Anatomiya 2014. indd

 
lunj mushagini qoplab, yutqinning late-
ral devoriga o‘tib ketadi.
Qo‘l mushaklari va fassiyalari
Qo‘lning erkin va ko‘p qirrali harakati uning ko‘p sonli mu-
shak lari ning qisqarishi natijasida bo‘ladi. Qo‘l mushaklari qo‘lning 
fao liyatiga mos ravishda joylashgan bo‘lib, uning nozik harakatla-
rini bajarishda ishtirok etadi. Qo‘l mushaklari yelka kamari mu-
shaklari va qo‘lning erkin qismi mushaklariga bo‘linadi.
Yelka kamari mushaklari (92-rasm) yelka bo‘g‘imi atrofi-
da joylashib, shu bo‘g‘imning murakkab harakatini ta’minlaydi. 
Ular yelka kamari suyaklari: o‘mrov va kurak suyagidan boshla-
nib, yelka suyagiga birikadi.
1.
 Deltasimon mushak
(m. deltoideus) teri ostida yuza joy-
lashib, yelka bo‘g‘imini har tomondan qoplaydi. Uch qism bo‘lib 
o‘mrov suyagi, akromion va kurakning o‘tkir qirrasidan boshla-
nadi. Uchala qismi tolalari har tomondan yelka suya gining tash-
92-rasm. O‘ng yelka kamari va yelka mu shaklari. 
Orqa tomondan ko‘rinishi:
1–qirra usti fassiyasi; 2–kurak qirrasi ustidagi 
mu shak; 3–kurak qirrasi ostidagi mushak;
4–kichik yumaloq mushak; 5– to‘rt tomonli
teshik; 6–deltasimon mushak (kesilgan) 7–uch 
boshli mu shakning lateral boshchasi; 8– uch
boshli mu shakning payi; 9–yelka-bilak mushagi; 
10–kaftning bilak tomonga yozuvchi uzun
mushak; 11–tirsak mushagi; 12–tirsak o‘sig‘i;
13–uch boshli mushak; 14–uch boshli mushak-
ning uzun bosh chasi; 15– katta yumaloq mushak; 
16–uch
 
tomonli teshik; 17–kurakning pastki
burchagi; 18–qirra osti fassiyasi.

---

173
qi yuzasiga yo‘naladi va deltasimon mushak g‘adir-budirligiga bi-
rikadi.
Faoliyati: mu 
shak tolalari barobar qisqarsa, qo‘lni tanadan 
uzoq lashtirib, gori 
zontal holatgacha ko‘taradi. Uning oldingi 
o‘mrov qismi yelkani bukib, ichkariga buradi va ko‘tarilgan qo‘lni 
tushiradi, o‘rta – akromion qismi qo‘lni tanadan uzoqlash tiradi, 
orqa – kurak qismi, yel kani yozib tash qariga buradi, ko‘tarilgan 
qo‘lni tushiradi.
2.