R. D. Dusmuratov, A. S. Boltayev moliyaviy tahlil
Yüklə 5,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
14.6-jadval
Mahsulot sotishdan olingan tushumga sotilgan mahsulot tuzulmasi o‘zgarishi ta’sirining tahlili Mahsulot turi Mahsulot bir- ligining bahosi (B), so‘m Mahsulot sotish hajmi (MS), dona Mahsulot sotishdan olingan tushum (ST), ming so‘m Mahsulot sotishdan olingan tushumning sotilgan mahsulot tuzulmasi hisobiga o‘zgarishi, ming so‘m Reja Haqiqatda Reja Shartli ko‘rsatkic h Haqiqatda 1 2 3 4 5=2x3 6 7=2x4 8=7-6 A 5000 29855 28791 149276 164834 143953 -20881 B 5500 32043 34411 176235 196859 189262 -7597 S 8000 12356 15772 98852 113029 126174 +13145 D 7500 9985 15217 74887 84772 114131 +29359 Jami — 84239 94191 499250 559494 573520 +14026 Mahsulot sotishdan olingan tushumning o‘zgarishiga sotilgan mahsulot tuzulmasining ta’sirini aniqlash uchun avvalo “Zanjirli bog‘lanish” usuli yordamida 6-ustunda aks ettirilgan shartli ko‘rsatkichni aniqlab olamiz. Ushbu ko‘rsatkich quyidagicha aniqlab olinadi: 324 ST shk = Ʃ (MS 1j × Mt 0n × B 0 ) = 559494 ming so‘m Endi, sotilgan mahsulotlar tuzulmasi o‘zgarishining ta’sirini aniqlash uchun mahsulot sotishdan olingan tushum summasining haqiqatdagi ko‘rsatkichdan shartli ko‘rsatkichni chegirish lozim. Ya’ni: ±∆ST tuz = ST 1 – ST shk = 573520 – 559494 = +14026 ming so‘m Mazkur hisob-kitoblar sotilgan mahsulot tuzulmasining o‘zgarishi hisobiga uni sotishdan olingan tushum 14026 ming so‘mga ko‘payganini ko‘rsatadi. Bu “A” va “B” mahsulotlarga qaraganda qimmatroq bo‘lgan “S” va “D” mahsulotlarining haqiqatda rejaga nisbatan jami sotish hajmidagi ulushi oshganidan dalolat beradi. Yuqorida keltirilgan usullardan foydalanib, mahsulot tuzulmasi korxona faoliyatining boshqa ko‘rsatkichlari: mehnat sarfi, materiallar sarfi, xarajatlarning umumiy summasi, foyda, rentabellik va boshqa iqtisodiy ko‘rsatkichlariga ta’sirini ham aniqlash mumkin. Bu esa korxonada mahsulot assortimenti va tuzulmasi bo‘yicha yuritilayotgan siyosatning samaradorligini kompleks baholashga imkon beradi. Yüklə 5,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|