Mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash

Sm etanalarni sotuvga chiqarish
Sotuvga chiqariladigan smetanalar asosan 200, 300 
va 500 g qilib qadoqlangan holda boMadi. Smetavnani 
saqlash - 0-1 °C haroratda olib boriladi. Lekin bunda 
uni muzlab qolishga yo‘l qo‘yilmaydi.
Kuzatuvlardan maMum boMishicha, smetananing 
yog‘dorligi qancha yuqori boMsa, u shuncha uzoq vaqt
166
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

sifatini pasaytirmagan holda saqlanishi mumkin ekan. 
Masalan, buning uchun yog'dorligi 52,7% bo'lgan 
qaymoq va uning miqdoriga ko‘ra 5% tomizg'i bo‘lishi 
yaxshi natija berar ekan. Bunda etilgan mahsulotning 
nordonlik xususiyati 40-50°T ni tashkil etar ekan va 
uni 1-2 sutka davomida 2-4°C sovitish lozim ekan.
Ko'plab olimlar (G. V.Tverdoxleb, V.T.Memeryakov,
S.V.Parashuk,Z.X.Dilanyan, R.V.Saakyanvaboshqalar) 
bu borada kuzatish va tajriba ishlarini olib borganlar. 
Ulaming tavsiyasiga ko‘ra smetana uchun tayyorlangan 
qaymoq 50-70 atm. Bosimi ostida qisqa muddatli 
pasterlash va gomogenlash talab etiladi. So‘ng 18- 
20°C gacha sovitiladi. Solinadigan tomizg‘i 1-1,5% 
miqdorida bo‘lishi va etiltirish uchun 10-12 soat 
sarflanishi yaxshi natija berar ekan.
Shu ham aniqlandiki, agar mahsulotni etiltirish uc- 
hun tomizg‘i miqdori ko‘paytirilsa uning tarkibida 
sharsimon qattiq oqsil donachalari hosil bo‘lar ekan.
Smetananing nordonlik xususiyati 65-75°T (m 4,9- 
4,4) bo'Iganda mahsulotni sut achitqich bakteriyalari 
faoliyatini to‘xtatish uchun u 4-6°C da sovitiladi. Bu- 
ning natijasida sut yog'ini kristallanishiga va mahsulotni 
achib qolishiga barham beriladi.
Agar smetana o ‘tkir, achchiq hidga ega boMsa, un- 
dan sirka kislotasi, piyoz, sarimsoq, achigan xamirturish, 
ammiak va palog‘ boMgan tuxum xidi kelib tursa, shu- 
ningdek, undan zardob chiqqan boMsa, shilimshiqlangan 
boMsa, cho'ziluvchan, ifloslangan va rangi o‘zgargan 
boMsa bunday mahsluot sotuvga chiqarilmaydi.