0
0.0 0.0
0.0 Range
3.0 0.0
0.0 0.0
0.0 R (1 mg) Median
0.0 0.0
0.0 0.0
0.0 Range
2.0 1.0
0.0 0.0
0.0 R (0) Median
0.5 0.0
0.0 0.0
0.0 Range
3.0 0.0
1.0 0.0
0.0
Grup B, L ve R’de sistolik kan basıncı değerlerinin gruplar arasında benzer olduğu ve istatistiksel fark oluşturmadığı belirlendi . Aynı morfin dozlarının veya salinin kullanıldığı (örneğin B1, L1, R1 gibi) gruplar karşılaştırıldığında B3, L3, R3, B2, L2, R2, B1, L1, R1 ve B0, L0, R0 grupları arasında sistolik kan basıncı değerlerinin gruplar arasında benzer olduğu ve istatistiksel fark oluşturmadığı belirlendi . Zamana ve gruplara göre sistolik kan basıncının dağılımı Tablo 17’de gösterildi
52
Sistolik Kan Basıncı Ort±SS Medyan (Range) p # (zaman karşılaştırması) Grup (MD) 1. saat 2. saat 6.saat 12.saat 24.saat B (3 mg) 114,5±16,3 113,0±14,9 115,5±15,3 110,5±13,1 107,5±12,0 0,033
115,0±16,3 114,0±16,3 121,2±18,0 118,0±16,0 115,5±10,9 0,149
109,7±13,6 112,0±12,3 112,0±12,8 113,0±14,1 112,5±10,6 0,745
0,502 0,911 0,174 0,260 0,085 B (2 mg) 115,5±16,6 111,0±14,0 113,0±13,4 110,7±12,5 109,0±9,1 0,579
111,5±15,6 113,5±20,8 119,5±22,5 113,0±18,9 115,0±21,1 0,549
110,0±14,8 114,5±14,6 112,0±11,5 111,0±10,2 112,5±10,6 0,379
0,525 0,795 0,306 0,864 0,435 B (1 mg) 116,5±13,0 121,0±16,5 119,5±16,0 119,0±17,1 119,0±15,5 0,411
112,0±15,0 116,0±16,0 115,0±16,3 113,5±13,8 114,0±12,7 0,214
112,0±15,7 113,0±15,5 113,0±13,0 117,5±12,0 113,0±10,3 0,230
0,538 0,289 0,39 0,469 0,304 B (0) 114,5±15,3 115,5±13,9 113,0±13,0 111,5±15,3 109,5±13,1 0,111
108,0±13,9 109,0±12,9 114,5±12,7 114,0±15,6 112,0±9,5 0,258
118,0±16,4 118,0±17,0 121,0±17,7 118,5±15,9 117,5±12,0 0,596
ƒ
0,120 0,147 0,196 0,365 0,095
ƒ
0,921 0,330 0,482 0,328 0,049
(Grup L, salin ve 3 MD karşılaştırması) ƒ
0,581 0,379 0,503 0,589 0,802
(Grup R, salin ve 3 MD karşılaştırması) ƒ
0,330 0,782 0,301 0,268 0,436
MD: Morfin dozu * Student t testi; *p<0,05 ** p<0,01 *** p<0,001 MD (0 mg) ile karşılaştırma ƒ Tek yönlü Varyans Analizi # Tekrarlı Varyans analizi
Grup B, L ve R’de diastolik kan basıncı değerlerinin gruplar arasında benzer olduğu ve istatistiksel fark oluşturmadığı belirlendi . Aynı morfin dozlarının veya salinin kullanıldığı (örneğin B1, L1, R1 gibi) gruplar karşılaştırıldığında B3, L3, R3, B2, L2, R2, B1, L1, R1 ve B0, L0, R0 grupları arasında diastolik kan basıncı değerlerinin gruplar arasında benzer olduğu ve istatistiksel fark oluşturmadığı belirlendi . Zamana ve gruplara göre diastolik kan basıncının dağılımı Tablo 18’de gösterildi. 53
67,0±10,8 66,5±9,8 66,5±10,8 65,0±9,4 65,0±8,8 0,715
69,0±10,2 * 69,2±11,2 * 70,2±14,3 * 72,0±10,0 * 72,5±9,1 ***
R (3 mg) 64,0±8,8 64,5±8,2 66,2±7,7 62,5±8,5 63,5±5,8 0,908
0,288 0,319 0,462
0,006 0,002
B (2 mg) 70,5±9,8 66,2±9,5 * 62,5±7,1 66,5±8,1 64,0±7,5 0,230 L (2 mg) 68,5±9,8
* 69,0±12,0 * 68,0±11,5 67,0±13,0 68,0±11,9 0,105 R (2 mg) 63,0±8,0 65,0±7,6 65,0±6,8 60,5±5,1 * 61,5±5,8 *
0,643 p (3 ilaç grubu) 0,037 0,433 0,149
0,058 0,072
72,0±8,3 74,0±9,9 69,5±12,3 68,5±10,4 70,5±8,8 0,080
65,0±10,5 67,5±9,1 66,0±8,8 62,5±7,8 64,0±8,8 0,879
63,5±9,8 64,0±8,2 65,5±7,5 64,5±8,8 63,5±5,8 0,056
0,004 0,005 0,378 0,114 0,012
70,5±10,9 69,7±9,5 69,5±9,4 67,5±11,1 67,5±9,6 0,933
62,5±8,5 62,5±7,1 65,0±6,8 65,5±9,4 63,5±6,7 0,401
68,5±11,8 69,2±12,1 69,0±13,7 67,5±11,6 67,0±10,8 0,173
ƒ
0,052 0,041 0,332 0,796 0,334
ve 3 MD karşılaştırması) ƒ
0,240 0,088 0,133 0,722 0,069
ve 3 MD karşılaştırması) ƒ
0,120 0,119 0,381 0,029 0,012
ve 3 MD karşılaştırması) ƒ
0,426 0,404 0,565 0,193 0,205
MD: Morfin dozu * Student t testi; *p<0,05 ** p<0,01 *** p<0,001 MD (0 mg) ile karşılaştırma ƒ Tek yönlü Varyans Analizi # Tekrarlı Varyans analizi
Grup B, L ve R’de kalp atım hızı değerlerinin gruplar arasında benzer olduğu ve istatistiksel fark oluşturmadığı belirlendi . Aynı morfin dozlarının veya salinin kullanıldığı (örneğin B1, L1, R1 gibi) gruplar karşılaştırıldığında B3, L3, R3, B2, L2, R2, B1, L1, R1 ve B0, L0, R0 grupları arasında kalp atım hızı değerlerinin gruplar arasında benzer olduğu ve istatistiksel fark oluşturmadığı belirlendi . Zamana göre (Friedman test) sistolik kan basıncı, diyastolik kan basıncı ve kalp atım hızı değerleri karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel olarak önemli bir farklılık 54 olmadığı belirlendi. Zamana ve gruplara göre kalp atım hızının dağılımı Tablo 19’da gösterildi. Tablo 19 : Zamana ve gruplara göre kalp atım hızının dağılımı
Kalp Atım Hızı Ort±SS Medyan (Range) p # (zaman karşılaştırması) Grup (MD) 1. saat 2. saat 6.saat 12.saat 24.saat B (3 mg) 72,6±12,1 * 75,9±11,9 76,7±12,6 75,4±10,2 * 76,8±11,5 0,992
85,5±10,0 85,9±9,8 84,0±7,8 85,3±7,4 84,9±7,1 0,541
R (3 mg) 83,8±13,9 86,2±13,1 81,3±9,7 83,0±10,7 83,2±8,6 0,181
p (3 ilaç grubu) 0,003 0,009 0,083 0,005 0,019 B (2 mg) 81,5±8,2 80,5±9,2 80,4±6,8 77,1±5,4 * 77,7±6,0 0,900 L (2 mg) 86,1±12,3 88,1±13,0 86,8±8,6 86,5±8,5 85,9±8,4 0,025
R (2 mg) 83,7±12,2 84,5±13,3 82,7±10,2 84,6±11,5 84,7±8,7 0,130
0,434 0,142 0,068
0,003 0,003
B (1 mg) 82,7±11,8 82,7±8,9 82,3±7,1 83,3±9,0 82,0±5,8 0,248
L (1 mg) 82,0±12,7 80,8±11,0 79,5±8,4 82,0±9,4 82,1±7,7 0,791
R (1 mg) 84,2±13,3 83,8±12,3 81,4±9,4 83,7±9,9 83,4±8,7 0,257
p (3 ilaç grubu) 0,859 0,679 0,569 0,84 0,805 B (0) 80,0±11,5 80,6±8,6 81,0±10,3 81,2±6,2 80,8±6,6 0,685
86,1±12,2 86,2±14,3 83,3±10,0 83,8±9,4 84,6±8,7 0,828
83,5±9,7 81,9±11,3 80,9±9,4 83,7±10,7 83,9±10,3 0,081
p (3 ilaç grubu) ƒ
0,228 0,296 0,688 0,667 0,343
ƒ
0,026 0,112 0,270 0,010 0,046
(Grup L, salin ve 3 MD karşılaştırması) ƒ
0,621 0,230 0,041 0,240 0,534
(Grup R, salin ve 3 MD karşılaştırması) ƒ
0,981 0,856 0,992 0,966 0,966
MD: Morfin dozu * Student t testi; *p<0,05 ** p<0,01 *** p<0,001 MD (0 mg) ile karşılaştırma ƒ Tek yönlü Varyans Analizi # Tekrarlı Varyans analizi
55 Sedasyon değerleri incelendiğinde tüm gruplar arasında istatistiksel olarak fark olmadığı belirlendi. Sedasyon görülen hasta sayılarının zamana göre dağılımı Tablo 20’de gösterildi. Tablo 20 : Sedasyon görülen hasta sayılarının zamana göre dağılımı Sedasyon n 1. saat 2. saat 6.saat 12.saat 24.saat Grup (MD)
B (3 mg) 0 0 0 0 0 B (2 mg) 0 1 1 0 0 B (1 mg) 0 0 0 0 0 B (0) 0 0 0 0 0 L (3 mg) 0 0 0 0 0 L (2 mg) 0 0 0 0 0 L (1 mg) 0 0 0 0 0 L (0) 0 0 0 0 0 R (3 mg) 0 0 0 0 0 R (2 mg) 0 0 0 0 0 R (1 mg) 0 0 0 0 0 R (0) 0 0 0 0 0 MD: Morfin dozu
Ek analjeziğe ihtiyaç duyan hasta sayılarının gruplar arasında istatistiksel olarak farklı olmadığı belirlendi. Ek Analjeziğe ihtiyaç duyan hasta sayıları Tablo 21’de gösterildi
B (3 mg) 0 0 1 0 0 B (2 mg) 0 0 0 1 0 B (1 mg) 1 0 1 1 2 B (0) 0 0 1 3 0 L (3 mg) 0 0 1 0 0 L (2 mg) 1 0 1 0 0 L (1 mg) 0 0 0 1 0 L (0) 0 0 0 0 0 R (3 mg) 0 0 0 0 0 R (2 mg) 0 1 0 0 0 R (1 mg) 2 0 0 0 1 R (0) 0 0 0 0 0 MD: Morfin dozu
56
Bulantı görülen hasta sayılarının gruplar arasında istatistiksel olarak farklı olmadığı belirlendi. Bulantı görülen hasta sayıları Tablo 22’de gösterildi
Bulantı n 1. saat 2. saat 6.saat 12.saat 24.saat Grup (MD)
B (3 mg) 1 2 0 1 0 B (2 mg) 0 2 1 0 1 B (1 mg) 0 2 1 1 0 B (0) 0 0 0 0 0 L (3 mg) 2 2 1 0 0 L (2 mg) 1 1 3 0 0 L (1 mg) 0 1 0 0 0 L (0) 1 1 0 1 0 R (3 mg) 3 2 2 0 0 R (2 mg) 2 1 0 0 0 R (1 mg) 0 1 0 0 0 R (0) 0 0 0 0 0 MD: Morfin dozu
Kusma görülen hasta sayılarının gruplar arasında istatistiksel olarak farklı olmadığı belirlendi. Kusma görülen hasta sayıları Tablo 23’de gösterildi
Kusma n 1. saat 2. saat 6.saat 12.saat 24.saat Grup (MD)
B (3 mg) 0 0 0 0 0 B (2 mg) 0 0 0 0 0 B (1 mg) 0 0 0 0 0 B (0) 0 0 0 0 0 L (3 mg) 0 0 0 0 0 L (2 mg) 1 0 0 0 0 L (1 mg) 0 0 0 0 0 L (0) 0 0 0 0 0 R (3 mg) 0 0 1 0 0 R (2 mg) 1 0 0 0 0 R (1 mg) 0 0 0 0 0 R (0) 0 0 0 0 0 MD: Morfin dozu
57 Titreme şikayeti olan hasta sayılarının gruplar arasında istatistiksel olarak farklı olmadığı belirlendi. Titreme şikayeti olan hasta sayıları Tablo 24’de gösterildi
B (3 mg) 2 0 0 0 0 B (2 mg) 2 0 0 0 0 B (1 mg) 1 0 0 0 0 B (0) 2 0 0 0 0 L (3 mg) 1 0 0 0 0 L (2 mg) 1 0 0 0 0 L (1 mg) 2 0 0 0 0 L (0) 2 0 0 0 0 R (3 mg) 2 0 0 0 0 R (2 mg) 0 0 0 0 0 R (1 mg) 0 0 0 1 0 R (0) 1 0 0 0 0
MD: Morfin dozu Kaşıntısı olan hasta sayılarının gruplar arasında istatistiksel olarak farklı olmadığı belirlendi. Kaşıntı görülen hasta sayıları Tablo 25’de gösterildi
Tablo 25 : Kaşıntı yan etkisi görülen hasta sayısı
Kaşıntı n 1. saat 2. saat 6.saat 12.saat 24.saat Grup (MD)
B (3 mg) 1 4 3 0 0 B (2 mg) 0 0 1 0 0 B (1 mg) 0 0 0 0 0 B (0) 0 1 0 0 0 L (3 mg) 0 3 5 2 0 L (2 mg) 0 4 1 1 0 L (1 mg) 2 0 1 0 0 L (0) 2 0 0 0 0 R (3 mg) 2 3 2 0 0 R (2 mg) 0 2 1 0 0 R (1 mg) 0 1 0 0 0 R (0) 0 0 0 0 0 58 Toplam yan etki (bulantı, kusma, titreme, kaşıntı) görülme sayısının gruplar arasında istatistiksel olarak farklı olmadığı belirlendi Gruplara göre toplam yan etki (bulantı, kusma, titreme, kaşıntı) görülme sayıları Tablo 26’da gösterildi.
B (3 mg) 4 6 3 1 0 L (3 mg) 3 5 6 2 0 R (3 mg) 7 4 3 0 0 p (Ki Kare) 0,298 0,766 0,392 0,349
2 2 2 0 1 L (2 mg) 2 5 3 1 0 R (2 mg) 1 3 1 0 0 p (Ki Kare) 0,804 0,432 0,574 0,362 0,362 B (1 mg) 1 2 1 1 0 L (1 mg) 4 1 1 0 0 R (1 mg) 0 2 0 0 0 p (Ki Kare) 0,059 0,804 0,596 0,362
2 1 0 0 0 L (0) 5 1 0 1 0 R (0) 1 0 0 1 0 p (Ki Kare) 0,153
0,596 - 0,596
59
Çalışmamızda spinal anestezi ile sezaryen seksiyo uygulanan olgularda postoperatif analjezi için hasta kontrollü epidural bupivakain, levobupivakain ve ropivakain uygulamalarının bolus 3 farklı dozda epidural morfin veya epidural salin sonrasında karşılaştırılması amaçlandı. Kontrol grubu olarak epidural salin kullanılan gruplardan levobupivakain (L0) grubunda lokal anestetik tüketiminin bupivakain ve ropivakain kullanılan gruplara göre istatistiksel olarak önemli derecede daha az olduğu belirlendi. (p<0,05). Epidural 3 mg morfin kullanılan gruplarda epidural 1 ve 2 mg morfin veya epidural salin uygulanan gruplara göre; yan etkilerde istatistiksel olarak önemli farklılık görülmeden en uzun sensoryel blok süresinin elde edildiği, motor blok oluşma sıklığının ve hasta memnuniyetinin karşılaştırıldığı diğer gruplara benzer olduğu, kullanılan lokal anestetik dozunun ise en az olduğu belirlendi.
Epidural analjezide, kullanılan ajanın hızlı etki başlangıcı ve uzun etki süresi sağlaması, motor blok oluşturmaması, allerjik ve toksik reaksiyonlara neden olmaması, minimal hemodinamik ve yan etki oluşturması gibi özelliklere sahip olması arzu edilir. 66,67
Günümüzde yukarda sayılan özelliklerin hepsine sahip tek bir ajan yoktur. Epidural bupivakain doğum ve sezaryende yaygın olarak kullanılan lokal anesteziklerden biridir. Buna karşın kardiyotoksisite ve motor blok oluşma potansiyelinin bulunması yeni lokal anestetik arayışını gündeme getirmiştir. Levobupivakain ve ropivakain bu anlamda yeni geliştirilen alternatif lokal anestetiklerdir. Levobupivakain bupivakainin S (-) izomeridir. 5 Bupivakain ile yapılan karşılaştırmada levobupivakain ile major sinir bloğu uygulanan olgularda sensoryel blok süresinin istatistiksel olarak anlamlı olmayan oranlarda uzun olduğu bildirilmiştir. 5,68
60 motor blok az yapması, etkinin hızlı başlaması ve uzun etki süresi ile bupivakaine güçlü bir alternatif oluşturmaktadır. Ayrıca merkezi sinir sistemi ve kardiyovasküler sistem üzerine toksik etkisi daha az olan bir ajandır. 69
Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|