Pedagogikaning ijtimoiy fan sifatida rivojlanishi. Pedagogika tarixi mustaqil tarmoq sifatida, pedagogika fanining tarixan rivojlanishini o‘zida aks
ettirdi. Bunda o‘tmishdagi ilg‘or pedagogik g‘oyalarning paydo bo‘lishi,
rivojlanishi, ularning bugungi kundagi ahamiyati, mutafakkirlarning pedagogik
merosidan foydalanish zaruriyati haqida fikr yuritiladi.
Har bir yurtning fuqarolari bo‘lmish o‘qituvchi va murabbiylar, o‘sib
kelayotgan yosh avlod o‘z ona yurti tarixini bilishlari, vatanparvar bo‘lishlari
lozim. Ta'lim-tarbiya tarixi, pedagogika tarixi fanidan xabardor bo‘lmay turib,
o‘qituvchilik qilish mumkin emas.
Pedagogika tarixi pedagogik ta'limotlar tarixi va tarbiyaning rivojlanish
masalalarini ijtimoiy hodisa sifatida tadqiq etib, insonparvar pedagogik
g‘oyalarning rivojlanish bosqichlarini o‘rganadi, ilg‘or pedagogik konsepsiyalar,
qarashlar, ta'lim va tarbiya nazariyalari, qonuniyatlari, tamoyillarini tahlil qiladi,
muhim umumiy xulosalar chiqaradi va bugungi kun uchun dolzarb muammolar,
ularning yechimini topishga oid g‘oyalarni aks ettiradi.
Tarixiylik pedagogika fani rivojlanishining zaruriy tamoyillaridan biri
hisoblanadi. Zero, o‘tmishdan qolgan ma'naviy merosni o‘rganish, ilg‘or
tajribalarni ommalashtirish – kelajak uchun poydevor yaratish bilan barobardir.
Pedagogika fanlari tizimida tarbiyalanuvchilarning yoshi va kasbiy
omilkorligini shakllantirishga qaratilgan
maktabgacha ta'lim pedagogikasi, maktab pedagogikasi, yoshlar pedagogikasi, katta yoshdagilar pedagogikasi (androgogika), kasb-hunar ta'limi pedagogikasi, ishlab chiqarish pedagogikasi, oliy maktab pedagogikasi, menejment pedagogikasi, tibbiyot pedagogikasi, harbiy pedagogika, iqtisodiy pedagogika, zamonaviy pedagogik texnologiyalar va boshqa tarmoq pedagogikalari vujudga keldi.
Bu tarmoq pedagogikalar maktabgacha tarbiya maskanlari, umumiy va o‘rta
maxsus ta'lim muassasalari, oliy o‘quv yurtlarida olib boriladigan ta'lim-tarbiya
jarayonini, uning qonuniyatlarini o‘rganadi.