Azərbaycan respublikasi səHİYYƏ naziRLİYİ azərbaycan tibb universiteti S. A. Gürzəliyev

 
 
 

---

8 
FƏSİL 1.
1.1.
 
DƏRSDƏ TƏLƏBƏNİN TƏXMİNİ FƏALİYYƏTİNİN 
ƏSASLARI 
Dərsin məqsədi: ictimai səhiyyə fakültəsində "Tibbi 
profilaktika işi" ixtisası üzrə təhsil alan tələbənin sənaye 
toksikologiyası barədə anlayışı və metodlarını mənimsəyərək,
onların tətbiq etmək bacarığına hazır olmaqdan ibarətdir. 
Tələbə tədris məşğələsi tsiklini keçdikdən sonra 
bilməlidir: 
1) Sənaye toksikologiyasının vəzifələri və onun müasir 
mərhələdə rolu. 
2) İstehsalat zəhərlərinin təsnifatı 
3) Zəhərlərin orqanizmə daxil olması, orqanizmdə paylanması, 
çevrilməsi və xaric olunma yolları 
4) İstehsalat zəhərlərinin orqanizmə təsiri 
5) Sənaye zəhərlərinin toksiki xarakterinə və gücünə təsir 
göstərən faktorlar 
6) İstehsalat zəhərlərinin kombinə olunmuş və müştərək təsiri 
7) İstehsalat zəhərləri ilə kəskin və xroniki zəhərlənmə 
8) Toksikometriyanın əsas parametrləri 
9) İstehsalat zəhərlərinin toksikoloji qiymətləndirilməsinin 
mərhələləri 
10) Öyrənilən maddələrin fiziki-kimyəvi xassələri və müayinə 
məqsədi nəzərə alınmaqla, eksperimental heyvanların 
zəhərləndirilməsi üsulları 
11) Eksperimental heyvanların funksional vəziyyətlərinin 
qiymətləndirilməsi üsulları (fizioloji , biokimyəvi, histoloji,
immünoloji, statistik və b.) 
12) İşçi havası zonasında toksiki maddələrin YVK-nın və TTTS-
nin təyini 
13) Kimyəvi maddələrin işçi zonası havasında gigiyenik 
normallaşdırılması prinsipləri və metodologiyası 

---

9 
14)Kimyəvi 
faktorların təsiri zamanı əmək şəraitinin 
qiymətləndirilməsinin gigiyenik kriteriyaları.
 
15)İstehsalat zəhərləri və zəhərlənmələrinin profilaktikasının 
əsas istiqamətləri 
16)Sənaye toksikologiyasınə aid əsas normativ sənədlər. 
Bacarmalıdır. 
1. Zərərli kimyəvi maddələrin işçilərə təsir mənbələrini aşkar 
etmək. 
2. Toksikometriya parametrlərinə əsasən kimyəvi maddələrin 
toksiklik və təhlükəlilik dərəcəsini qiymətləndirmək. 
3. Toksikometriya parametrlərinə əsasən maddənin toksiklik və 
təhlükəlilik sinfini müəyyənləşdirmək. 
4. 
Kimyəvi 
maddənin 
işçi 
zonası 
havasındakı 
konsentrasiyasından asılı olaraq əmək şəraitinin sinfini təyin 
etmək. 
5. İşçi zonası havasında maddənin toksiklik parametrləri və fiziki-
kimyəvi xassəsinə əsasən TTTS-ni hesablamaq
6. 
Zərərli-kimyəvi 
maddənin 
qeyri-qənaətbəxş 
təsirinin 
profilaktikası üzrə tədbirlərin işlənib, hazırlanması 
7. Normativ-metodik sənədlərdən istifadə etmək 
8. Maddənin toksikliyinin qiymətləndirməsi metodlarını 
9. İşçi zonası havasında zərərli maddənin TTTS-nin hesablanması 
metodlarını 
10. Maddənin toksiklik və təhlükəliliyinin təyini metodlarına 
əsasən işçi zonası havasında YVK-nın təyin edilməsi