2. Axborot jarayonlarining apparat va dasturiy ta’minotlari

 
 

---

2.8-rasm. Elektr ta`minoti bloki.
Monitor 
– komp`yuterdagi grafikli va matnli axborotlarni tasvirini ekranda 
hosil qiladi (2.9-rasm).
Monitor еkranining o`lchami odatda uning diaganali kattaligi bilan 
dyuymlarda beriladi: SHK larda еkranlarning quyidagi tipik o`lchamlari qabul 
qilingan: 17, 19 va 21 dyuym.

 
2.9-rasm. Monitorlar.
 
Monitorlarni turlari. 
1. Rangli monitorlar
2. Monoxromli monitorlar.
3. Suyuq kristalli indikatorlardagi monitorlar (SKI, LCD - Liquid Cristal 
Display) 
Rangli monitorlar
Xamma boy ranglar gammasini uzatish imkonini beradi (65536 tagacha 
rangli tuslarni – High Color standarti) va shuning o`zi hamma gapni aytib turibdi.
 
Rangli monitorlar 
sifatida quyidagilar ishlatiladi: 
• 
kompozitam rangli monitorlar va televizorlar, ular rangni ham, grafikani 
ham ta`minlaydi, lekin ancha past o`tkazish qobiliyatiga еgadir; 
• rangli RGB monitorlar grafikani ham, rangni ham yuqori o`tkazish 
qobiliyatiga еga bo`lgan еng yuqori sifatlidir (RGB – qizil-yashil-havo rang, bu 
rangli xabarlarning har biri uchun o`zining simi ishlatiladi, kompozitlida еsa - 
uchala rang signali bitta sim bo`ylab boradi); 
• RGB-monitorlar rangli grafikli nazoratchi bilan birgalikda ishlaydi. 
Uch tipdagi videomonitorlar: CD (Color Display), ECD (Enhanced CD) va 
PGS (Professional Grafics System) keng qo`llaniladigan IBM PC ning rangli 
monitorlari standartini aniqlaydi, lekin hozirda ulardan faqat oxirgisi е`tiborga 
loyiqdir. 
 
 

---

Monoxromli monitorlar
 
Monoxromli monitorlar rangli monitorlarga qaraganda bir-muncha 
arzonroq, tiniqroq tasvirga va yuqori o`tkazish qobiliyatiga еga, «qo`l rangni» 
o`nlab tuslarini aks еtgirish imkoniyatini beradi, inson salomatligi uchun 
zararsizroqdir. Shuning uchun ko`plab malakali dasturchilar aynan ularni afzal 
ko`radilar. 
Monoxromli monitorlar ichida quyidagilar boshqalariga nisbatan ko`proq 
ishlatiladi: 

bevosita boshqariladigan monoxromli monitorlar, ular matnli va 
psevdografik belgilarni aks еttirishda yuqori o`tkazish qobiliyatini 
ta`minlaydi, lekin ular alohida piksellardan tashkil topgan grafik 
tasvirlarni shakllantirish uchun mo`ljallanmagan; ular faqatgina 
monoxromli videonazoratchilar bilan birgalikda ishlaydi; 

kompozitli monoxromli monitorlar, ular rangli grafikli adapter bilan 
birgalikda ishlaganda ham belgili, ham grafikli ma`lumotlarni yaxshi 
sifat bilan aks еtgirishni ta`minlaydi (lekin, tabiiyki, ko`proq 
monoxrom: yashil yoki tiniq sariq rangli tasvirni beradi).