Dərslik rəHBƏRLİk azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24 saylı

Cinsiyyət orqanlarının birincili herpesi:
Cinsiyyət orqanlarının birincili herpesi: 
asiklovir 200 mq dozada sutkada 5 dəfə 10 gün ərzində və ya 400 mq dozada sutkada 3 
dəfə 10 gün ərzində; yaxud qansiklovir 5 mq/kq, 14-21 gün ərzində hər 12 saatdan bir 
venadaxilinə.
Cinsiyyət orqanlarının residivləşən herpesi:
asiklovir 200 mq dozada daxilə sut-
kada 5 dəfə 5-10 gün ərzində və ya 400 mq dozada sutkada 3 dəfə 5-10 gün ərzində; 
yaxud famsiklovir 125 mq dozada gündə 2 dəfə 5-7 gün ərzində. Sikloferon 2 ml dozada 
(250 mq) günaşırı əzələ daxilinə №10. Panavirin 0,004%-li məhlulu 5,0 ml dozada 48 
saat fasilə ilə 2 venadaxili inyeksiyası; 1 aydan sonra kursun təkrar edilməsi tövsiyə 
olunur.
İmmundefisit zamanı dəri və selikli qişaların sadə herpesi: asiklovir 5 mq/kq vena-
daxilinə, hər 8 saatdan bir 7 sutka ərzində və ya 200 mq dozada daxilə sutkada 5 dəfə – 

---

160
10 gün ərzində; və ya foskarnet 40 mq/kq venadaxilinə səpgilər itənə qədər hər 8 saatdan 
bir - 10-24 sutka ərzində (asiklovirə rezistentlik olduqda).
Fizioterapiya metodları: zədə ocağına və ya kubital venalar zonasına helium-neon 
lazeri (qanın lazerlə şüalandırılması). Zədə ocağına UBŞ və ya qanın ultrabənövşəyi 
şüalandırılması. Zədə ocağına virusəleyhinə məlhəmlərlə birgə ultrafonoforez. Sakral 
qanqliyalar nahiyəsinə ultrasəs vasitəsilə paravertebral təsir.
Birincili herpesin profilaktikası: dəri və selikli qişalarda herpes səpgiləri olan 
xəstələrlə sıx kontaktdan çəkinməli.
Residivlərin profilaktikası 
Residivləşən genital herpesin fasiləsiz supressiv terapiya metodikası: asiklovir 400 
mq dozada gündə 2 dəfə bir il ərzində (ildə 6 və daha çox residiv olduqda). Bir ildən 
sonra gələcək müalicə taktikasının aparılması məqsədilə residivlərin baş vermə tezliyini 
qiymətləndirirlər.
İnaktivasiya olunmuş herpes vaksini saidin bükücü səthinə 0,2-0,3 ml dozada 3-4 
gündən bir 5 inyeksiya dəri altı yeridilir; 2 həftədən sonra analoji inyeksiyalar 5-7 gün-
dən bir №5 təyin edirlər; revaksinasiya 3-6 aydan sonra 7-14 gün intervalla 5 inyeksiya 
olmaqla həyata keçirilir, 6-8 aydan sonra ikinci analoji revaksinasiya aparılır. Antiok-
sidant kompleks 3-4 həftə ərzində yeridilir. İmmun statusun vəziyyəti müəyyən olun-
duqdan sonra immunmodulyatorlar (taktivin, timalin, sikloferon, amiksin, polioksido-
niy, mielopid və s.) təyin edilir. Bitki mənşəli adaptogenlərin də yeridilməsi məsləhət 
görülür. Orqanizmin sanasiyası aparılır. Şəxsi gigiyenaya əməl olunması vacibdir. Cinsi 
əlaqəyə səpgilərin reqressiyasından sonra baryer kontraseptivlərdən istifadə etməklə
başlamaq olar.