6.4-jadval O‘zbekistonda tijorat banklari likvidligiga hamda kapital yetarliligiga qo‘yilgan talablarning kuchga kirish sanasi .
Ko‘rsatkichlar Kuchga kirish sanasi 01.09.2015 2016 2017 2018 2019 Regulyativ kapital, (K1)*
10foiz
11,5foiz 12,5foiz 13,5foiz 14,5foiz
I darajali kapital, (K2)*
7,5foiz
8,5foiz
9,5foiz 10,5foiz 11foiz
I darajali asosiy kapital
6foiz
7foiz
7,5foiz
8,5foiz
9,5foiz
Leveraj koeffitsienti, (K3)
6foiz
6foiz
6foiz
6foiz
6foiz
Joriy likvidlik koeffitsienti, (JLK)
30foiz
30foiz
30foiz
30foiz
30foiz
Likvidlilikni qoplash me’yori
koeffitsienti, (LQMK)
80foiz
90foiz
100foiz 100foiz
Sof barqaror moliyalashtirish me’yori
koeffitsienti, (SBMMK)
100foiz 100foiz
* kapitalni konservatsiya qilish buferini hisobga olgan holda. Jumladan, quyidagilarni o‘z ichiga oluvchi banklarning likvidliligini va kapital
monandligini, shuningdek ularni boshqarish usullari va mexanizmlarini belgilovchi
me’yoriy talablarni Bazel-III standartlari asosida yanada takomillashtirish vazifasi
berildi:
113
a)
yuqori likvidli aktivlarning keyingi 30 kun ichidagi jami sof chiqimga nisbati
sifatida aniqlanuvchi likvidlilikni qoplash me’yori koeffitsientini (LQMK – LCR)
joriy qilish va unga minimal talabni 100 foiz miqdorida belgilash;
b)
barqaror
moliyalashtirishning
mavjud
summasini
barqaror
moliyalashtirishning zarur summasiga nisbati sifatida aniqlanuvchi sof barqaror
moliyalashtirish me’yori koeffitsientini (SBMMK – NSFR) joriy qilish va unga eng
kam talabni 100 foiz miqdorida belgilash;
c)
kapital tarkibini o‘zgartirishni joriy qilish va regulyativ kapital monandlik
koeffitsientining eng kam miqdorini 10 foizdan 14,5 foizga bosqichma-bosqich
oshirish;
d)
tavakkalchilikka tortilgan jami aktivlarning 3 foizdan kam bo‘lmagan
miqdorda konservatsiya buferi tashkil qilinishini hisobga olgan holda birinchi darajali
kapital monandlik koeffitsientining eng kam miqdorini 5 foizdan 11 foizga
bosqichma-bosqich oshirish;
e)
kapital
monandligini
aniqlash
maqsadida
operatsion
va
bozor
tavakkalchiliklarini baholash usullarini takomillashtirish.
Shuningdek, Qarorda BNBQ tavsiya qilgan “Samarali korporativ boshqaruv
tamoyillari”ni bank faoliyatiga joriy qilish hamda yillik va oraliq moliyaviy
hisobotlarni banklarning veb-saytlarida joylashtirish va bank siri to‘g‘risidagi
qonunchilik doirasida boshqa yo‘llar bilan bank faoliyati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni
ochiqligini (oshkoraligini) yanada oshirish belgilangan.
Mazkur qarorda belgilangan vazifalar ijrosini ta’minlash maqsadida, Markaziy
bank tomonidan Jahon banki va Xalqaro valyuta jamg‘armasining xalqaro ekspertlari
bilan birgalikda respublika bank nazoratiga oid me’yoriy hujjatlarni xalqaro
standartlar, shu jumladan bank nazorati bo‘yicha Bazel qo‘mitasining yangi
tavsiyalari asosida takomillashtirilmoqda. Bu bilan respublikamiz bank tizimida
kapital monandliligi va likvidlilik ko‘rsatkichlari hisob-kitobi va ularga qo‘yilgan eng
kam talablar bank nazorati bo‘yicha Bazel qo‘mitasi talablariga muvofiqlashtiriladi.
114
Shuningdek, bank korporativ boshqaruv tizimi ham Bazel qo‘mitasi talablari
asosida takomillashtirilishi O‘zbekiston Respublikasi bank tizimida korporativ
boshqaruvning samarasining oshishiga xizmat qiladi.