Жаxон географияси маърузалар

Mavzu: Kanada 
 
Kanada – Shimoliy Amerikaning shimolida joylashgan. Maydoni 10 mln km
2 
ga yaqin bo’lib, kattaligi jihatidan dunyoda 2-o’rinda turadi. Iqtisodiy geografik 
o’rnining qulayligi: 3 tomondan okean bilan chegaradoshligi va AQSH bilan 
chegaradoshligi.
Suvdagi chegaralarini ichida Buyuk ko’llar va San-Lavrentiy daryosining 
ahamiyati katta. Tinch okeani orqali Osiyo davlatlari bilan, Atlantika okeani orqali 
Yevropa davlatlari bilan bog’langan.
Kanada tabiiy resurslarga boy. Ayniqsa neft, tabiiy gaz, ko’mir, uran, temir, 
mis, nikel, polimetall va asbestga boy. Mamlakatni g’arbida baland tog’lar 
mavjudligi sababli gidroenergiya resurslariga boy. Yirik mahsuldor o’rmon 
zapaslariga ega.
Aholisi. 1997-yilda 29,8 mln kishi, 2003 yilda 31,6 mln kishi bo’lib, Tug’ilish 
koeffisienti 11 ‰, o’lim 7‰ . 15 yoshgacha bo’lganlar jami aholining 18 % ini, 
64 yoshdan o’tganlar 13 % ini tashkil etadi. O’rtacha umr 77-82 yosh. Aholisining 
etnik tarkibiga immigrasiya hal qiluvchi ta’sir ko’rsatgan. Aholisining asosini 
Yevropadan AQSH ga ko’chib kelganlarning avlodlari tashkil etadi. Kanadalik 
inglizlar – 45%, Kanadalik fransuzlar – 30%. Etnik gruppalar – 25%, indeyeslar 
va eskimoslar juda kamchilikni tashkil etadi. Davlat tillari – ingliz, fransuz. 
Hozirda ham aholisining tabiiy o’sishining ¼ qismi immigrasiya hisobiga bo’ladi. 
YAMD si 26530 $(2001). 
Aholisining zichligi juda past 1 km
2 
ga 2,7 kishi bo’lib, juda notekis 
joylashgan. Aholisining asosiy qismi (2/3) AQSH chegarasi bo’ylab 300-400 km 
li polosada yashaydi. Kanada hududining 2/3 qisimni egallagan shimoliy qisimda 
20-25 km
2 
joyga 1 kishi to’g’ri keladi. Urbanizasiya darajasi yuqori 76%. 
Millioner shaharlar: Monreal (1060000 kishi). 
Kanada hududiga dastlab 1497 yil J.Kabot kelgan, Evropaliklarning ommaviy 
ko’chib kelishi XVII asrda boshlangan. 1605 yil fransuzlar, 1623 yil inglizlar 
ko’chib kelgan. 1756-63 yillari Kanada Buyuk Britaniya qo’liga o’tgan. 1867 
yildan Kanadaga dominiant statusi berilgan. 1931 yildan Angliya hukumati 
Kanada mustaqilligini tan oldi.
Kanada – 10 ta viloyat, 3 ta territoriyadan iborat bo’lgan federal davlat. 
Hamdo’stlik tarkibida Kanada NATO va NORAD ga a’zo. Asosiy siyosiy