J. Ataniyazov, E. Alimardonov, F. Hamidova xalqaro moliya bozori tahlili toshkent-2019
Yüklə 1,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 7.1. Xalqaro qimmatli qogʻozlardan ADRlarning oʻziga xos xususiyatlari
|
100 7-Mavzu. Xalqaro aksiyalar bozori 7.1. Xalqaro qimmatli qogʻozlardan ADRlarning oʻziga xos xususiyatlari 7.2. Amerika depozitar tilxatlari va ularning muomalada bo‘lish tartibi 7.3. Xorijiy qimmatli qogʻozlarni Oʻzbekistonda, milliy qimmatli qogʻozlarni horijda muomalada boʻlish tartibi Tayanch so’z va iboralar Xalqaro aksiyalar bozori, Amerika, global va boshqa depozitar tilxatlar, qimmatli qog‘ozlarni joylashtirish va muomalaga kiritish kvotalari, O‘zbekiston depozitar tilxati (O‘DT), norezidentning qimmatli qog‘ozlari, O‘zbekiston Respublikasi rezidentining qimmatli qog‘ozlari. 7.1. Xalqaro qimmatli qogʻozlardan ADRlarning oʻziga xos xususiyatlari Bir mamlakat moliya bozoridagi salbiy va ijobiy o‘zgarishlarni boshqa bir mamlakat moliya bozoriga ta’siri moliya bozorining globallashuv darajasiga bog‘liq bo‘lib, bu jarayon milliy fond bozorini xalqaro fond bozoriga integratsiyasini ta’minlovchi vositalar orqali amalga oshiriladi va ularning nechog‘lik rivojlanganligini o‘zida namoyon etadi. Milliy fond bozorini xalqaro fond bozoriga integratsiyasini ta’minlovchi vositalar bu xalqaro qimmatli qog‘ozlar hisoblanadi. Xalqaro qimmatli qog‘ozlar erkin konvertatsiya qilinadigan valyutalarda nominal narxi o‘rnatiladigan, xalqaro fond bozori qoidalari asosida xalqaro anderrayterlar orqali ushbu bozorga joylashtiriladigan qimmatli qog‘ozlar hisoblanadi. Xalqaro qimmatli qog‘ozlarning quyidagi asosiy shakllari mavjud (rasmga qarang). Chet el obligatsiyalari va evroobligatsiyalar ko‘rinishidagi qarz qimmatli qog‘ozlari xalqaro qimmatli qog‘ozlarning asosiy shakllaridan biridir. Shuningdek, ularning global 101 aktsiyalar ko‘rinishidagi xalqaro aktsiyalar va amerika depozitar tilxatlari (aktsiyalari) kabi shakllaridan ham amaliyotda foydalaniladi. Agar xalqaro qimmatli qog‘ozlar bir mamlakat ichidagi ikkilamchi qimmatli qog‘ozlar bozorida turli investorlar orasida muomalada bo‘lsa, bir vaqtning o‘zida ular mamlakat ichidagi kapitalni qayta taqsimlash vositasiga aylanishi mumkin, shuningdek, xalqaro qimmatli qog‘ozlarni birlamchi joylashtirish mamlakatlar o‘rtasidagi kapitalni qayta taqsimlash xususiyatiga ham ega bo‘ladi. Global aktsiya transmilliy kompaniyalarning oddiy aktsiyasi hisoblanib, bir vaqtning o‘zida bir qancha mamlakatlar fond bozorlarida muomalada bo‘ladi. Amerika depozitar aktsiyasi nominal qiymati AQSh dollarida ifodalangan, xorijiy kompaniya joylashgan mamlakatda deponentlangan uning ma’lum bir miqdoridagi qimmatli qog‘ozlariga nisbatan mulk huquqi ulushini tasdiqlovchi AQSh qimmatli qog‘ozi hisoblanadi. Amerika depozitar aktsiyasi bevosita fond bozorida muomalada bo‘lmaydi, uning o‘rniga muomalaga amerika depozitar tilxatlari chiqariladi. Yüklə 1,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|