‘z b e k is t n r espu blik asi o L iy va ‘rta m axsus ta’ L i m vazirlig I


K o‘rish qobiliyati buzilgan bolalarni ommaviy, umumiy o ‘rta ta ’lim



Yüklə 11,97 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə215/243
tarix19.10.2023
ölçüsü11,97 Mb.
#157327
1   ...   211   212   213   214   215   216   217   218   ...   243
Toxtaxodjayeva M.X. va bosh. Pedagogika

K o‘rish qobiliyati buzilgan bolalarni ommaviy, umumiy o ‘rta ta ’lim
maktablarida korreksion o ‘qitish va tarbiyalash. 
K o ‘rish qobiliyati 
buzilgan bolalarni o ‘qitish va tarbiyalash masalalari bilan tiflopedagoeika 
( y u n o n c h a «typhlos» — ko ‘r) — korreksion pedagogika (defektologiya) - 
ning y a n a bir sohasi sh u g ‘ullanadi.
K o ‘rish q o b iliy a ti b u z ilg a n b o la la r bilan ish olib bo ra y o tg a n
o ‘qituvchi korreksion ishlarning o ‘ziga xos jihatlarini bilishi zarur.
Refraksiyasi anom aliyali b o lalar tuzatuvchi k o ‘zoynak taqishlari 
kerak. Lekin k o ‘zoynak taq ish d a bolalar pedagogning ularga diqqat 
bilan m u n o s a b a td a b o ‘lishlariga muhtojlik sezadilar. M aktabda va uyda 
o ‘quv ishlarini bajarishda sanitar-gigienik talablarga am al qilish lozim. 
K o ‘rishida n u q s o n i boMgan bola u c h u n ish o ‘rni t o ‘g ‘ri va yetarlicha 
yoritilgan boMishi kerak. B u nday bola deraza yonidagi birinchi yoki 
ikkinchi qatorga o ‘tkazilishi kerak. Yaqinni ko‘radigan bola h am doskaga 
y a q in ro q b irin c h i yoki ikkinchi partaga o ‘tkazilishi zarur. U zoqni 
k o 'r a d ig a n bola esa, a k sin ch a , d oskada n u zo q ro q q a oxirgi partaga 
o ‘tkazilishi talab etiladi.
0
‘q i t u v c h i o ‘q u v c h i n i n g d o s k a , j a d v a l va x a r i t a d a g i o ‘quv 
m ateria lla rin i qabul qilishi va tu sh u n ish in i nazorat qilib borishi kerak.
www.ziyouz.com kutubxonasi


I
I
A n o m a l refleksiyali bolalarda k o ‘zi charchashi k o ‘p kuzatiladi. S h u n in g
u c h u n d ars p a y tid a ularga k o ‘rish ishlarini b o s h q a t u r d a g i ishlar 
uyg‘u n lashtirib berishi zarur. A n o m al refleksiyali b o la 10—15 m in u t 
d a v o m i d a intensiv k o ‘rish ishlarini bajarg an d an keyin b ir n e c h a m inut 
u z o q q a (doska yoki derazaga) qarashi kerak, bu k o ‘rish c h a r c h o g ‘ining 
b a r ta r a f etilishiga y o rd a m beradi.
K o ‘rish qobiliyati a n c h a o g ‘ir b o ‘lgan — k o ‘r va y o m o n k o ‘radigan 
bolalarni o ‘qitish maxsus ta ’lim muassasalarida am alga oshiriladi. B a’zan 
k o 'ris h qobiliyati o g ‘ir buzilgan b olalar o m m a v iy u m u m i y o ‘rta t a ’lim 
m aktablariga qabul qilinadilar. B unday vaziyatda a n o m a l b o la la r u c h u n
m axsus sharoitlarni yaratish zaruriyati yuzaga keladi.
0
‘z s i n f l a r id a o g ‘ir k o ‘rish q o b iliy a ti b u z i l g a n b o l a b o ‘lgan 
o ‘q i t u v c h i l a r b o lag a d ifferensial y o n d a s h u v a s o s i d a m u n o s a b a t d a
b o ‘lishlari zarur. B uning u c h u n sinfdagi o ‘q u v c h i l a r n i n g s o n i 15 
nafa rd a n oshmasligi, sin f xonasi yaxshi yoritilgan, k o 'r is h q o b iliya tida 
n u q so n i b o 'lg a n bolaning ish o ‘rni esa q o ‘s h i m c h a yoritilgan b o ‘lishi 
kerak. 
0
‘quv-tarbiyaviy ishlar ja ra y o n id a o ‘q itu v c h in in g n u tq i katta 
a h a m iy a tg a ega b o ‘ladi. U n in g nutqi an iq , tu s h u n a r l i , ifodali b o ‘lishi 
zarur. 
0
‘qituvchi o ‘zining h a r bir h arakati m o h iy a tin i s o ‘z y o r d a m i d a
sh a rh la b borishi kerak.
Sinfida k o ‘ry o k i y o m on k o ‘radigan bola b o ‘lgan o ‘qituvchi ularning 
individual xususiyatlari va imkoniyatlarini bilishi, ular n o rm al k o ‘radigan 
ten g d o sh larid a n farq qilishlarini yaxshi anglashi m a q s a d g a m uvofiqdir.

Yüklə 11,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   211   212   213   214   215   216   217   218   ...   243




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin