Оliy va o„rta maхsus ta‟lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

9-rasm. Mikroorganizmlarni ko„paytirish uchun zarur bo„lgan 
idishlar:
1-2 -kachalka kolbasi; 3- tagi yassi kolba; 4-Patri chashkasi; 5- 
probirka; 6-matras. 
Mikroorganizmlarni sterillangan ozuqa muhitiga o‗tkazish 
ekish
yoki 
inokulyatsiya
deyiladi. 
Mikroorganimzlarni 
ekish 
vaqtida 
boshqa 
mikroorganizmlar tushib qolishdan saqlash uchun belgilangan qoidalarga amal 
qilishni talab etadi. Ekish oldidan probirkaga (kolba yoki Petri chashkasiga) 

---

15 
mikroorganizm nomi va ekish vaqtini yaxshilab yozish zarur.
Ekish uchun olinadigan mikroorganizm hujayralari bakteriologik ilmoq 
yoki igna bilan olinadi (10-rasm), agar mikroorganizm qattiq ozuqa muhitida 
o‗stirilgan bo‗lsa. Agar mikroorganizm suyuq ozuqa muhitida o‗stirilgan bo‗lsa, 
uni ilmoq bilan emas balki sterillangan pipetka yordamida ekish qulay 
hisoblanadi. Bakteriologik ilmoq va ignani yupqa volfram yoki nixromdan 
yasaladi va metal yoki shisha dastakka mahkamlanadi. Bakteriologik ilmoq uchki 
ilmog‘ining diametri 4-5 mm bo‗ladi. 
Bakteriologik ilmoq (igna) yordamida mikroorganizm hujayrasini olish 
uchun, uni sterillash zarur. Buning uchun ilmoq olovda laqqa cho‗g‘ rangiga 
kirguncha qizdiriladi va ilmoq dastagining yarmigacha olovda qizdirib olinadi, 
chunki u mikroorgaznizm ekilgan idishga kiritiladi. Ilmoqni gaz gorelkasi olovida 
deyarli vertikal holatda ushlab turishni talab etadi. Shuni esda saqlash zarurki, gaz 
garelkasi alangasining eng yuqori harorati uning uchki va markazdan chetki 
qismida shakllanadi (11-rasm), shuning uchun ilmoqni to‗liq gaz gorelkasiga 
tushirish tavsiya etilmaydi. 
10-rasm. Bakteriologik ilmoq 
(1) va bakteriologik igna (2). 
11-rasm. Gaz garelkasi