o 'q u v ch ilard an so ‘raydi. O 'q u v c h ila r о tovushini aytgach, uning
xususiyatlari h aqid a savol-javob o 'tk azilad i. О tovushli so 'z la r o ‘ylab
to ptiriladi. S h undan so ‘ng о harfi kesm a harfdan yoki rasm li alif-
bodan k o'rsatiladi. B unda о harfining shaklini esda olib qolishlariga
alohida e ’tib o r qaratiladi.
3.
O 'rganilgan harflar ichiga bugun o'rganiladigan h a rf aralash-
tirib qo'yiladi, bolalar uning ichidan notanish harfni ajratadilar, so'ng
o'qituvchi bu h a rf ifodalaydigan tovushni aytadi. O 'quvchilar tovush
ning xususiyatlarini aytadilar. Shu h arfni kesma harflar ichidan topib,
kitob sahifasidan, rasmli alifbodan ko'rsatadilar. Shu tariqa to v u sh -h arf
bilan tanishtirilgach, o'qishga o'rg atish ustida ishlanadi.
O 'qishga o'rg atishda b o 'g 'in asos qilib olinadi. Buning uchun
o 'qituvchida b o 'g 'in jadvali bo'lishi lozim . B o 'g'in jadvali asosida
o'qish nam unasi ko'rsatiladi, y a’ni harflab em as, ichida, birinchi harfni
ko 'z bilan k o'rib, uning nom ini dilda saqlab, ikkinchi harfni k o 'rish va
ikkalasini bog'lab, unlini m o'ljallab ulab aytish tushuntiriladi. B o'g'in
o'qish o'qituvchining nam unasi asosida doim iy ravishda har bir darsda
izchil olib boriladi. Bunda quyidagi kabi chizm alardan foydalanish
m umkin:
Bunda „Alifbe" sahifalaridagi so 'zlarn i oldin b o 'g 'in g a b o'lish,
so'ng o 'qishni m ashq qilish yaxshi sam ara beradi. O 'qituvchining na
m unali o 'qishidan so 'ng birgalikda ovoz chiqarib o'q ish, yakka-yakka
o'qish, shivirlab o 'q ishdan foydalaniladi. Ayniqsa, sekin o'qiydigan
o'quv chilar bo'lgan sinflarda xor bilan o'q itish o'qishni tezlashtirishga
yordam beradi. S inf o'quvchilarining o 'q ish ko'nikm alaridan kelib
chiqib, m atndagi so'zlarni xattaxtada bo 'g'inlarga bo'lib yozish,
o'rganilgan harflarni hisobga olgan holda q o 'sh im cha so 'z birikm alari,
gapiar tuzib yozish va o'qitish usulidan ham foydalaniladi.
M a’lumki, „Alifbe" sahifalarida b o 'g 'in tuzilishi m urakkablashib
boradi. Shuning uchun o'qituvchi h a r bir b o 'g 'in tuzilishining m u-
rakkabligiga qarab ish usullarini belgilab olishi zarur. M asalan, uch
tovushdan tuzilgan, to 'rt tovushdan tuzilgan b o'g'inlarni o'qishga
o'rgatish ham o'ziga xos qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi. Bunda
Dostları ilə paylaş: