O’zbekiston respublikasioliyva o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti hisob va audit fakulteti

me’yoriy hujjatlar to’plami
zarur. Bunday to’plam tekshirilayotgan 
korxonaning o’ziga xos jihatlarini hisobga olgan holda shakllantiriladi. 

---

43 
Auditor ta’sis hujjatlarini tekshirishda quyidagilarni aniqlaydi:
 
- ta’sis hujjatlarida qanday faoliyat turlari ko’zda tutilgan; 
- haqiqatda amalga oshirayotgan faoliyat turlarining ta’sis hujjatlariga 
muvofiqligi; 
- O’zbekiston 
Respublikasining 
“Ayrim 
faoliyat 
turlarini 
litsenziyalash tug’risida”gi Qonuniga muvofiq litsenziyalanishi lozim bo’lgan 
faoliyat turlari va litsenziyalarning mavjudligi. 
Litsenziyalanishi lozim bo’lgan faoliyat turlari bo’yicha litsenziyalar 
mavjudligi va ularning amal qilish muddatlari tekshiriladi. Chunki, korxona 
bunday faoliyat turlari bilan shug’ullanish huquqiga litsenziya olingan yoki 
unda ko’rsatilgan vaqtdan boshlab ega bo’ladi va ushbu huquq litsenziya amal 
qilish muddati o’tishi bilan to’xtatiladi. Tegishli litsenziyalarga ega bo’lmasdan 
amalga oshirilgan faoliyat turlari noqonuniy xisoblanadi. Agar korxona bitta 
ta’sischi tomonidan tashkil etilgan bo’lsa, bunda u mazkur ta’sischi tomonidan 
tasdiqlangan, tegishli hokimiyat organidan ro’yxatdan o’tgan va notarial idora 
tomonidan tasdiqlangan ustav asosida faoliyat ko’rsatadi. Ta’sis xujjatlari bilan 
tanishish auditorga mulk egasi kim ekanligini va kimning manfaati uchun 
tekshiruv o’tkazilayotganligini aniqlashga imkon beradi. 
Agar korxona bir necha ta’sischilar tomonidan tashkil etilgan bo’lsa, u 
holda 
ta’sis shartnomasi
tuzilishi lozim, 
ustav 
esa ta’sischilar tomonidan 
tasdiqlangan bo’lishi lozim. Masalan, mas’uliyati cheklangan jamiyatlar (MCHJ) 
barcha ta’sischilar tomonidan imzolangan 
ta’sis shartnomasi
va 
ustav
asosida 
tashkil etiladi va faoliyat ko’rsatadi. 
Auditor tegishli ta’sis xujjatlarining mavjudligini va ularni tasdiqlash 
xamda davlat ro’yxatidan o’tkazish qoidalariga rioya qilinishini aniqlaydi. 
Korxona ta’sischilar tomonidan uni tashkil etish o’ug’risidagi qaror qabul 
kilingan vaqtdan boshlab emas,balki davlat ro’yxatidan o’tgan kundan boshlab 
yuridik shaxs maqomiga ega bo’lgan deb hisoblanadi. Shu boisdan,