1
I
lit III II
h
400
800
1200
1600 2000 V,Gs
I
1
111
i
400
800
1200
1600 2000 V,Gs
8.1- rasm.
Mashinalaming vibratsiyasi, qarsaklar, gorelka alangasiiiing shovqini, sharpa,
g‘ichillash, so‘zlashganda chiqadigan undosh tovushlar va hokazolar shovqinga
taalluqlidiri.
Shovqinni tartibsiz o‘zgarib turuvchi m urakaab tonlar birikmasidan iborat
deb qarash mumkin. Agar shovqinni biror shartlilik darajasida spektrga yoyishga
h a ra k a t qilib ko'rilsa, unda bu spektr uzluksiz b o ia d i, m asalan, bunzen gaz
koryelkasining (8.2- rasm) yonishi paytida shovqindan hosil bolad ig an spektr.
Tovush zarba— bu tovushning qisqa muddatli ta’siridir: chapak chalinganda,
portlash yuz berganda va hokazolarda hosil boiadi.
Zarba tolq inlar bilan tovush zarblarini bir-biri
bilan chalkashtirib yuborish
yaram aydi (7.10- §ga qarang).
Tovushning energetik xarakteristikasi mexanik tolqin
kabi uning intensivligi
hisoblangani uchun (7.9- §ga qarang). Umov vektori ko‘rinishida ham ifodalanishi
mumkin.
Amalda tovushni baholashda uning intensivligidan emas, balki tovush tolqini
suyuqlik va gaz muhitidan o‘tayotganda
hosil b o lad ig an q o ‘shimcha
tovush
bosim idan foydalanish qulayroq. Yassi
tolqin intensivligi, tovush tolqini bosimi
bilan quyidagi ko‘rinishda boglangan:
I = p 1 / { 2 pc ) *
A 1
*
Q a t’iy qilib aytganda bu formuladap ni
tovush b osim inin g o'rtacha amplitudasi deb
tushunish mumkin.
wo
500
woo
ш
m o moo
Dostları ilə paylaş: