O’z bеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi tеrmiz davlat univеrsitеti

«Saman sariga tush, yo olapocha to`riga tush, shapaqning zo`riga tush,» 
– deb qo`riqni soldi 
(Alpomish dostoni). 
Oq tuyoq so`zi tuyoqdan yuqori qismi oq, qolgan qismi boshqa rangda bo`lgan 
otlarga nisbatan qo`llanadi.
Xullas, rang-tus bildiruvchi sifat so’zlar otlarning belgisini , rangini ifodalab, 
boshqa hayvonlarga nisbatan qo’llanmaydi. Ya’ni boshqa otlarga nisbatan 
qo’llanilmaydi.Lekin ayrim hayvonlarga rang-tus sifatlari ularning nomiga qo’shib 
qo’llaniladi. Masalan: Bo’zbo’ri, Qo’ng’irqayiq, Oqilon, Oqtovuq, Oqqush. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

Xulosa 
Xullas, sifat ma’nolarining funksional imkoniyatlari beqiyos bo`lib, ijodkor o’z 
fikrini obrazli ifodalashda, ta`sirchanlikni oshirishda qo`llashi mumkin. 
Sifatning ma’no turlari o’z va ko’chma ma’nolarda turli semalarni ifodalashini 
ko’rib chiqdik. Yuqoridagi fikrlarga oid bir qancha maqolalar e’lon qilingan. 
Masalan:H Tojimatov . “Odamga nisbatan va 
jonivorlarga xos( intеgral sеmali 
xususiyat bildiruvchi sifatlar ma'nolarining rеallashuvi” (Mirzo Ulug’bеk nomidagi 
O’zbеkiston Milliy univеrsitеti “Tilshunoslikning dolzarb masalalari” ilmiy maqolalar 
to’plami (III) Toshkеnt-2006 yil) kabi maqolasi yuqoridagi fikrlarimizning tasdig’i 
bo’lishi mumkin.
Ushbu kurs ishimda sifatning ayrim ma’noli guruhlariga to’xtalib o’tdim va tahlil 
qildim. Xususiyat, maza-tam, hid, vazn-og’irlik, o’rin va paytga nisbatan munosabatni 
bildiruvchi sifatlar to’liq yoritilmadi. Sifatning bu ma,no turlari, ushbu izlanishimning 
davomi hisoblanadi. 
Sifatning holat, rang-tus, shakl-ko’rinish, hajm-o’lchov-masofa, bildiruvchi 
ma’no guruhlarini tahlilda xalq ijodi ya’ni “Alpomish”, “Ravshan”, “Rustamxon” 
Dostonlaridan olingan misollar mavzuni yoritishda asosiy manba bo’lib xizmat qildi.