Buxoro davlat universitetining pedagogika

 AYOLLAR LOZIMINING KONSTRUKSIYASI 
Lozim
– ayollar milliy libosining zarur elementidir. Lozimning qomatga 
taxminan moslashtirib bichiladigan turli xillari mavjud: uzun, kaltaroq, manjetli, 
jiyakli, kengroq, shim uslubida bichilgani, xishtakli va h.k. Hozirgacha lozim 
borasida grafik - hisobli usulda bajariladigan atropometrik o‘lchamlarga va 
ergonomik jihatdan asoslangan qo‘shimchalarga tayangan usuli mavjud emas.
Quyida bu omillar hisobga olingan usul tavsiya etiladi. Lozim chizmasida D
ts
, 
S
b
, D
s
, D
i
- antropometrik o‘lchamlar va P
b
-qo‘shimcha ishlatiladi.
Lozimning orqa va old bo‘laklari yaxlit bichiladi, lekin chizma bir tomonga 
quriladi (3.43 - rasm). Orqa bo‘lakning T1T5 orqa balansi T nuqtadan o‘tgan 
gorizontal sathdan qo‘yiladi (3- jadval). 

---

4 – rasm. Ayollar lozimining konstruksiyasi 
Lozimning asosiy konstruktiv parametrlari: asosiy vertikal – TN, asosiy 
gorizontallar: bel, bo‘ksa, dumba osti, pocha chiziqlari. Old va orqa bo‘laklarning 
kengligi o‘zaro teng ravishda (1 – jadval) quriladi.
1 jadval 
Lozim konstruksiyasining chizimasini tuzish hisoblashlari
. 
Konstruktiv uchastka 
CHizmadagi 
belgilar 
Hisoblash 
formulasi 
Bo‘ksa chizig‘i 
TB 
0,5 D
ts
 
Dumba osti balandligi 
TYA 
D
s
 + 1,5 
Bo‘laklar kengligi 
BB
2
 
(S
b
 : 2) + 5 
Qadam kengligi 
YAYA
6
 
0,2 S
b
 – 1 
O‘rta chokning vertikaldan og‘ishi 
TT' 
2 sm 
Orqa bo‘lakning balansi 
T'T
5
 
0,1 S
b
 – 2 
Kesma 
YA3 
0,1 S
b
 
Kesma 
T
2
T'
2
 
1,5 
Lozim uzunligi 
T
2
N 
modelga mos 
Lozim pochasining kengligi 
NN
1
 
modelga mos 
Kesma 
NN' 
1 sm 

---

YA
6
3BT
5
, T
5
T
2
'
- orqa bo‘lakning chiziqlari. 
YA
6
3BT', T'T
2
'
– old bo‘lagining 
chiziqlari. Lozim pochasi yon chiziqda 
NN'
masofaga ko‘tariladi.