Investitsiya loyihalari tahlili

Q isqacha xulosalar
Pul oqim larining xozirga davrdagi bir birlik oqimi kelgusidagi xar 
qanday bir birlik oqim idan qiym ati kattadir.
Investihiya Ioyihalari sam aradorligini baholash uslublari deganda 
xarajatlarning foydaliligi va qoplanishi nuqtai nazaridan turli o b ’ektlarga 
(loyihalarga, tadbirlarga) investitsiya qilishning m aqsadga m uvofiqligini 
aniqlash usullari tushuniladi.
Investitsiyalar 
sam aradorligini 
aniqlashda, 
ularning 
ayrim
jihatlarinigina xarakterlaydigan alohida k o ’rsatkichlardan foydalanish 
etarli b o ’lmaydi. SHu sababli investitsiya Ioyihalari sam aradorligini 
baholash 
uchun 
bir 
necha 
uslublar 
va 
ko ’rsatkichlar 
tizim idan 
foydalaniladi. Investitsiyalar sam aradorligini baholashning diskontlashga 
asoslangan uslublariga so f keltirilgan qiymat, investitsiyalar rentabelligi va 
ichki foyda m e’yorini hisoblash uslublari kiradi. S of joriy qiym at 
ko ’rsatkichi loyiha am alga oshirilishi natijasida firma boyligi qanchaga
87

---

k o ’payganini xarakterlaydi.
Investitsiya rentabelligi qilingan har bir so ’m investitsiyaga qanday 
darajada foyda olinganligi yoki investor boyligi qanchaga k o ’payganini 
ifodalaydigan k o ’rsatkichdir IRR loyiha b o ’yicha investitsiyalardan 
olingan so f tushum lam ing diskontlangan qiym atini investitsiyalam ing 
diskontlangan qiym atiga teng b o ’lishini ta ’m inlovchi koeffitsientdir. IR R - 
diskont koeffitsientining shunday m iqdoriki, bunda N PV 0 ga teng b o ’ladi.
Loyiha investitsiyalarini baholashning sodda (statik) uslublariga 
investitsiyalam ing qoplanish davri va buxgalteriya rentabelligini hisoblash 
uslublari kiradi. Loyihalarni baholashning statik uslublari loyiha b o ’yicha 
q o ’shim cha m a’lum otlar olish im konini beradi. Investitsiya loyihalarini 
m oliyaviy-iqtisodiy baholashning barcha uslublari o ’ziga xos afzalliklar 
ham da kam chiliklarga ega. SHu tufayli ularni birgallikda q o ’llabgina 
investitsiya loyihalarini kom pleks baholashim iz mumkin.