Ma’rupov akmaljon akbarovich genetika fanidan maxsus qo`llanma farg’ona-2016

---

Ma’rupov Akmaljon Akbarovich 
 
MA’RUPOV AKMALJON AKBAROVICH 
 
GENETIKA FANIDAN MAXSUS
QO`LLANMA 
Farg’ona-2016 

---

Ma’rupov Akmaljon Akbarovich 
GENETIKA FANIGA KIRISH 

 
 
Bu fan biologiyaning asosiy fanlaridan biri xisoblanadi. Bu fan oldida hozirga kunda va uzoq 
yillarga mo`jallangan juda katta masalalar turibdi. 
Genetika – organizmlarning ikki xususiyati : irsiyat va o`zgaruvchanligini o`rganadi. 
Irsiyat
- bu organizmning belgi va rivojlanish xususiyatlarini kelgusi avlodlarga o`tkazib turish 
xossasidir. 
O`zgaruvchanlik
- ota -onada uchramaydigan yangi belgilarni paydo bo`lishi
. 
 
1. XIX asrning 80-yillarida A.Veysman birinchi marta irsiyatning moddiy
asosi xromosomada joylashgan degan fikrni bayon qildi. 
2. 1906-yili ingliz olimi U.Betson yangi fanni “
GENETIKA
” deb atashni
taklif qildi.
3. Daniyalik olim V.Iogansen 1909-yilda fanga gen, genotip va fenotip
tushunchalarini kiritdi.
4. 1901-yilda G.De.Friz mutagenez nazariyasini kashf qildi. 
5. 1910-1925 –yillarda amerkalik olim T.G.Morgan, O`z hamkasblari
A.Stertvant, G.Meller, K.Bridjes bilan hamkorlikda irsiyatning
xromosomalar nazariyasini yaratdi. 
Bu fan rivojlanishiga Iogaan Mendel ulkan xissaini qo`shgan U 1822- yili Avstro-Vengriya 
dexqon oilasida tug`iladi. Otasi vafotidan so`ng 16 yoshidan boshlab mustaqil hayotini boshlaydi. 
Natijada o`z qiziqishiga muofiq oliy o`quv yurtiga kirib o`qituvchi bo`ladi. Hayotda eng asosiy, ya`ni 
uning nomini tarixda qoldirgan ilmiy ishlarini u 1854-yili 32 yoshida boshlaydi. No`xatlar ustida olib 
borgan bu ko`p yillik ilmiy kuzatishlari natijada 1865-yili Tabiatshunoslar jamiyatida ma`ruza qildi 
va 1866-yili “