161
jarayonlarni o‗z ichiga oladi. Ikkilamchi mis ishlab chiqarish ikkita asosiy
bosqichga bo‗linadi:
1)
mis eritish zavodlarida, mis tarkibli temir-tersak va chiqindilardan xomaki
mis olish uchun ularni eritish;
2) xomaki misni qayta ishlab mis katodlari va vayerbarslar olish. Vayerbars -
bu
asosan sim olish uchun, toza misdan quyulgan tayyor, g‗o‗la
shaklidagi
mahsulotdir.
Mis tarkibli temir-tersak va chiqindilarini qayta ishlash quyidagi jarayonlarni
o‗z ichiga oladi:
1) temir-tersaklarni qabul qilish va pirotexnik ko‗rigidan o‗tkazish;
2) xom ashyoni eritishga tayyorlash:
a)
navlarga ajratish;
b) o‗ram-o‗ram materiallarni maydalash va mayda fraksiyalarni qizdirib
biriktirish;
v) o‗lchamlari (gabariti) katta va murakkab temir-tersaklarni ajratish;
g)
metall chiqindilarini ixcham, zich kompakt holga keltirish;
d) portlash xavfi bo‗lgan temir-tersak va chiqindilarni zararsizlantirish;
3) shixta tayyorlash;
4) tayyorlangan shixtani pechda
eritish va xomaki mis olish;
5) olingan xomaki misni konvertirlash;
6) konverter misini olovli tozalash va anodlar hosil qilish;
7) mis anodlarini elektrolitik tozalash;
8)
katod mislarini eritib, vayerbars shakliga keltirish;
9) pechlardan, konvertirdan chiqayotgan gazlarni tozalash;
10) ishlab chiqarish chiqindilarini qayta ishlash.
Sanab o‗tilgan jarayonlar turli xil sxema shaklida birlashtiriladi (6.7-rasm).
