Yasin Türksoy: Bir-iki qeydim var. Bunları bölüşmək istəyirəm.
Ondan öncə burda səslənən “ölməkdən, həbs olunmaqdan qorxuruq”
fikrinə düzəliş eləmək istəyirəm ki, ölməkdən qorxan xalq Babək
verə, 20 Yanvar yarada bilməz. Üzdə olan olaylara dayanaraq, onun
genetikasını qəti olaraq araşdıra bilmərik.
427
Üzdə olan olayları sayıb oturmağa öyrəncəklik yaranıb bizdə. An-
caq onlardan soruşanda sən vətən, millət üçün nə etməlisən?
Cavabları olmayacaq. Hansısa bir qurumda, təşkilatda millətin üçün
ürəkdən bir iş görsən, təşkilatlansan uğura da yetərsən.
Soylu Atalıdan soruşulur biz niyə birləşə bilmirik, bir araya gələ
bilmirik. Sorular verildi. Millətin yükünü çəkən, onun üçün özünü
ölümə verən şəxslər meydana çıxır. Axırda çoxu satılır. Satqınlıqlar
xalqın evini yıxır. Soylu Atalı keçən dəfə vurğuladı ki, bu xalq
Səttarxanın arxasınca getdi, Babəklə ayağa qalxdı. Buna yenidən
köklənmək gərək…
Bir neçə dönəmdir siyasi hakimiyət üzərində düşünürəm. Dün-
yanın ilk sivilizasiya məkanı olan Orta Doğu, iki çay arası dediyimiz
ərazilər, Suriya, Misir. Orda yaranan sivilizasiyalar nə oldu? 15-ci
yüzildə yaranan bir dövlətin ayaqaltısı oldu. Onun mədəniyyətini
altını üstünə çevirdi. Nədən olur? Siyasi hakimiyətin olmamağından.
Belə qənaətə gəlirəm ki, siyasi hakimiyət yoxdursa, ən yüksək gə-
lişmiş mədəniyyəti belə məhv edə bilirlər. Siyasi hakimiyət olmasa,
Doğu dəyərləri əsasında türk birliyi qura bilmərik. Siyasi hakimiyət
olmasa, bütöv Azərbaycanı qura bilmərik. Asif Ata Ruhaniyyatı in-
diki halda türk birliyinə yaraya bilmir. 37 ildir Asif Ata Ocağı yanır.
Ancaq xalqın içərisinə böyük təsiredici qüvvə ilə girə bilmir. Niyə?
Çünkü siyasi hakimiyətimiz yoxdur. Azərbaycanın başında durub
idarə eləyən şəxslər anti-millidirlər. Hər yöndə qarşımız kəsilir.
428
Siyasi hakimiyətdən danışılmışkən, müxalifətçilərin millətçiliyi-
nin olmamasına toxunmaq istəyirəm. Onlar millətçilikdən danışanda
adama qəribə baxırlar. Onların ailəsində milli təməl yoxdur. Sabah
hakimiyətə gəlsələr, yenə milləti Batıyönlü idarə eləyəcəklər. O pro-
ses illərdir gedir. Özlərini siyasi müxalifət hesab eləyən qüvvələrdə
millətçilik yoxdur.
Azərbaycana etki göstərən din məsələsiylə bağlı bir statistik
göstəricini də demək istəyirəm. 2015-ci ilin göstəricisidir ki, son 5
ildə Azərbaycanda uşaqlara 16500 Yusif adı qoyulub. O da ona görə
ki, yəhudi Yusifdən bəhs edən təbliğatdan sonra belə bir duruma
gəlib çatdıq. Bir film gör nə qədər təbliğat işi görür.
Elçin Həsənov: Atatürk bütün dünyayla müharibə elədi. Ancaq
gənclərə bir dənə söz dedi. Dedi ki, bizim yolumuz Batı yoludur.
Yasin Türksoy: Çıxılmazlıqdan eləyib. Elə bilirsiniz Atatürkün
seçdiyi Batı yolu Türkiyəni ağ günə çıxardı? Türkiyədə indi türkçü-
lük qalıb? Millətləşmə yolu tutmalıyıq. Atamız Var olsun!
Soylu Atalı: Mən sizə ikicə yarpaq “Qutsal Oxuma” hissəsi üçün
mənim kitabımdan bir şey oxuyum.
Asif Ata Evladlarının özüylədöyüşü üçün olduqca ciddi məsə-
lədir.
Yuxarıda izah vermişəm, fədakarlıq, təmənnasızlıq haqda. “Evla-
dın özünü yaratması məsələsi ilə bağlı. Vurğu eləyirəm. Bu deyilən-
lər heç də asan başa gəlmir. Ona görə də Ocaqçılığın baş tutması çox
nadir olaydır. “Ömrüm sənindir, Ata. Götür onu istədiyin sərf elə”.
Biz Asif Atanın Ocağına gələndə bunu and kimi deyirik. Bunu
eşidən qıraq bir adam fikirləşir ki, Asif Ata özü üçün eləyir nəyisə.
Necə yəni, ömrüm sənindir, götür onu istədiyin kimi istifadə elə?
Yəni Asif Atayla öz mənliyi arasında bir uyğunsuzluq axtarır. Axtar-
malı olur. İndiyə qədər heç bir qurum rəhbərinə belə müraciət olun-
mayıb. Burada özündənkeçmə tələb olunur… Yuxarıda adları çəkilən
ideyaların mahiyyətinə varmadan, bu tələbin anlamını izah eləmək
çətindir. Bu məsələlərin izahı ilə əslində 37 illik yolun nə olduğu da
açılır, Evladlıq olayı da tanınır. Asif Atanın sözünün, mənəviy-
yatının, alovlu ehtirasının, dərin biliyinin, geniş özünü ifadə qabiliy-
yətinin çox böyük cazibəsi vardı. Adam bu cazibə ilə görüşəndə
429
maqnit kimi çəkilirdi Ataya tərəf. Bu cazibə nə idi? Asif Atanın dün-
yaya sığmayan vəcdli, ehtiraslı fikirçiliyi, insanın ilahi xislətini açıb
göstərən İnam harayları, insanı özünə qaytaran, Mütləqə qovuşduran
ideya bənzərsizliyi, idealla insanı vəhdətdə götürən idraki coşğun-
luğu. Asif Atanın bu halı ilə görüşən adam əslində öz mahiyyətiylə
görüşürdü. Bu ali bir ünsiyyət olurdu. İlahi bir an, riqqətə yetirən,
onu gerçəkliyin fövqünə qaldıran müqəddəs təmas”.
Bunu sizə niyə oxuyuram? İnsanlarımızın içində Batı məsələsinə
çox fərqli yanaşmalar var. Asif Ata Qərbçilik anlayışını çox işlədirdi.
Bir anlamlı şəkildə onu rədd edirdi. Nə idi Asif Atanın rədd etdiyi?
Mən deyirəm Asif Atanın cazibəsi, filan, məni mənimlə üz-üzə qo-
yur. Mən Asif Atayla üz-üzə oturanda kimliyimi tanıdım. Mən Bor-
çalıda böyümüş, mədəniyyətini, tarixini bilməyən birisi kimi gəlmiş-
dim Bakıya. Mən Azərbaycanda, Asif Ataya qədər, yüksək oxulda
təhsil alırdım, çalışırdım, çabalayırdım gənclərlə. Xalq Cəbhəsinin
dövrünə gəlib çıxdı bizim tələbəliyimizin axırları. Çox aktiv idik.
Asif Atayla üz-üzə oturanda vətənimi tanıdım. Millətimi, dəyərlərimi
tanıdım. İçimdə Vətən nisgili oyanmağa başladı. Mən Azərbaycan
tarixini ondan sonra oxudum. Mənə fərd olaraq gərək olan şeyləri
öyrənmişəm. Azərbaycan Respublikasında orta oxulda təhsil alan
istənilən bir insandan Azərbaycan tarixiylə bağlı çox bilirəm.
Halbuki mən Borçalıda Azərbaycan tarixini keçməmişəm. Gür-
cüstan tarixi keçmişəm. Asif Ata mənim ağlımı böyütdü, yönəltdi.
Ağlımı özümlüyə, milliliyə bağladığı dərəcədə dünyanın mahiyyətini
mənə anlatdı. Bəşər sevgisi yaratdı içimdə. Bu Bəşər sevgisinin için-
də Şekspirin milləti də var. Yəni ingilisin, almanın dəyəri də var.
Ancaq mənim Bəşər sevgimin içində bir anlamlı olaraq Batının
dünya üzərində yaratdığı ağalıq strukturunu rədd etmə və nifrətlə
damğalama var. Əgər siz Asif Ata Ocağında Batıçılığa qarşı bir təp-
kiylə rastlaşırsınızsa, ondan özünüzü pis his etməyin. Biz dəyər yiyə-
siyik. Bəşər sevgisiylə ortaya çıxmış insanlarıq. Biz bu günkü Batıçı-
lıqla üz-üzə oturanda onun köləsi oluruq. Azərbaycanı itiririk. Sizdən
üzr istəyirəm, təvazökar danışmıram. Bu gün inanmıram ki, Azər-
baycanda mənim qədər mütaliə eləyən birisi var. Hər gün oxuyuram.
Özü də çox böyük şeylər oxuyuram. Oxuduğumda da dünyanı, millə-
timi axtarıram, vətənimi, bütövlükdə Bəşəriyyəti axtarıram. Oxudu-
ğumda kimləsə söhbət eləyəndə ona üstün gəlməyimi axtarmıram.
Məsələn, Nicatla mən oturub polemika aparacam görüm bu polemic-
430
kada Nicatı üstəliyə bilərəmmi. O haqda heç ağlımın ucundan belə
keçmir. Kimləsə söhbətdə qalib olum. Qəti, mənim mənliyimə uyğun
olmayan bir şeydir. Dediyim kimi insanı, milləti və Bəşəriyyəti axta-
rıram. Deyirəm, mən bir Bəşər övladıyam. Heç türk, erməni, ingilis,
alman deyiləm. Mənim taleyimi necə düşünürsən, taleyimlə bağlı nə
ortaya qoyubsan? Onu mənə ver. Açıb baxıram, mənim taleyimlə
bağlı ortaya qoyduğun məsələlərin hamısı məni öldürür. O ideoloji-
likləri bir-bir öyrənmişəm. Biz Batıda, indiki Doğu ilə tutuşduranda,
üstünlüklər görürük. Onun elmi quralları, yönətim qurallarındakı
fərqlər üstünlükdür. Ancaq bu üstünlüyü mən nəylə tutuşdurum?
İslamla tutuşdura bilmərəm axı. İslamla tutuşduranda o üstünlükdür.
Ancaq İslamı qırağa qoyanda o üstünlük deyil. Yeri gələndə başqa
bir biçimdə İslamdır. İnsanı sıradan çıxartmaq baxımından, dövlət-
çiliyi sıradan çıxartmaq baxımından İslamdan az fərqi var. Məni ağ-
rıdan, qayğılandıran odur. İstəyirəm sənin gəlişməni (tərəqqini) sağ-
lam görüm. Tərəqqini öz üzərimdə hiss eləyim. Burada kimlərinsə
yaşı uşaq olsa da, heç birimizin ağlımız uşaq deyil. Bu gün dünyanın
indiki mənzərəsini yaxşı təhlil eləyin. Nəyin şahidi olacaqsız görün?
İraqda dağıntıları Səddam Hüseynin üstünə yazırlar. Misirdə filan-
kəsin boynuna yazırlar… Axı Qəddafini hakimiyətə sən gətiribsən.
Onun balta kəsməyən pulunun toplanmasına sən şərait yaradıbsan.
Zamanı gələndə sən dəyişiklik eləyirsən. Deyirsən o vaxt sənə o gə-
rək idi. SSRİ adlanan imperiyayla sənin ünsiyyətlərinin tarazlanması
üçün ərəb ölkələrini o cür diktator rəhbərlərin vasitəsiylə əldə saxla-
yırdın. SSRİ-ni dağıdandan sonra başladın ki, indi bunlar mənə yara-
mır. İndi bunların içində anarxiya olmalıdır ki, girim ora. İdarə elə-
yim. Anarxiyanı yaradan demokratiya deyilən bir şeydir. Onların
demokratiyasının başı-ayağı bilinmir. Tarixi abidələri məhv elədilər.
Amerika əsgərlərinin hoqqalarını təhlil eləyin. Tarixi abidələri niyə
məhv eləyirsən? Milli dövlətlər yaratmaq ideyası ortaya salıbsan.
Milli dövlət kimdir? Erməni, kürd, yəhudi? Kürd haqq edir dövlətə?
Bəşəriyyətə nə verib? Göstərin mənə. Heç nə verməyib. Sən bir top-
lum olaraq, Türkiyənin içərisində, İraqın içərisində onun vətəndaşı
kimi haqq edirsən yaşamağa. Ancaq sən ayrıca bir dövlət olmağa
haqq etmirsən. Ermənini öyrənin görün kim yaradıb? İngilis, fransız,
Amerika, Avropa yaradıb. Heç bir tarixçi bu məsələyə toxunmur,
indiki Azərbaycan dövlətinin yerində erməni dövləti yaratmaq planı
var idi. Biz Azərbaycan türkləri başqa etniklər kimi öz ölkəmizdə
431
etnik bir toplum olacaqdıq. Osmanlı o planı pozdu. Çünkü Osmanlı
öz dövlətçilik mənafeyini düşünürdü. Qarsdan başlayan bir erməni
dövləti yaratmaq üçün variantlar var idi. Azərbaycanın yerində yara-
da bilmədilər. Onun böyük bir coğrafiyasında yaratdılar. Bu gün də
arxasında durublar. Bu gün həmin Avropa ölkələrindən Dağlıq Qara-
bağda şirkətlər əməkdaşlıq eləyir. İnsan haqlarından qışqıra-qışqıra
danışırsan. Görün hansı insanların haqlarından qışqırır? Bu gün
Soylu Atalının əlini, qolunu qandallasınlar aparsınlar, niyə burda
bağıra-bağıra danışır deyə. İnanın heç bir Avropa ölkəsi yaxın gələsi
deyil. Nəyinə gərək onun Soylu Atalı? Onun mənafeyinə qulluq elə-
mir axı. Ona görə deyirəm ki, Avropada dəyər axtarıram. Bəşəriy-
yətin bir kəsimi kimi sevmək istəyirəm. Ancaq sən dünyanın altını
üstünə çevirirsən idarə eləmək üçün.
Avropa ölkələri öz toplumlarından terror yaradıblar? Burda yara-
nan terrorların, baxın görün, arxasında kim durur, kim maliyyə-
ləşdirir? Çünkü Avropa dövlətləri özləri müharibə meydanına girmək
istəmirlər. Hərə bir terror şəbəkəsi düzəldib. Həmin terror şəbəkə-
siylə sarsıdır. Vəhabini İngiltərə yaratdı da. Pəhləvi şahını İrana
Fransa göndərdi də. Güney Azərbaycanda türk hökmdarlığına kim
son qoydu? Qərbçilik bax budur bizim üçün. Bunu rədd eləyirik, nif-
rət eləyirik. Yoxsa Avropa xalqlarında hansısa bir gəlişmə var, tərəq-
qi var. Sevirəm mən tərəqqini. Ondan yaxşı bir şey öyrənmək
istəyirəm. Ancaq şəbəkə kimi elə daraşıblar canımıza, hər şeyimizi
elə ələ alıblar ki.
432
Yaxşı quruluşsansa, sən Azərbaycan iqtidarını dəyişə bilməzsən?
Dəyişə bilər. Hazır kadrı yoxdur. Mən millətini sevən insanam. Mil-
lətimi sevəndə də ona gərək olan şeyləri qırağa dışlamıram. Əksinə,
ondan faydalanmaq istəyirəm. Bu gün Orta Doğu projesinin əsas
hədəflərini hamımız bilirik – Türkiyəni parçalamaqdır hədəf. Kim
eləyir bunu? Qərb eləyir də. Təbriz sənin dədənin deyil axı. Oradan
başlayan Kürdüstan yaratmaq istəyirsən.
Çox humanistsən ki, kürdlərə dövlət gərəkdir, apar ştatlarının
birini ver. Yaxud Rusiya, get boş çöllərində Kürdüstan dövləti yarat.
Niyə tarixi xalqları parçalayıb məhv eləyirsiniz? Mən xahiş eləyirəm
siz Batıya İlham Əliyev, Heydər Əliyev hakimiyətinə nifrətdən bax-
mayın. Onda yanılacaqsınız. Mən Heydər Əliyevin, ya İlham Əliye-
vin yarıtmaz hakimiyətindən baxıb Batıya, batıçılığa yanaşa bilmə-
rəm. Bizim insanlarımız səfalət içinə düşdükcə, sözü boğulduqca
Batıya, Avropaya qucaq açır, sevgi açır. Ancaq bayaqdan deyib,
demədiyim məsələlərin hamısını təhlil elə. Gör sənin millətin hansı
duruma çəkilir, sürünür. Ordan yanaş. Gör sənin sevgin nə quracaq,
nə yaradacaq, nəyə qulluq eləyəcək? Sənin sevgin yaralarımızı
sağaltmır axı? Əgər sağaltsa, mən səndən daha çox sevərəm Batı-
çılığı. Çünkü mənim ürəyimin sevgi gücü daha çoxdur.
Nə yazıqlar ki, bizim insanlarımızı öz içimizdəcə ələ alırlar.
Bizim sadəlövh, saf insanlarımız inanır. Ancaq Batı öz dağıdıcılıq-
larını bir addım da olsun unutmur, unutmaq da istəmir…
Günev Atalı: Sözünüz, fikriniz yoxdursa mərasimimizi başa
vuraq, Bayrağımızı götürək.
“Ata Ruhunu Ürəyimizdə aparırıq!”, “Atamız Var olsun!”
səcdəsilə törən sona yetdi.
Qar Ayı, 37-ci il.
(yanvar, 2016.)
433
Asif Atanın – İnam Atanın Mütləqə İnam Ocağı
Ata-Ocaq ilsırasının 37-ci ili
Ocaq Ailələri – “Atagün”, “Uluyol-Hünər”in
birgə keçirəcəkləri “Ailə Günü”nün
Gediş Yazısı
İlsıra: 13 Köçəri Ayı; Yer: İnam Evi; Çağ: 15.00.
Törən Odası Ocaq ruhunda hazırlanır. Hazırlığa sorumlu Türkel
Atalıdır.
Ocaq Yükümlüsü Soylu Atalının uğurlaması dinlənilir.
Ailə Gününün qonuları:
Amallaşma, Kamilləşmə, Xalqlaşma yönündən hesabat.
Ruhsal imtinanı yetirən nədir? Ömrümdə hansı imtinalara yetmişəm?
Törənə qatılanların düşüncələri dinlənilir.
Qutsal Oxuma: “Ruhani Hökmlər” Bitiyindən “Müqəddəs borc” içsəsi
oxunub öyrənilir.
Carlar:
Ocaqlı əməllər – Sabahla bir olmaqdır!
Ailələşmək – ömürlərin doğmalaşması!
Növbəti “Ailə Günü”nə Ata tələbinə əməl etməklə gəlməli:
Ocaqçının ev gündəliyi, səfər gündəliyi, əməl gündəliyi olmalıdır.
Gedişi yazdı: Nurtəkin Atalı
9 Köçəri Ayı, 37-ci il. Atakənd.
Qəbul olunur.
Mütləqə İnam Ocağının Yükümlüsü
Soylu Atalı
10 Köçəri Ayı, 37-ci il. Saray-Soylu.
434
Asif Atanın – İnam Atanın
Mütləqə İnam Ocağı
“Atagün” və “Uluyol-Hünər” Ailələrinin
“Ailə Günü” toplantısında deyilmiş fikirlər
Ocaq Günsırası ilə 13 Köçəri Ayı, 37-ci ildə (fevral, 2016) İnam
Evində “Atagün”və “Uluyol-Hünər” Ailələrinin XII “Ailə Günü”
toplantısı keçirildi. Qurallar yerinə yetirildikdən sonra “Uluyol-
Hünər” Ailəsinin Yükümlüsü Nurtəkin Atalı Ataya səcdə ilə fikirlə-
rini bölüşdü: Ay içində oxumuşam, düşünmüşəm, bir sıra Ocaq
əməlləri görmüşəm. Ocaq düşüncələri ilə yaşayanda, Ocaq əməlləri
görəndə, evin içində olsa belə, özümü daim Ocaq dünyasında
duyuram.
Yazdığım düşüncələri oxumaq istəyirəm.
xxx
Ədəbiyyat adamların şöhrətinə qulluq edir – ideala, özümlüyə,
insanlığa çağırışdan yoxsul olan çağdaş ədəbiyyat. Hünərsiz
ədəbiyyat yaranır.
xxx
Respublikalar birləşib SSRİ əmələ gətirəndə müstəqil deyildilər,
ayrılanda da müstəqil olmadılar. İmperiya ağalığına tabe idilər.
435
Respublika başçıları əyilməyə, ağalığa elə öyrəşdilər ki, ayrılan-
dan sonra öz xalqları üzərində ağalığa başladılar. Ata deyir ki, birinə
nökər olan başqasına ağa olur.
Öz xalqının taleyini və sabahını düşünən başçı milli ləyaqəti,
qüruru qorumalıdır. Yaltaq kütlədən arxa olmaz. Xalqa arxalanmaq
üçün xalqı qurmaq, qorumaq, ona dayaq olmaq gərəkdir.
xxx
Cəmiyyətin durumu: Doğruluğa qarşı – ictimai zor. Yalana qarşı
– ictimai rəğbət.
xxx
Həyatda Adamlığın və Adamlıq potensiyasının üzə çıxması üçün
bütün olanaqlar var.
Amalda isə İnsanlığın və İnsanlıq potensiyasının üzə çıxması
üçün bütün olanaqlar var. Hər birində özünəxas mənzərə yaranır.
Hansı mənzərə kim üçün ürəkaçan və cəlbedicidir? Adamlıq olanaq-
ları özüüçünlükdür. İnsanı, milləti, bəşəri düşünənlər üçün yalnız
Amal yolu çıxış yoludur.
xxx
Ağıllı qorxaqllar – aydın sayıldı.
Asılı siyasətçilər – lider sayıldı.
xxx
Həyat öz qayğıları, çətinliyi, ümidsizliyi ilə adamları elə əsarətə
salır, adama elə gəlir ki, bundan çıxmaq mümkünsüzdür. Belə düşün-
cə əsarətindən çıxmaq gərəkdir. Həyata, dünyaya necə baxmaq, necə
yanaşmaqdan başlayır yaşamaq.
Həyat ölçüsü ilə həyata baxanda əsarətə düşmək olur.
Amal ölçüsü ilə baxanda azadlığa çıxmaq olur.
xxx
İnsan keçici yaşayır, ancaq əbədiliyə yetə bilir. Bu, onun ən
böyük olanağıdır. Bu, zamandan, mühitdən üstün olmaq fərəhidir ki,
bu fərəh bütün imtinalara dəyər.
xxx
Mənliklə Mənəmlik arasında qalan adam azadlıqla əsarətin ara-
sında qalan kimidir. Mənliyə – azadlığa yetməsən, Mənəmliyə
yenilirsən.
436
xxx
İmtina ömrün dönüş nöqtəsidir. Həmin nöqtədən sonra ömrün
yeni aşamada qurulması başlayır.
Həyatdan Amala gəlmək – aqibətin başlanğıcı, imtinanın başlan-
ğıcıdır. Amaldan həyata yol yoxdur, uçurum var. İmtina edəndə
anlayırsan ki, heç nə itirməmisən, tərsinə, qazanmısan. Qurulmağa,
qurmağa, yaranmağa, yaratmağa başlamısan. İmtina özünə güvəni,
özünə inamı təsdiqdir. İmtina seçdiyin yolu təsdiqdir. Seçdiyin yolu
göstərəndir. Seçdiyin yolu sevdirəndir.
Həyatımda imtina Ocağa gəlişimlə başladı. Ocağa yeni gələndə
mən yalnız seçim etmişdim. Hara gəldiyimin fərqinə ciddi varma-
mışdım. Ancaq Amalı anladıqca, ömrüm qurulduqca, başqalarından
fərqləndikcə imtina qaçılmazlığı yarandı. Cismani ailəmdən təpkilər
gördüm, qardaşımdan asılı qalmadım, müstəqil yaşadım. Məni evin-
dən qovan qohumlarımdan imtina ilə heç nə itirmədiyimi gördüm.
Xaraktercə durğun, qorxaq, utancaq bir qızdan yetkin Ocaqçıya o
zaman çevrildim ki, Ocaq əməlləri ilə doğmalaşdım. Ocaq Yükümlü-
sünün dediklərini, öygülərini, iradlarını düşündüm. Ocaq düşüncəsi
ilə yaşadıqca, Ocaq əməlləri ilə çalışdıqca ömrüm, yolum daha da
aydınlaşdı. İmtina İnsanın ruhu ilə bağlıdır. Özünə inanmalısan ki,
imtina gücünə də yetəsən. İdrak, Mənəviyyat və İradə birləşməlidir
ki, yolunu, mənliyini qorumaq üçün hansı addımı atdığını biləsən.
Qüsurlardan imtina asanlıqla olmur. Özüylədöyüş ruhun yetkin-
ləşməsilə yetkinləşir.
Kiçik addımlardan, kiçik imtinalardan daha böyük addımlara, im-
tinalara yetdim. İmtina ömrün aşamasıdır. O aşamanın zirvəsində
duranda arxada heç nəliyi görürəm, ancaq qarşıda nə gözləyir onu da
görürəm. İmtina elə bir fərəhdir ki, onu yalnız o aşamanın başında,
gedişində duymaq olar. Yaşadıqca özüm üçün təsdiq edirəm ki, mən
doğru eləmişəm. O imtinamı özüm üçün təsdiqləyirəm. Ocağa gəli-
şim başlanğıc idi. O başlanğıcın həqiqiliyi hər bir aşamada özünü
doğrultdu. Hər bir aşamada yeniləndi.
Daha çox Ocaq əməli gördükcə harda olduğumun fərqinə varı-
ram. Xalqlaşmaya ehtiyacım var. Olanaqsızlığımı hələ ki ötə
bilmirəm.
437
Bunu da aşmaq üçün yollar var. O yollara doğru gedirəm.
Atamız Var olsun!
Günev Atalı (Ataya səcdə ilə sözünə başladı – N.A.): Amallaş-
mamla bağlı – “Mütləqə İnam” bitiyini davamlı oxuyuram. Kitabın
axırıncı “İntibah” əsərini oxumuşam – “Xəlqi intibah” bölümünü.
Fərdi intibahda insan özünə yiyə olur, cəmiyyətə yiyə olur və xura-
fatdan azad olur. Bu, fərdi intibahdır. Maddiyata deyil, ruhaniyata
yönəldə bilir cəmiyyəti, çünkü həqiqəti eşidir…
Bunu keçən dəfə danışmışdım. İndi isə xəlqi intibahdan danışmaq
istəyirəm. Xəlqi intibah üç əsas amili özündə birləşdirir: İctimai müs-
təqillik, mənəvi müstəqillik və idraki müstəqillik. İctimai müstəqillik
xalq iradəsinin təsdiqidir. Xalq özünü təsdiq edir, bəşərdə öz yerini
müəyyənləşdirir. Heç bir xalqın etkisində özünü görmək fikrinə
düşmür. Xalq özünün iradəsini təsdiq edir…
Soylu Atalı: Günev klassik Ocaqçıdır. Burdakıların hamsıından
erkən gəlib Ocağa. Atanın bütün tələblərini o çağlar dinləyib. Ata
necə buyurubsa, onun ağlında yaxşı qalıb. Ailə günlərində də doğru
hesabat verir. Atanın dediyi kimi, Ailə Gününün prinsipi odur ki,
Amaldan hansı kəlamı öyrəndim. Mənə nə verdi. Amallaşmada əsa-
sən bu yöndə hesabat. Kömək üçün dünyanı öyrəndiklərindən də bu-
ra qata bilərsən, bunu gücləndirmək üçün. Ancaq əsasən yön budur.
438
Günev Atalı: İdraki müstəqillik barədə. Xalq müstəqil dilə, fikrə,
bədiiyyata, siyasətə yetir və özünün gəlişməsində yeni düşüncə orta-
ya qoyur. Öz xislətini, ictimai yönünü, Mütləqə yanaşmasını bəyan
edir. Dünyanı öz ağlıyla dərk edir. Bəşərilik zənginlik, müxtəliflik
tələb etdiyinə görə özünə yetən xalq bəşərə yetir. Yəni bəşəri məz-
munu ifadə edir.
Soylunun təkidi ilə, dünya ədəbiyyatına üz tutmuşam. Çünkü
mənim özünü ifadəmdə, Amalı ifadəmdə, xalqlaşma yönündə fikir-
lərimi çatdıranda bilik baxımından bir az çatışmazlığım var. Fikrimi
elə də zəngin ifadə edə bilmirəm. Bunun üçün, böyük ədəbiyyatı
oxumaqla, öz üzərimdə işləməyə başlamışam. Alfred Ştoklun “Cor-
dano Bruno” əsərini oxuyuram. Mən orta məktəbdən (astronomiya
fənnindən) Cordano Brunonu tanıyırdım. Eşitmişdim ki, onu tonqal-
da yandırıblar, fikirlərindən, öz baxışlarından dönməyibdir. Bildiyim
elə bu idi. Ancaq C.Brunonun indi ərənliyini, incə duyğularını, qranit
möhkəmliyini öyrənirəm. Bizə ruhani anlamda qohum adamdır.
İmtina barədə danışırıq. Mən bu gün cismanilərimin Amala, Oca-
ğa xor baxanlarından imtina eləmişəm. İmtina o demək deyil, birdə-
fəlik qapını örtüb çıxmışam çölə. Onlara yazığım gəlir. Ancaq onlar-
dan hansısa asılılığım, ehtiyacım deyə bir şey yoxdur. O əhvaldan
imtina eləmişəm. Ancaq 16-cı yüzildə özümə qohum bir adam tap-
maq mənim işimi, içimi zənginləşdirir. Onu həvəslə, maraqla oxuyu-
ram, öyrənirəm. Orta yüzil Avropa ictimai həyatını da yaxşı göstərir
əsər. Mənim İsaya yanaşmam da biranlamlıydı. İsanın fikirləri ilə
barbar Avropa bataqlıqdan çıxdı. Ancaq bir-birinə nisbi yanaşdıq-
larından, İsanın təlimi böyük anlamda heç nəyi dəyişə bilmədi.
Bütün dövrlərdə yeni fikir çətin qəbul olunur. Yeniçini soyublar,
kəsiblər, yandrıblar, öldürüblər. Vətəndən didərgin salıblar, daş-
qalaq ediblər. Minbir növü var əngəllərin. Ancaq bunun içində başını
dik tutub bir nəfər gedirsə, mənim nəzərimdə o, dövrünün gözəlliyi
idi. Ata deyir ki, insanlar nə qədər qıraq düşsələr də, içlərində
gözəlliyə, məhəbbətə, sədaqətə meyil var. İnsanların içindəki o meyil
C.Bruno kimi bir şəxsiyyət yetirmişdi. 15-ci yüzildə Nəsimini yetir-
mişdi. Bu həm də dünyalaşmaq məsələsidir.
İmtina məsələsi ciddi məsələdir. Nurtəkin bacımız dedi ki, bir
dönüş nöqtəsi kimi Ocaq ideyalarını dərk eləməyim, həyatı dərk elə-
məyim – burdan başladı. Kamillik özünü tanımaqdan başlayır. Özü-
nü tanımayan, özündəkiləri bilməyən, qiymətləndirməyən özünü
439
təsdiq edə bilməz. Hamı kimi idim. Ömrümdə həyatın tələblərindən
başqa tələblər yox idi. Qutsal fikirlər, duyğular isə həmişə olub. Nis-
bi səviyyədə olsa da. Ancaq ürəyin çırpıntıları yox idi. Ocağa gələn-
dən çox illər sonra, Ocağa, Ocaqçılara söykənərək onların gözəl əh-
vallarını görə-görə məndə özüylə məşğul olmaq meyli yarandı. Mən
dərk elədim ki, nə qədər həyatın dalınca gedirəmsə, izsiz-soraqsız bir
insan olub gedirəm. Ancaq həyatı, həyatçılığı öz yeində oturdub öm-
rü yüksək ideyalara, qutsal niyyətlərə həsr eləmək, tamamilə başqa
bir şeydir. Bu, əsil özünü təsdiq məsələsidir. Burdan yarandı məndə
bir dönüş nöqtəsi. Özümə görə deyirəm, böyük imtinalara yetmişəm.
Mən savadsız, qaranlıq bir mühitdən çıxmış, Ocağı gəlib tapmış bir
adam olmuşam. Odur ki, o dövrümə baxanda indi “böyük imtina”
sözünü işlətməyə cəsarət elədim. Birinci növbədə məişətçilikdən
imtina elədim. Adilikdən, qorxu duyğusundan… bunu sadalayanda
uzun olur. Qeyri-insani nə varsa, ondan imtina edə-edə gəldim.
Ümumən gəlib elə bir nöqtədə özümüzü izhar edirik ki, o artıq
özümüzü izhar yox, millətimizi, insanlığı izhardır.
Bəşəriyyət intibah dövrünü keçməsə, bütün yaratdıqları özünə
qarşı olacaq. İnsan dəyişməlidir. İnsan qutsallıq əsasında, insanlıq
əsasında özünü qurmalı, yaratmalıdır. Mənəviyyatın qapısı imtinadır.
İmtina yolu keçməyən mənəviyyatını yarada bilməz. Çünkü həyat
istəkləri əməlli-başlı adama əngəllər yaradır. Sən onları ötməyənə
qədər, imtina eləməyənə qədər mənəviyyatını təmizləyə bilmirsən.
Həyatın bəlli çətinlikləri, sorunları olur. Bu hər bir insana özgündür.
Öz ürəyinin gücünə arxalanırsan, idrakının, ruhunun gücünə arxala-
nırsan, hər bir sorunu çözürsən. Ruh insana hər şeyi deyir. Ruh insa-
nın özü ilə yaranır. Həyati istəklərdən imtinaya yetməyənə qədər
ruhun diləklərinə yetmək olmaz.
Dostları ilə paylaş: |