Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi


ko'ribsan, ey, Rim?» satrida ham joy nomi orqali unda yashovchilar



Yüklə 37,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə91/182
tarix05.12.2023
ölçüsü37,25 Kb.
#173845
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   182
Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish ol

ko'ribsan, ey, Rim?» satrida ham joy nomi orqali unda yashovchilar
ma’nosi ifodalanadi. Ba’zi hollarda obrazni yaratishda metafora va
metonimiyaning qorishiq holda kelishi, birgina so'zning ham
metonimik, ham metaforik asosdagi ko'chma ma’nolari qo'llanishi
kuzatiladi. Shu jihatdan Sh.Rahmonning quyidagi she’riga diqqat
qilaylik:
Xazonga aylandi kunlarim...
Motamda turganday boqaman.
Fasllar to'qnashgan lahzada
xazonlar to'pini yoqaman.
Ko'zlarim achishar bexosdan
yuragim, qo'llarim titraydi.
Alanga olmaydi kunlarim,
tutaydi, oh, muncha tutaydi.
She’ming lirik qahramoni — kechmishini sarhisob qilayotgan,
o'tgan kunlaridan qoniqmaslik tuyayotgan odam. Shoiming assosiativ
tafakkuri «xazon»da metonimik asosda kuzni, ayni paytda uning o'zida
metaforik asosda yana o'tgan, hayot daraxtidan go'yo uzilib tushgan
kunlarini ko'radi. She’ming kayfiyatini his qilishda, uni tushunishda
«xazon» yetakchi ahamiyat kasb etadi, go'yo kalit vazifasini bajaradi.
Shunga o'xshash, X.Davronning «Qarshida deraza so'ylaydi ertak,
Unda ikki soya - baxtiyor malul» satrlarida ham yolg'iz ayol ruhiyatini
ochishda metonimiyadan mohirona foydalanilgan va unda ham
metonimiya metafora bilan baqamti qo'llangan.
Tropning yana bir turi sinekdoxa bo'lib, u mohiyat e ’tibori bilan
metonimiyaning bir ko'rinishidir. Sinekdoxaning metonimiya


ko'rinishi sifatida qaralishiga sabab shuki, bunda ham aloqadorlik asosida
— butun va qism, yakka va umum aloqasi asosida ma’no ko'chishi
yuz beradi. Shu bois ham mutaxassislar sinekdoxani metonimiyaning
miqdoriy ko'rinishi deb qaraydilar. X.Davronning «Kulol muhabbati»

Yüklə 37,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin