Ishchanova Fazilat Shamuratovna Xorazm viloyati urganch shahar 13-son maktabi psixologi
Annotatsiya: Mazkur maqolada umumiy o’rta ta’lim maktablarida o’quvchilarni
kasb-hunarga yo’naltirishning pedagogik asoslari yoritib berilgan. Shuningdek
maqolada o’quvchilarni kasbga to’g’ri yo’naltirishdagi mavjud muammolar,
amaliyotdagi kamchiliklar ularni bartaraf etish yo’llari haqida qisqacha fikr yuritilgan.
Kalit so’zlar : Umumiy o’rta ta’lim, kasb-hunar, ijtimoiylashtirish, o’z-o’zini
baholash, texnologik ta’lim, uzluksiz tizim.
KIRISH Kasb-hunarga yo’naltirishdan maqsad o’sib kelayotgan yosh avlodni ongli
ravishda kasb tanlashga tayyorlashdir. Ularni kasb hunarga yo’naltirish orqali,
bo’lajak kasbiy qarorlarni shakillantirish, kasbni erkin va mustaqil tanlashlari uchun
kasb-hunarga yo’naltirish ishlariga mustahkam zamin yaratuvchi ilmiy-amaliy tizim
sifatida qarash lozim. Bu tizim orqali har bir o’quvchi shaxsini kasbga yo’naltirishda
individual xususiyatlarni ham xalq manfaatlari nuqtai nazardan mehnat reurslarini
to’laqonli ta’minlash zaruratini hisobga olish kerak.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
O’quvchi-yoshlarni kasb-hunarga yo’naltirish ishlarini samarali tashkil etishda,
ushbu jarayonni ta’lim muassasalarida amalga oshiruvchi o’qituvchilar, pedogog
hodimlar hamda aholi o’rtasida (mahalla, ota-onalar) profilaktika ishlarini olib borish
maqsadida hamkorlik ishlari amalga oshirilmoqda. Bularning zamirida o’quvchi
yoshlarni kasbiy qobilyati va layoqatini aniqlash asosida ularni kasbiy qarorlarini
shakillantirishga qaratilgan yaxlit faoliyat jarayonida ta’limning keyingi turi va
bosqichiga to’g’ri yo’naltirish yotadi. O’quvchilarni kasbiy qarorlarini shakillantirish-
bu o’quvchi-yoshlarga o’zlashtirilgan nazariy bilimlarni amalyotga malakali
mutaxassislar ko’magida kasbga bo’lgan layoqatiga ishonch hosil qilish, kasbiy
vazifalarni qo’llay olish tajribasini hosil qilish, kasbiy madaniyat sifatlari (kasbiy
idrok, kasbiy bilimdonlik, kasbiy tafakkur, kasbiy salohiyat va hakozalar)ni
tarbiyalashga yo’naltirilgan izchil, tizimli, uzluksiz hamda maqsadga muvofiq tashkil
etiladigan pedagogik faoliyat jarayonidir. Chunki, o’quvchilarni kasb hunarga to’g’ri
yo’nalganligini tashkil etish murakkab, uzoq muddatli dialektik jarayon bo’lib, uning
metodik
jihatdan
to’g’ri
tashkil
etilishi
ko’zlangan
maqsadga
erishish
muvaffaqqiyatini kafolatlaydi.