TUZLARNING GIDROLIZI
TURLI TUZLAR ERITMALARIDAGI
M UHIT REAKSIYALARI
6 ta p ro b irk a o lib , u larn in g h a r biriga 1/3 h ajm g ach a
la k m u sn in g n ey tral e ritm a sid a n quying. 1
ta p ro b irk a n i
taq q o sla sh u c h u n q o ld irib , qo lg an larig a b ir m ik ro sh p a-
teldan quyidagi tuzlam in g kristallaridan soling: birinchisiga
n a triy
a tse ta t, ikkinchisiga alyum iniy xlorid, u ch in ch isig a
n a triy k a rb o n a t, t o ‘rtin c h isig a a m m o n iy k a rb o n a t, be-
shinchisig a kaliy xlorid. E ritm alarn i
sh isha tay o q c h a bilan
a ra la sh tirin g (sh ish a ta y o q c h a la rn i b ir e ritm a d a n ik k in
chisiga tu sh irm an g). Lakm us rangining o'zg arish iga qarab,
h a r b ir tu z eritm a la rid a g i m u h it reaksiyalari t o ‘g ‘risida
xulosa chiqaring. Tekshirilgan tuzlarning qaysilari gidrolizga
u c h ra y d i? E ritm a d a so d ir b o 'la y o tg a n g id ro liz ja ra y o n in i
ifo d alay d ig an m o lek u ly ar va ion li te n g la m a la in i tuzing.
Qaysi tu z eritm asid a gidroliz oddiy yoki bosqichli boradi?
K o ‘p b o s q ic h d a b o ra d ig a n tu z la r g id ro liz in in g fa q a t
b irinchi
b osqich in i yozing, ch u n k i k o n sentrlan g an e ritm a
lard a keyingi b o sq ich lar ju d a sekin b o rad i. T u zlar e ritm a
larid ag i m u h it reaksiyalari t o ‘g ‘risida u m um iy xulosalar
qiling:
a) k u c h li asos va ku chsiz k islo tad a n hosil b o ‘lgan
tu z la r;
b) k u ch siz asos va k uchli k islo tad a n hosil b o ‘lgan
tu z la r;
d) ku ch siz asos va kuch siz kislo tad an hosil b o ‘lgan
tu z la r;
e) kuchli asos va kuchli kislotadan hosil b o ‘lgan tuzlar.
30